امروزه دیگر داشتن حیوان خانگی فقط نشانه عشق به طبیعت نیست. گاهی نشانه پر بودن حساب بانکی صبر آهنین است! هزینه نگهداری از حیوان خانگی در ایران افزایش چشمگیری داشته است و حالا اگر فردی بخواهد سگ نژاد معمولی یا گربه آرام را در خانه نگهداری کند باید ماهی دو تا هفت میلیون تومان هزینه کند.
به گزارش هفت صبح، این تنها بخش کوچکی از ماجراست. زیرا در بازار حیوانات خانگی قیمت برخی از نژادها به اندازه یک ماشین اقتصادی است!
تب حیوانات؛ جهانی و ایران
علاقه به مالکیت حیوانات خانگی در سال های اخیر در سراسر جهان به طور چشمگیری افزایش یافته است. آمارها حاکی از آن است که در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا، کانادا، استرالیا، فرانسه و انگلیس، 20 تا 28 درصد از جمعیت در زندگی روزمره احساس تنهایی می کنند. نتیجه گیری؟ تقاضا برای داشتن یک دوست بدون قضاوت و همیشه وفادار در حال افزایش است.
نگهداری از حیوانات خانگی در دهه اخیر در ایران به ویژه در شهرهای بزرگ به یک پدیده اجتماعی تبدیل شده است. اگرچه آمار رسمی وجود ندارد، اما برآوردهای غیررسمی حاکی از وجود بین 6 تا 8 میلیون حیوان خانگی در کشور است. یعنی تقریبا از هر 10 ایرانی یک نفر حیوان خانگی دارد. محبوب ترین ها معمولا سگ ها و گربه ها هستند.
اقتصاد حیوانات خانگی
این پدیده به قدری در دنیا فراگیر شده که از «اقتصاد نگهداری حیوانات خانگی» صحبت می شود. تجارت حیوانات صنعتی است که صدها میلیارد دلار ارزش دارد، از جمله خوراک، لوازم نظافت، پوشاک، خدمات دامپزشکی و حتی بیمه سلامت حیوانات! ردپای این اقتصاد در ایران به وضوح دیده می شود. فروشگاه های حیوانات خانگی و کلینیک های دامپزشکی در هر محله افتتاح شده است و شبکه غیررسمی خرید و فروش حیوانات در اینترنت فعال است.
قیمت خودرو!
معیارهای قیمت گذاری در بازار حیوانات خانگی عموماً شامل نژاد، سن، سلامت، ظاهر و استفاده (نگهبان یا حیوان خانگی) حیوان است. اما در کنار خریدهای معمول، گاهی تبلیغاتی نیز پخش می شود که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند. مثلا در آگهی اخیر یک سگ غول پیکر از نژاد «سرابی» رقمی بالغ بر 300 میلیون تومان! برخی گربه های خاص و پرندگان زینتی با قیمت های 30 تا 200 میلیون تومان معامله می شوند.
نژادهای محبوب؛ پامرانیان به فارسی
در بین نژادهای رایج سگ پامرانین با پوزه روباه و موهای کرکی بین 15 تا 110 میلیون تومان قیمت دارد. سگ هاسکی سیبری بین 5 تا 30 میلیون تومان و پودل اسباب بازی بین 25 تا 60 میلیون تومان خرید و فروش می شود. ژرمن شپرد محبوب قدیمی گارد بین 15 تا 80 میلیون تومان قیمت دارد. در میان گربه ها قیمت گربه ایرانی بین 20 تا 50 میلیون تومان، اسکاتلند فولد بین 4 تا 12 میلیون تومان، چینچلا بین 3 تا 9 میلیون تومان و راگدال بین 2 تا 6 میلیون تومان قیمت گذاری شده است.
خوراک حیوانات نیز به یک کالای لوکس تبدیل شده است
اما خرید یک حیوان خانگی تازه شروع داستان است. غذای حیوانات خانگی اکنون به خودی خود تبدیل به یک بازار جداگانه شده است. قیمت بسته های غذایی سگ برند “ونپی” در پت شاپ های تهران به سرعت در حال افزایش است. قیمت بسته شامل 4 عدد سگ مخلوط 440 هزار تومان، قیمت بسته 10 عددی مرغ و سبزی یک میلیون و 630 هزار تومان و قیمت کنسرو رویال کنین سگ عقیم شده هر عدد 200 هزار تومان است. وضعیت برای گربه ها هم خوب نیست: غذای خشک بچه گربه 2 کیلویی 535 هزار تومان، غذای خشک گربه بالغ 530 هزار تومان و کنسرو برند U. S. PET بین 90 تا 143 هزار بخش است.
دامپزشکی؛ از معاینه تا آرایش
علاوه بر خوراک، خدمات دامپزشکی نیز بخش گران قیمت دیگری از این داستان است. ویزیت معمولی سگ یا گربه در کلینیک ها حدود 520 هزار تومان است و اگر پای متخصص وسط باشد هزینه آن به 650 هزار تومان می رسد. دامپزشک سیار که برای معاینه به خانه می آید تا سقف یک میلیون و 200 هزار تومان تعلق می گیرد. هزینه واکسن هاری 550 هزار تومان، ضد انگلی تزریقی 325 هزار تومان، کارت شناسایی دام 650 هزار تومان و هزینه گواهی سلامت با معاینه 780 هزار تومان است. یعنی ماهیانه یک تا دو میلیون تومان باید فقط برای خدمات اولیه پزشکی در نظر گرفته شود.
زیبایی حیوانات؛ از مانیکور تا کوتاهی مو
شاید برای خیلی ها عجیب به نظر برسد، اما سالن های نگهداری حیوانات خانگی در ایران بسیار محبوب شده اند. هزینه خدماتی مانند کوتاه کردن ناخن 390 هزار تومان، شستشوی گربه 370 هزار تومان، قیچی و آرایش 600 هزار تومان، براشینگ و گره زدگی مو 170 هزار تومان و مراقبت از دهان و دندان 120 هزار تومان است. در برخی از کلینیک ها، هزینه کوتاه کردن کامل موهای حیوانات تا 2 میلیون تار مو است. در واقع، مراقبت از سگ یا گربه می تواند به اندازه یک سالن زیبایی تمام عیار انسان هزینه داشته باشد!
لوازم جانبی؛ از کیف حمل تا ظرف غذا
باید وسایل مورد نیاز برای نگهداری حیوان خانگی در خانه را در نظر بگیرید: کیف برای حمل حیوانات بزرگ ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، ظرف دوتایی آب و غذا ۴۰۰ تا ۴۲۰ هزار تومان، جعبه خاک گربه با کیسه خاک ۴۰۰ هزار تومان و کوله پشتی سگ تا ۳ میلیون تومان قیمت دارد. اگر خانه کوچک است و قصد دارید حیوان را به پیاده روی ببرید، احتمالاً به یقه، بند، لباس مخصوص، کفش و حتی عینک سگ نیاز خواهید داشت و هر کدام از اینها داستان قیمتی خاص خود را دارد.
سهم حیوانات در درآمد خانوار
اگر همه این هزینه ها را کنار هم بگذاریم، رقم به دست آمده تکان دهنده است. هزینه نگهداری از یک حیوان خانگی معمولی (مثلا گربه یا سگ کوچک) ماهیانه بین ۲ تا ۷ میلیون تومان شامل غذا، خدمات دامپزشکی و لوازم مورد نیاز است. یعنی اگر خانواده ای با درآمد ماهیانه 25 میلیون تومان زندگی می کند، حداقل 20 تا 30 درصد از درآمدش باید خرج حیوانات خانگی شود! برای حیوانات خاص تر یا نژادهای گران تر، این رقم بسیار بیشتر است.
هتل حیوانات; گزینه لوکس برای سفر
سوار شدن به حیوانات خانگی به یک راه حل جایگزین برای کسانی که زیاد سفر می کنند تبدیل شده است. «هتل های حیوانات» در تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ دیگر فعالیت می کنند و هزینه اقامت شبانه یک حیوان از 200 هزار تا 1 میلیون تومان است. برخی از این مراکز حتی دارای امکانات ویژه ای مانند استخر کوچک، بازی های گروهی، اتاق خصوصی و دوربین آنلاین هستند تا صاحب حیوان از دور آن را ببیند.
وقتی عشق به حیوانات هزینه دارد
بالاخره نگهداری از حیوان خانگی در ایران دیگر یک سرگرمی ساده نیست، بلکه یک تصمیم اقتصادی است. در زمانی که بسیاری از خانواده ها تحت فشار هزینه های اولیه هستند، یک گروه آماده است تا بخش قابل توجهی از درآمد خود را صرف رفاه و آسایش حیوان خانگی مورد علاقه خود کند.
برعکس، برخی این روند را نشانه تمایز طبقاتی می دانند. در حالی که یک خانواده با کمبود ماهانه غذا مواجه است، خانواده دیگری در حال رزرو خدمات نگهداری سگ و نظافت در فضای باز برای گربه های خود هستند. اما حقیقت این است که در پس این آتش عشق حیوانی نوعی نیاز عاطفی نهفته است. میل انسان مدرن به داشتن دوستی بدون قضاوت، آرام و همیشه حضوری است.
شاید به همین دلیل است که حتی گرانی، تورم و هزینه های سنگین نیز نتوانسته مانع این رابطه شود. رابطه ای که اکنون بخشی از زندگی شهری و اقتصاد خانوار ایرانی شده است.
گزارشی از بازار حیوانات خانگی در ایران که به سبک زندگی شهری تبدیل شده و تجارت، بیمه، آموزش و اقتصاد غیررسمی را در بر می گیرد.
هزینه های بالای یک دوست وفادار
در سال های اخیر، داشتن حیوان خانگی در ایران از یک علاقه شخصی به سبک زندگی شهری تبدیل شده است. این دیگر فقط طبقه ثروتمند شمال شهر نیست که سگ مینیاتوری یا گربه ایرانی نگهداری می کند. حتی در شهرهای کوچک هم اکنون می توانید خانواده هایی را ببینید که برای فرزندانشان توله سگ می خرند یا گربه ای را به خانه می آورند تا روزهای تنهایی خود را شاداب کنند.
از خرید تا بیمه حیوانات خانگی
یکی از جدیدترین پدیده های سال های اخیر بیمه حیوانات خانگی است. برخی از شرکت های بیمه خصوصی خدماتی مانند پرداخت خسارت در صورت بیماری یا مرگ حیوان را در طرح های ویژه ارائه می کنند. در برخی طرح ها سقف تعهد تا 20 میلیون تومان و حق بیمه سالانه بین 2 تا 5 میلیون تومان محاسبه می شود. البته این طرح ها هنوز هم بیشتر در تهران و برخی شهرهای بزرگ دیگر وجود دارد، اما نشان می دهد که چشم انداز جدیدی در حال ظهور است. دیدگاهی که حیوان خانگی را نه تنها به عنوان یک موجود زنده بلکه به عنوان یک «موجودی عاطفی و اقتصادی» می بیند.
کسب و کارهای جدید و کسب و کارهای نوظهور
با گسترش دامپروری، مشاغلی نیز به وجود آمد که تا چند سال پیش حتی نامی هم نداشتند. پرستار حیوانات خانگی، متخصص رفتار حیوانات، مربی توله سگ، نگهدارنده حیوانات خانگی یا نگهدارنده حیوانات خانگی و حتی عکاس حیوانات اکنون مشتریان ثابتی دارند.
برخی از این افراد ده ها هزار دنبال کننده در شبکه های اجتماعی دارند و ویدئوهایی را در مورد نحوه نگهداری یا مراقبت از حیوانات ارسال می کنند. در سکوهای کاریابی آگهی های «گربه نشین خانگی» یا «مربی باتجربه سگ» وجود دارد و دستمزد آنها بین 300 تا 800 هزار تومان در ساعت متغیر است.
حیوانات خانگی در دوران بحران اقتصادی
افزایش هزینه های مراقبت باعث شده است که برخی از صاحبان حیوانات خانگی در ماه های اخیر به فکر فروش یا واگذاری حیوانات خود باشند. شبکه هایی در اینستاگرام و تلگرام برای «تحویل حیوان به خانواده جدید» ایجاد شد. برخی از اینها از سر دلسوزی است، اما در عمل به نوعی بازار ثانویه تبدیل شده است که در آن حیوانات معامله می شوند.
در عین حال، برخی برای کاهش هزینه ها به تهیه غذای خانگی برای حیوانات روی آورده اند. ترکیبی از مرغ، برنج و سبزیجات که جایگزین غذای خشک می شود. با وجود این صرفه جویی ها، هزینه های دامپزشکی و واکسیناسیون همچنان بار زیادی بر بودجه خانوار وارد می کند.