بعدی- براندازی عرصه سیاسی معاصر ایران بدون در نظر گرفتن نام جواد طباطبایی دشوار است. طباطبایی یکی از نام های بسیار مهمی است که به نوعی تاریخ اندیشه سیاسی ایران را تغییر داد.
بر اساس گزارش فردا، جواد طباطبایی یکی از متفکران ایرانی است که رنگ تازه ای به فلسفه و علوم سیاسی ایرانی بخشید. او را باید متفکری جریان ساز دانست که تأثیر شگفت انگیزی بر علوم انسانی در ایران داشت.
متفکر معاصر ایران
طباطبایی در 23 دی 1324 در تبریز به دنیا آمد. پدرش اهل بازاری به نام تبریز بود. او از دوران کودکی اشتیاق بی پایان برای یادگیری داشت. با توجه به سابقه مذهبی خانواده، ابتدا به حوزه علمیه رفت و پس از مدتی تغییر مسیر داد. در این دوره به زبان عربی و همچنین زبان فرانسه تسلط یافت.
پس از پایان تحصیلات ابتدایی از تبریز به تهران رفت و وارد دانشگاه تهران شد. برای طباطبایی، پایان دوره کارشناسی حقوق مصادف با آشنایی با تفکر شرقی و غربی بود. از این رو در جوانی به شناخت جامعی از تحولات و تحولات اندیشه در طول تاریخ در ایران و سایر کشورهای جهان دست یافت.
سپس به پاریس رفت و در دانشگاه سوربن تحصیل کرد. حضور در فرانسه بر تفکر طباطبایی تأثیر بسزایی داشت. در این دوران با بسیاری از متفکران مهم غرب آشنا شد و با برخی از آنها دوست شد. طباطبایی یکی از روشنفکران ایرانی بود که با وجود دانش منحصر به فردش از علوم انسانی غربی، راه حل را در ایران می دید. او از شاگردانش و دیگر روشنفکران آن دوره خواست تا به جای تأکید بیش از حد بر غرب، تاریخ فکری ایران را در نظر بگیرند. به همین دلیل او را یکی از منتقدان اصلی جنبش های مارکسیستی در ایران می دانستند.
طباطبایی اولین کسی بود که ایده شهر ایران را به معنای آکادمیک مطرح کرد. او با نگاهی به ایران باستان، روح ایرانیت را نوعی تفکر ایرانی تبیین کرد. طباطبایی معتقد بود که مدرنیته در راه استقرار است نه تقلید. او روح شهر ایران را پدیده ای کثرت گرا می دانست و معتقد بود که این روحیه ایران را با وجود همه مشکلات به روز نگه می دارد. طباطبایی می خواست خوانشی جدید از ایران باستان بسازد تا تجدیدی در ایران ایجاد کند. او معتقد بود که مدرنیته بدون درک چیستی ایران و نگاه دقیق به تاریخ ایران به دست نمی آید. سازوکار ایران باستان از نظر طباطبایی بر اساس نژاد، مذهب و… است، صرف نظر از این یک ناسیونالیسم به تمام معنا بوده که مردم در آن شرکت داشته و دارند.