به گزارش انتخابتو، انتشار اخباری مبنی بر کاوش های گسترده و غیرمجاز در بازار تاریخی تهران در روزهای اخیر مورد توجه مردم و کارشناسان قرار گرفت. موضوع «حفر تونل 5000 متری» در بازار تهران به طور فزاینده ای پیچیده شده و موضوعاتی مانند ایمنی بناهای تاریخی، تخلفات ساختمانی، کنترل ضعیف و خطرات جانی شهروندان را در بر می گیرد. این کاوشها که گفته میشود بدون مجوز در طبقات زیرین معابر و ساختمانهای قدیمی انجام شده، نگرانیهای جدی در مورد دوام سازههای بازار تهران و احتمال ریزش یکی از مهمترین مجموعههای تاریخی و اقتصادی کشور ایجاد کرده است.
مرتضی ادیب زاده، معاون میراث فرهنگی استان تهران درباره این حادثه و اقدامات میراث فرهنگی به ایسنا گفت: اتفاقی که در واقع رخ داد، تشکیل زیرزمین های غیرمجاز بود که با خراش دادن زمین منفی و پی های گردنه داسمالچی و ساختمان های اطراف ایجاد شد. بر اساس گزارشهای شهرداری، این اقدامات از دهه 90 آغاز شده و بخشهایی از سازه بهطور غیرقانونی بریده شده و زیرزمینی برای ذخیرهسازی ایجاد میشود. این اقدامات بدون مجوز شهرداری و میراث فرهنگی انجام شد و طبیعتا مورد تایید ما هم نبود.
وی گفت: آنچه به عنوان «تونل 5 هزار متری» مطرح می شود در برخی اخبار وجود ندارد. یعنی با یک تونل پیوسته طولانی مواجه نیستیم، بلکه با یک سری میدان های منفی یک و منفی دو به صورت غیرقانونی ایجاد شده روبرو هستیم. به گفته کارشناسان مساحت کل این مناطق تقریباً پنج هزار متر است. در حال حاضر این مناطق با دستور دادستانی پلمب و ایمن شده است. در صورت نیاز به تخریب و نوسازی باید انجام شود وگرنه با تقویت وضعیت به حالت قبل برمی گردد زیرا این مناطق بسیار خطرناک هستند. هرگونه دستکاری در ستون ها و دیوارهای باربر تهدید کننده زندگی است. علاوه بر این، بارگذاری بیش از حد و نگهداری پارچه و سایر مواد قابل اشتعال، این منطقه را به یکی از نقاط خطر بالقوه تبدیل کرده است.
ادیب زاده با اشاره به پدیده جرزخوری یا به اصطلاح جرزتاشی در بازار تهران گفت: این مشکل از گذشته وجود داشته و به ویژه در سال های اخیر به دلیل شرایط اقتصادی، افزایش ارزش ملک و درآمد بازار تشدید شده است. در بسیاری از موارد، بخش هایی از تیرها یا دیوارهای باربر برای ایجاد یک منطقه کوچک، حتی یک فروشگاه یک متری بریده می شوند. این اقدامات باعث سست شدن بنیان ساختارهای سنتی شد. موارد مشابهی در ساختارهای جدیدتر مانند دروازه مورد بحث رخ داده است. به طوری که در طبقات زیرین فضاهایی ایجاد شد که در اصل قسمتی از کل بنا را تشکیل می دادند و پی در بالای آنها قرار می گرفت. کنده کاری ستون ها بدون توجه به عواقب جانی و مالی کار بسیار خطرناکی بود. نه میراث فرهنگی چنین اقداماتی را تایید می کند و نه شهرداری.
وی در ادامه سخنان خود اینگونه بیان کرد: در جلساتی که اخیرا در استانداری برگزار شد، مقرر شد ضمن برخورد قانونی با متخلفان، رفع خطر در اولویت قرار گیرد. با توجه به اینکه در این مناطق تردد انسانی زیادی برای خرید و کار روزانه وجود دارد، باید از حوادث احتمالی جلوگیری کرد. پیش از این مکاتباتی با مراجع شهری و قضایی انجام شده است تا طرحی برای مقابله با پدیده بدحجابی در حوزه میراث فرهنگی در نظر گرفته شود. هم از نظر مالکیت و هم از نظر حقوقی. واکسیناسیون باید در اولویت قرار گیرد.
معاون میراث فرهنگی استان تهران گفت: در سال های گذشته نیز نمونه هایی از ریزش در برخی از معابر و بازارها را تجربه کرده ایم. دلیل آن تراشیدن ریش ها بود. جایی که یک دیوار باربر به ضخامت 60 سانتی متر بدون کاهش بار روی آن به دیواری 10 یا 15 سانتی متری تبدیل می شود. در برخی موارد حتی بیشتر بارگذاری شد. سازهای را تصور کنید که از نظر ظاهری ساکن است، اما پس از بررسی مشخص میشود که طاقها و بارها روی یک جعبه فلزی سست پوشیده شده با کاشی قرار میگیرند تا فضا بزرگتر به نظر برسد و ارزش تجاری ملک افزایش یابد.
ادیب عضد با بیان اینکه این وضعیت ناشی از عدم کنترل موثر شهری و بی توجهی های گذشته است، مکاتبات را در بسیاری از موارد بی نتیجه دانست. از سوی دیگر برخی مالکان تنها به فکر سرقفلی بودند و حساسیتی نسبت به مالکیت عرصه و تغییرات ساختاری نشان ندادند. در برخی موارد، مناطق فونداسیون نیز نقض شد. اینها از جمله مشکلات ساختاری جدی بازار تهران چه از نظر بارگیری و چه از نظر تخریب زیرمجموعه ها است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال با مراجعه به زیرزمین تقاطع سه راهی گلوبندک در محل سرای سیگارچی مشخص شد که در حیاط مرکزی ساختمان مغازه هایی ساخته شده و فضای باز حیاط کاملا اشغال شده است. این بارگذاری سنگین باعث خمیدگی شدید تیرهای سقف زیرزمین شد، بنابراین برای جلوگیری از ریزش آنها در دوره های بعدی مجبور به اضافه کردن ستون های موقت شدند. تمامی این اقدامات بدون دانش فنی، بدون رعایت اصول مهندسی و بدون استانداردهای ساخت و ساز انجام شد. بیشتر این تخلفات در شب یا روزهای تعطیل رخ داده است.
ادیب زاده افزود: بنابراین لازم است بازارچه ها را با دقت بیشتری دنبال کرد. ما در حفاظت و حراست از آثار تاریخی و فرهنگی این منطقه ثبت ملی با شهرداری خود همکاری کامل داریم و سعی داریم با حفظ اصالت بافت سنتی بازار اقدامات لازم را برای امنیت آن انجام دهیم.
وی از اقدامات میراث فرهنگی برای ایمن سازی بازار تهران و فهرست پلاک های پرخطر ارائه شده توسط سازمان آتش نشانی خبر داد: این اقلام برای ایمن سازی و مرمت به شهرداری اطلاع داده شد. البته به این نکته نیز باید توجه داشت که بنای با ارزش و سالم نباید به بهانه امنیت تخریب شود. ما این حساسیت را داریم و در برخی موارد بازدیدهای میدانی هم داشتیم. به هر نامه ای که از آتش نشانی رسیده بود پاسخ داده شد.
وی افزود: واضح است که استانداردهای جدید بناهای جدید را نمی توان به طور کامل در مورد بناهای تاریخی قاجار چه در زمینه دیوارپوش، تاسیسات و چه در زمینه لوله کشی اعمال کرد. به همین دلیل لازم است دستورالعمل های مناسبی برای بناهای تاریخی ایجاد شود. ما آمادگی ایجاد و اجرای دستورالعمل های ویژه برای هر ساختمان را در موارد خاص، حتی به صورت موردی داریم.
۴۷۲۳۶
گردآوری شده از رسانه خبر آنلاین