با وجود طالبان و جلوگیری از کشت خشخاش در افغانستان، تعداد مواد مخدر مانند تریاک در کشور ما کاهش چشمگیری داشته و همین موضوع مراکز ترک اعتیاد در کشور را با مشکل مواجه کرده است.
به گزارش خبرآنلاین، رئیس هیئت درمانگران اعتیاد استان تهران با هشدار نسبت به کاهش شدید توزیع شربت تنتور تریاک، اعلام کرد: مراکز درمانی که باید در هر دوره صدها شربت دریافت کنند، اکنون تنها 15 تا 30 شربت دریافت می کنند.
به نظر او این به معنای قطع عملی درمان و خروج گسترده بیماران از چرخه درمان است.
فرهاد گشتاسبی، رئیس هیئت درمانگران اعتیاد استان تهران روز گذشته در حاشیه تجمع اعتراضی درمانگران اعتیاد در مقابل سازمان غذا و دارو اعلام کرد: در حال حاضر حدود 600 هزار بیمار در سراسر کشور با داروی تنتور تریاک تحت درمان هستند، دارویی که برای کاهش درد و تسکین علائم بیماران مبتلا به معتادان و همچنین تسکین علائم بیماری استفاده می شود.
وی با اشاره به اطلاعیه ناگهانی سازمان غذا و دارو از ابتدای آبان ماه مبنی بر عدم وجود این دارو، گفت: قطع ناگهانی شربت تنتور تریاک در حالی رخ داد که در سال های اخیر رفتارهای پرخطر بیماران مصرف کننده این دارو به طور موثر کنترل شده و حذف آن می تواند منجر به خروج گسترده بیماران از چرخه درمانی قابل مصرف، افزایش مصرف مجدد دارو، افزایش مصرف دارو، افزایش مصرف دارو شود. بیماری های عفونی که هزینه های سنگینی را بر دوش دولت و جامعه تحمیل می کند.
وی با اشاره به اسناد رسمی ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: بر اساس این اسناد، ماده اولیه تولید این دارو تا پایان سال آینده در اختیار سازمان غذا و دارو قرار دارد. سوال جدی ما این است: در حالی که تا مرداد 1404 داروهای پزشکی به کشورهای دیگر صادر می شد، در مهرماه ناگهان اعلام شد که دارویی برای مصرف داخلی وجود ندارد؟ این موضوع مستلزم دخالت فوری نهادهای نظارتی، بازرسی و کنترل است.
غستاسبی در تشریح وضعیت بحرانی توزیع مواد مخدر در تهران ادامه داد: در برخی از دانشگاههای علوم پزشکی از جمله دانشگاه ایران، مراکز درمانی که قرار بود در یک دوره دو ماهه 450 شربت تریاک دریافت کنند، تنها 15 تا 30 شربت تریاک دریافت کردند، همچنین مراکزی که سهمیه قانونی 15 را در مدت 2 ماه دریافت کردند. مرکز دو شیفتی می تواند تا 100 بیمار را پوشش دهد و یک مرکز شیفت حداقل 50 بیمار را پوشش می دهد.
به گفته وی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که در ابتدا حدود 50 درصد سهمیه این مرکز را تامین می کرد، اکنون توزیع را به شدت کاهش داده است و دانشگاه تهران نیز از توزیع ماهیانه به هفتگی تبدیل شده است. این در حالی است که دانشگاه ایران بدترین شرایط را دارد و تقریباً هیچ راه حل موثری در زمینه عرضه دارو به مراکز درمانی ارائه نشده است.
وی به مکاتبات فراوان اتحادیه درمانگران با ریاست جمهوری و دستور صریح رئیس جمهور به وزیر بهداشت برای رفع فوری این بحران اشاره کرد و گفت: با وجود این دستور تاکنون اقدام عملی و موثری صورت نگرفته است و به همین دلیل درمانگران ترک اعتیاد مجبور به برگزاری تجمع اعتراضی در چارچوب کامل قوانین سلامت کشور برای طرح دعوای بهداشتی کشور شده اند.
رئیس هیئت مدیره درمانگران اعتیاد استان تهران با اشاره به نقش کلیدی مراکز ترک اعتیاد در کاهش هزینههای هنگفت کشور گفت: بر اساس مستندات موجود، قبل از توسعه درمانهای مواد مخدر، اعتیاد هر سال حدود 200 هزار میلیارد تومان هزینه مستقیم و غیرمستقیم برای کشور ایجاد میکرد، اما با ورود یک نفر به این میزان هزینه امروز کاهش یافته است. این موفقیت ملی در معرض تهدید جدی قرار دارد.”
بیش از یک سال است که کمبود تریاک که در تهیه و تولید داروهای ترک اعتیاد کاربرد دارد در کشور در دستور کار قرار گرفته و این موضوع عوارض مختلفی را به دنبال داشته است. از کاهش داروهایی مانند شربت تنتور تریاک گرفته تا توصیه های عجیب و غریب برای مصرف کنندگان برای تهیه شربت تریاک خانگی.
سکوت مسئولان وزارت بهداشت و ستاد مبارزه با مواد مخدر مانع از کمبود تریاک در ایران نخواهد شد و عواقب سنگین و پرهزینهای هم بر خانوادهها و هم بر نظام سلامت کشور خواهد داشت.
سعید صفاتیان، درمانگر و پژوهشگر اعتیاد، کمبود شربت تریاک در مراکز درمانی و عواقب آن را اینگونه توضیح می دهد: شاید در بسیاری از استان ها از هر 100 بیمار فقط به 20 نفر شربت تریاک بدهند تا بیماران را درمان کنند. فرض کنید شخصی از شربت تریاک استفاده می کند و وقتی برای گرفتن دارو به مرکز درمانی می رود به او می گویند ما شربت تریاک نداریم و شما می خواهید به جای آن به شما متادون بدهیم؟ بسیاری از بیماران بار مصرف و مصرف متادون را به راحتی به دوش نمی کشند و سیستم درمانی را رها کرده و شروع به مصرف تریاک کرده و دوباره معتاد می شوند. برخی از این افراد برای خرید هروئین، شیشه و سایر مواد روانگردان به سامانه قاچاق روی می آورند و باز هم به دلیل اعتیاد مجبور به پرداخت هزینه های سنگین هستند.