نسل جدید زبان جدید سینما را می آفریند

من به چند نکته کلیدی در آسیب شناسی پخش فیلم کوتاه رسیده ام. اولاً عجله جوانان برای ورود به صحنه سینما افزایش یافته است و اگرچه این عجله امیدوارکننده است، اما گاهی اوقات باعث خستگی در تمرین و مراقبه می شود. اما فیلمسازان جوان امروزی نشان داده اند که درک دقیق تری از رسانه و مخاطب دارند و اغلب چندین قدم جلوتر از کیوریتورهای رسمی هستند که فیلم کوتاه را هدایت و حمایت می کنند. آنها زبان تصاویر را بهتر می دانند، از فرصت های دیجیتال به درستی استفاده می کنند و محدودیت ها را به فرصت تبدیل می کنند.

یکی از دشواری های مهم در این مسیر، روند گزینشی و محدودکننده در انتخاب فیلم کوتاه جشنواره هاست. قوانین و گاهی ساختارهای سلیقه ای به این معنی است که بسیاری از استعدادهای واقعی فرصت دیده شدن را پیدا نمی کنند.

تجربه نشان داده است که سیاست سنتی «کارمندسازی» دیگر کارآمد نیست. خلاقیت را نمی توان به قالب های بسته و از پیش تعریف شده محدود کرد. با دسترسی رایگان به منابع جهانی، فیلمساز امروزی مسیر یادگیری خود را ایجاد می کند و نیازی به آموزش از بالا به پایین ندارد.

در چنین شرایطی نهادهای سینمایی باید نقش جدیدی را برای خود تعریف کنند. “راهنمایی از بالا” باید با “حمایت همتایان” جایگزین شود. حمایتی که به جای هدایت خلاقیت در مسیری که سیاست گذار می خواهد، امکان توسعه و آزمایش فردی را فراهم می کند.

آینده پلتفرم ها و حتی شبکه های تلویزیونی به این تولیدکنندگان فیلم کوتاه بستگی دارد. مخاطب امروزی به دنبال روایت های کوتاه، موجز و مؤثر است. فیلم کوتاه دقیقاً پاسخی به این نیاز است. اگر چشم انداز سرمایه گذاری در این حوزه مبتنی بر آینده نگری و همکاری بخش خصوصی و دولتی باشد، می تواند به یکی از پویاترین عرصه های سینمای ایران تبدیل شود.

چهل و دومین جشنواره فیلم کوتاه ایران نمونه خوبی از این تغییر نسل بود. فضای جشنواره گرم، صمیمی و امیدوارکننده بود. انتخاب بهروز شعیبی به عنوان دبیر جشنواره تصمیم درست و موثری بود. او کارگردانی است که از دل سینما بیرون آمده و فیلم های کوتاه را از نزدیک می شناسد. ترکیب کمیته انتخاب و اعضای هیئت داوران نیز استانداردهای متنوع، حرفه ای و خاص را رعایت می کرد و انتخابات تا حد زیادی عادلانه و دقیق بود.

با این حال باید پذیرفت که در برخی آثار سادگی و سادگی به دردسر جدی تبدیل می شود. بهره گیری از فرصت های فنی و فناوری نباید جایگزین خلاقیت و عمق فکر فردی شود. فیلم‌های کوتاه باید آزمایشگاهی از تخیل، شجاعت و دیدگاه‌های متفاوت باقی بمانند.

اکنون زمان بازنگری در راه های کارگردانی و حمایت از فیلم های کوتاه است. نسل جدید فیلمسازان منتظر تصمیمات کند و دیرهنگام نیستند. جاده را خودشان می سازند. وظیفه نهادهای فرهنگی و سیاستگذار این است که همگام با این نسل باشند و از آنها عقب نمانند.

فیلم کوتاه امروز دیگر فقط تمرینی در فیلم بلند نیست. برعکس، هویت مستقلی دارد و بخش مهمی از فرهنگ تصویری معاصر را تشکیل می‌دهد. درک این واقعیت اولین قدم در برنامه ریزی آینده سینمای ایران است. آینده اگر بر شانه های این جوانان خلاق ساخته شود روشن تر و بدیع تر خواهد بود.

۲۴۲۲۴۲