بعدی- رودکی را باید یکی از بزرگترین شاعران تاریخ ایران و جهان دانست. اهمیت او در تاریخ ادبیات ایران به حدی است که بسیاری او را پدر ادبیات فارسی می نامند.
بر اساس گزارش فردا، اگرچه بیشتر آثار رودکی از بین رفته است، اما همچنان از او به عنوان یکی از مهم ترین شاعران تاریخ یاد می شود. رودکی یکی از نویسندگان و نوازندگان مهم گذشته است.
از محبوب شدن در دربار سامانیان تا کور شدن توسط شاهان
پس از حمله اعراب به ایران، زبان درباری ایران برای چندین قرن به عربی تغییر یافت. در این دوره برخی از شاعران ایرانی به شعر گفتن به زبان فارسی پرداختند. قبل از رودکی، محمد وصیف، محمد سگزی، بسام کرد و غیره. مردم نیز به زبان دری شعر می گفتند. با این حال رودکی اولین شاعر ایرانی است که به صورت سیستماتیک به این موضوع پرداخته است. او نخستین شاعر ایرانی بود که دیوان شعر داشت و از این رو بسیاری او را پدر شعر فارسی می نامند.
رودی در روستای باتاج در تاجیکستان کنونی به دنیا آمد. او خیلی زود به معالجه سامانیان رفت و مهمترین شاعر درباری دوره سامانیان شد. از این رو روزگارش به بخشش و آشتی سپری شد. اگرچه او شاعری متفکر نبود، اما مورد تحسین پادشاهان سامانی بود و از این رو از وضعیت مالی و اجتماعی خوبی برخوردار بود.
رودکی از شاعران پرکار زمان خود بود. او بیش از یک میلیون بیت شعر سروده است، اما تعداد بسیار کمی از آنها به ما رسیده است. همچنین رودکی یکی از نوازندگان و نوازندگان چنگ به نام دوران سامانی بود. چنگ رودکی در میان پادشاهان و مردم دوره سامانیان شهرت زیادی پیدا کرد.
رودکی در کنار همه اینها به عنوان مترجم چیره دست نیز شناخته می شود. او اولین کسی بود که کلیلا و دمنه را به فارسی و ریتمیک ترجمه کرد. متأسفانه ابیات بسیار کمی از ترجمه رودکی باقی مانده است. اما با توجه به تعداد کم، می توان حدس زد که ترجمه کلیله و دمنه رودکی اثری درخشان و مهم است. علاوه بر کلیله و دمنه، سندبادنامه نیز توسط قلم رودکی ترجمه شد و این ترجمه با کلیلا و دمنه نیز به همین سرنوشت دست یافت.
رودکی را پایه گذار رباعی در ادبیات فارسی می دانند. بیشتر اشعار او شامل رباعیات، غزل و قصیده بود. شعر رودکی ساده، آموزنده و در عین حال سرشار از ادبیات است. او را باید پیشکسوت دیگر شاعران بزرگ ایران دانست. نمی توان انکار کرد که همه شاعران ایرانی بعد از رودکی نگاهی جزئی به او و اشعارش داشته اند.
بخش هایی از زندگی رودکی هنوز در هاله ای از ابهام است. بسیاری بر این باورند که او از کودکی نابینا بوده است. از طرفی خیلی ها معتقدند رودکی در سال های آخر عمرش به دلیل عصبانیت از دربار نابینا شد. در دهه 1940 صدرالدین عینی به همراه چند باستان شناس روسی مقبره رودکی را کاوش کردند. آئینی و دوستانش فاش می کنند که رودکی قبل از مرگش شکنجه و نابینا شده است.