بازگشت لیلا؛ داستان سی سال زیبایی و کاریزمای بی وقفه

انتخابتو: دیروز خبر همکاری جدید لیلا حاتمی با حمید نعمت الله در فیلم رخ رسید. او پیش از این در فیلم بسیار جنجالی و جنجالی «قاتل و وحشی» با نعمت الله و البته در فیلم «رگ خواب» با نعمت الله همکاری کرده بود. حضورش در سینما را با حاتمی «دلشادگان» و پدرش جدی کرد. شخصیت سینمایی و حتی رفتار خودش همیشه جالب بوده است. این روزها عکسی از او منتشر شده که نشان می دهد با وجود گذشت زمان همچنان جذاب است و همه این ها را بهانه کرده است، در ادامه تعدادی از نقش های فراموش نشدنی او را مرور کرده ایم:

لیلا

اولین بازی برجسته لیلا حاتمی در نقش یک بازیگر هرچند قبلاً آن را روی صفحه دیده بودیم! دوران کودکی او در «دلشدگان» و «کمال الملک» فراتر از بازیگری است. جلوه ای زیبا و کودکانه دارد، مانند ظاهر یک دختر در فیلمی به کارگردانی پدرش. اما «لیلا» را می توان اولین نمایشنامه مهم حاتمی دانست که به پیشنهاد داریوش مهرجویی درست پس از درگذشت مرحوم علی حاتمی به آن دست زد.

از آنجایی که لیلا، زنی حرفه ای و آرام، به دلیل مشکلات فیزیولوژیکی نمی تواند باردار شود، خانواده همسرش به او فشار می آورند و این یک غم درونی در او ایجاد می کند که مادام سعی می کند بر آن غلبه کند.

یکی از بهترین بازی های لیلا حاتمی! به طوری که بسیاری از تماشاگران ایرانی هنوز لیلا را به عنوان لیلای تمام سیاه فیلم «لیلا» به یاد دارند.

ارتفاع دکل

حضور لیلا حاتمی در «ارتفاع پست» جالب توجه است. چرا که زنان همیشه در سینمای ابراهیم حاتمی نقش منفعل داشته اند. البته آنها فقط از نظر کنش فیزیکی منفعل هستند زیرا همیشه امن و با مردان سرسخت داستان بودند.

لیلا حاتمی در «پسر پایین» علاوه بر پناه و امنیت همیشگی که پشتوانه مردان خسته و بی دفاع سینمای حاتمی است، اقدامی فیزیکی و فردی برای دفاع از مردش نیز به نمایش می گذارد که تبدیل به یک مونولوگ همیشگی می شود. این را بارها شنیده ایم.

بهترین لحظه نمایش زمانی در کارنامه لیلا حاتمی ثبت شد که زندانی بعداً برای گفتگو با همسرش به کابین رفت. محال است تماشاگران بازی یکه حاتمی را در این صحنه احساسی و غم انگیز فراموش کنند.

ورید گردن

بازی لیلا حاتمی در «رگ خواب» بدون اغراق یکی از مهم ترین نقش های کارنامه اوست. نه تنها این، لیلا حاتمی نیز در نقش خود بسیار خوب است و شخصیتی که او بازی می کند را می توان یکی از ماندگارترین شخصیت های زن سینمای پس از انقلاب دانست.

«رگ خواب» یک تراژدی تمام عیار زنانه است و کنار آمدن با ایفای چنین نقش غم انگیزی بسیار سخت است و حاتمی به خوبی با آن کنار آمد. اگرچه کمتر شاهد این همه احساس و شدت عاطفی در نقش لیلا حاتمی هستیم، اما او در «رگ خواب» بازی برون گرا ارائه می دهد.

صداهایی را که او در حمام یا پشت فرمان می دهد به خاطر بسپارید. کجا یاد لیلا حاتمی می افتیم که اینقدر ناراحت بود و گریه می کرد؟ البته اوج این برونگرایی در سکانس مناظره پایانی نمایان می شود.

لیلا حاتمی آواره و سرگردان که دیگر نگران چیزی نیست به رستوران می رود و حقیقت را برای همه فاش می کند. بازی حاتمی در این صحنه تنها نمونه ای است که از او می شناسیم.

از

فیلم دیگری که حاتمی در آن نقش نسبتاً برون گرا را بازی می کند «من» است. با این حال ماهیت این برون گرایی با «کاسه خواب» کاملاً متفاوت است. او در سریال «بن» نقش زنی را بازی می کند که از قاچاق انسان گرفته تا دلالی و فروش مشروبات الکلی انجام می دهد و مدام با مردان قلدر اطرافش سر و کار دارد.

پس باید قوی باشد تا پایه هایش را محکم کند. بدون شوخی باید داد بزند و جیغ بزند و در صورت لزوم جلوی همه دستیار مردش را زیر گوشش بزند. «من» نیز یکی از متفاوت ترین فیلم هایی است که لیلا حاتمی در آن نقش آفرینی می کند. او یک زن داغ، کاملا متفاوت از ظاهر و شخصیت آرام، خونسرد و قابل احترام بازیگری است که همیشه می شناسیم.

مدل و رنگ موهای او نیز به نشان دادن این شیطنت و بازیگوشی کمک کرد و استایل او در موتورسیکلت و پشت سر امیر جدیدی که نشسته و دستش را بالا می برد خنده دار و خاطره انگیز است. این تصویری است که احتمالا کمتر با آن روبرو خواهید شد.

بدون پول

یک بازی نقش آفرینی متفاوت شکوه بیپولی را می توان یکی از مهم ترین شخصیت های زن سینمای حمید نعمت الله دانست. زنی با سبک روایی منحصر به فرد که در هر فیلم نعمت الله تکرار می شود. این زنان با هم مرتبط هستند.

از اتی «بوتیک» که با تحسین جوانی ظاهر می شود، تا زرق و برق «باپولی»، تا کنایه «آریش غلیظ» و در نهایت «رگ خواب» که به نظر می رسد نمونه توسعه یافته و گسترش یافته همه این زنان است. اما این ویژگی بارز که در زنان نعمت الله از شکوه به بعد می بینیم و آغاز شکوه است، بیش از هر چیز یک لال خاص و منحصر به فرد است که ناشی از سادگی مفرط در شخصیت است.

پیروزی احمقانه تر از آن چیزی است که فکر می کنید، اما این حماقت هرگز روی اعصاب بیننده نمی خورد و او را بدنام نمی کند.

حماقتی ملایم، معصومانه و تلطیف شده که به سبک معصومانه و متواضعانه لیلا حاتمی جان می دهد. مهمتر از همه، انتخاب لیلا حاتمی برای بازی در نقش شکوه است که باهوش و باهوش به نظر می رسد.

علاوه بر این، لیلا حاتمی توانست با تصویر یک زن ساده لوح کنار بیاید. از لحن آمیخته با خشم گرفته تا چهره درمانده اش، همه و همه را دوست داشتنی تر می کند. به نظر می رسد برخی از لحظات عظمت فیلم را به تصویر می کشد، مانند نیمه اول رمانتیک «رگ خواب»، جایی که پسر به دختر طرز تهیه همبرگر را آموزش می دهد.

جدایی نادر از سیمین

اصغر فرهادی با اجرای ویژه لیلا حاتمی. نکته جالب در بازی حاتمی در «جدایی نادر از سیمین» تعادل بین برون گرایی و درون گرایی شخصیت است. زنی که مشرف به خیابان است و بی سر و صدا در تراس خانه سیگار می کشد پس از چند دقیقه کنترل خود را از دست می دهد و در هیستری عصبی و زنانه بر سر شوهرش فریاد می زند.

ایستادن در این نقطه که اضطراب و گرفتاری زنان به اوج خود رسیده است، بسیار دشوار است، اما لیلا حاتمی حتی با لرزش صدا و دستانش توانست این را به مخاطب منتقل کند. سیمین تنها است و حتی دخترش را از دست می دهد و این تنهایی بیش از هر چیز در پرخاشگری او دیده می شود.

حاتمی پس از این وضعیت تهاجمی و ناآرام به خوبی بهبود یافت. ایفای نقش او که بسیار دشوارتر از بقیه گروه بازیگری است، بیننده را به بحران بین این زوج نزدیک می کند و دلش را ناآرام و مضطرب می کند.