کتاب های درسی پایه دوازدهم بازطراحی شدند. چندی پیش وزیر آموزش و پرورش ملی اعلام کرد که کتب درسی باید اصلاح شود، اما این پروژه به یک دوره زمانی ۶ تا ۷ ساله نیاز دارد.
به گزارش ایران، علی لطیفی معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی درباره تغییر کتاب‌های درسی دانش‌آموزان می‌گوید: باید کوتاه‌ترین و سریع‌ترین زمان را برای این طرح در نظر بگیریم، تجربه جهانی در این زمینه کسب کرده‌ایم و البته تجربه‌ای از گذشته داریم، جایگاه ما در بحث تغییر جهانی محتوای کتاب‌های درسی برای نمونه‌ای جدی با سایر کشورها بسیار متفاوت است. (برنامه درسی که توسط معلم یا مدرسه تدوین شده و در آن گنجانده شده است به مجموعه ای از طرح ها برای آموزش موضوعاتی اشاره دارد که اهداف آموزشی، منابع یادگیری و روش های تدریس را نیز بیان می کند.) جامعه جهانی مانند کلاس نهم و دهم در سطوح عالی است، اما ما تازه این مسیر را شروع کرده ایم.
لطیفی با اشاره به اینکه نبود زیرساخت ها روند کار را کند می کند، گفت: موضوع مهم کمبود زیرساخت ها و فناوری های مربوطه است که روند کار را کمی کند کرد، نکته دوم ویژگی های دروس دانشگاهی است، مثلاً وقتی از دوره اول متوسطه صحبت می کنیم می دانیم که این مقطع یک دوره ویژه است، اما دانش آموزان این دوره هم خاص هستند.
اگر نتوانیم مشکل را فراتر از تغییر کتاب های درسی ببینیم، می توانیم خیلی زودتر کتاب های درسی را تغییر دهیم، اما در واقع مشکل فقط تغییر کتاب های درسی نیست. ما معتقدیم ابتدا باید هویت و هدف آن دوره دانشگاهی مشخص شود. وقتی کاری تولید می‌شود اما فرآیندهای اجرایی خوب پیش نمی‌رود، یعنی مرحله آزمایشی نداریم، در نهایت نمی‌توانیم تضمین کنیم که کارهای تولیدی ما با کیفیت هستند. بنابراین مطالعات در زمینه آموزش اساسا زمان بر است. بنابراین تغییر ساختار کلاس دوازدهم حداقل 7 تا 8 سال طول می کشد.
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه زمان بیشتری برای تغییر کتاب های درسی کشورهای دیگر نیاز است، گفت: 7 تا 8 سال زمان چندان طولانی نیست و در نمونه های تغییر کتب درسی در دنیا، گذر از کلاس اول به پایه نهم و دهم به ترتیب 10 تا 11 سال طول می کشد، اما اگر بخواهیم این کار را تا کلاس دوازدهم شروع کنیم و به زمان زیادی برای مدیریت کار نیاز داریم.
لطیفی سختی‌های تغییر کتاب‌های درسی را اینگونه توضیح می‌دهد: «تغییر یا به‌روزرسانی محتوای کتاب‌ها دشوار است، زیرا به‌عنوان مثال دانش‌آموزان پایه سومی که در نظام قدیم درس می‌خوانند، اکنون باید طبق نظام جدید از کلاس چهارم به کلاس ششم بخوانند، از سوی دیگر، محتوای برنامه درسی از کلاس اول تا ششم درسی در نظام قدیم دیگر برای تغییر دروس جدید به هیچ‌کس نیازی ندارد. باید سال به سال انجام شود که تعادل وجود دارد. تحصیلات جدید دانش آموزان در مقایسه با تحصیلات قبلی آنها.
وی در پاسخ به این سوال که بر چه اساسی تغییرات در کتب درسی ایجاد شده است، چنین پاسخ می دهد: به این موضوع در آموزش و پرورش به صورت کلاسیک پاسخ داده شده است؛ تغییرات برنامه درسی باید سعی کند بین دو موضوع تعادل برقرار کند: اول اینکه نیازهای ملی و نیازهای جامعه چیست، دوم اینکه نیازهای دانش آموزان باید در کتب درسی دیده شود و بدانیم نیازهای این نسل چیست.
لطیفی با بیان اینکه تعادل هر دو نیاز بسیار مهم است، اینگونه توضیح می دهد: اگر فقط به نیازهای ملی و اجتماعی توجه کنیم و نیازهای دانش آموز را در نظر نگیریم، قطعاً علاقه ای به کتاب های درسی نخواهد داشت. از طرفی اگر بخواهیم فقط به نیازهای دانش آموز توجه کنیم یا بخواهیم شرایط سنی دانش آموز و آنچه دانش آموز دوست دارد را در دروس اعمال کنیم، دیگر آموزش ملی معنایی نخواهد داشت. آموزش و پرورش در سطح ملی است و باید بتوانیم بخشی از منافع عمومی جامعه را که ممکن است از نظر عده ای نادیده گرفته شود، مورد توجه قرار دهیم.
رئیس مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تأکید بر اینکه یکی از دشواری های نظام های آموزشی یافتن این نقطه تعادل است، می گوید: در نظام آموزشی از یک سو موفق به طراحی متن، برنامه یا کتابی می شویم که توجه دانش آموزان و خانواده ها را به خود جلب کند و از سوی دیگر احساس می کنند که این محتوا پاسخگوی نیازهای خود و پاسخگوی نیازهای ملی است. به هر حال کتاب های درسی نیازهای جامعه و دانش آموزان». ما با چالش ایجاد نقطه تعادل بین نیازهای کتاب های درسی مواجه هستیم.