مسجد ولیعصر (عج) که در مجاورت مجموعه تئاتر شهر تهران قرار دارد، پس از طراحی آن توسط رضا دانشمیر و کاترین اسپیریدونف در سال 1386 و به دلیل شکل متمایز و غیرمعمول آن و همچنین بهره برداری از آن، در سال 2016 مورد بحث قرار گرفت. موقعیت ویژه شهری در جامعه معماری ایران این بحث ها عمدتاً بر اساس ضرورت یا ضرورت پیروی از اشکال تاریخی مساجد بود.
به گزارش فرادید؛ از همان ابتدا، بسیاری از منتقدان به طراحی متمایز این مسجد اعتراض داشتند. آنها معتقد بودند که فرم معماری باید به سنت های گذشته پایبند باشد تا فضایی معنوی و آشنا برای نمازگزاران ایجاد کند. این گروه معتقد بودند که معماری اسلامی نباید از الگوهای سنتی و تاریخی دور شود، زیرا این الگوها مبتنی بر هویت دینی و فرهنگی است و ارتباط معنوی عمیقی با مردم برقرار می کند.
انتقاد مهم دیگری که به این پروژه وارد شد این بود که این مدل به جای تقویت ارتباط با فضای شهری، ارتباط صحیحی بین فضای داخلی و خارجی مسجد ایجاد نکرده و مرزهای مشخصی را بین نمای داخلی و خارجی بنا ترسیم کرده است. از دیدگاه آنها این مشکل می تواند تجربه معنوی و اجتماعی افراد این حوزه را کاهش دهد.
در مقابل این انتقادات، معماران پروژه به اهمیت تغییرات تاریخی در فرمهای معماری توجه کردند. اسپیریدونوف و دانشمیر تاکید کردند که هدف اصلی آنها ایجاد فضایی معاصر است که نیازهای زمان را برآورده کند و در عین حال اصالت و معنای درونی مسجد را حفظ کند. آنها گفتند که سعی کرده اند با استفاده از الگوهای ساده و ساده مساجد اولیه، مکانی را طراحی کنند که نمازگزاران بتوانند در آن فکر و استراحت کنند.
معماران با اشاره به اینکه ساخت مساجد بلند در روایات اسلامی ممنوع است، معتقد بودند که شکل ساده و مدرن مسجد ولیعصر (عج) می تواند تجربه متفاوت و عمیقی را در اختیار مردم به ویژه نسل جوان قرار دهد. به گفته آنها، این طراحی با توجه به نیازهای جامعه معاصر و تحولات فرهنگی می تواند پیوندی جدید و معنادار بین مکان مذهبی و شهر ایجاد کند.
در نهایت صرف نظر از این همه انتقاد و دفاع و اینکه کدام یک از آنها موجه است، می توان گفت که اهمیت این مسجد در این است که می تواند بحث های همه جانبه ای در مورد نقش معماری در پاسخگویی به نیازهای عصر ایجاد کند و بحث های چند وجهی را ایجاد کند. در مورد این موضوع حفظ اصالت فرهنگی
ارسال پاسخ