عباس عبدی در یادداشت خود در روزنامه اعتماد نوشت: پس از یادداشت روز شنبه اینجانب با عنوان «سلامت در مراقبتهای ویژه» در انتقاد از قیمتگذاری در حوزه سلامت، یکی از همکاران محترم پیام انتقادی ارسال کرد و به ایشان گفتم در این مورد بنویسید. آنها نوشتند: «شما فکر میکنید قیمتگذاری دولتی در حوزه پزشکی از قیمتگذاری بنزین و گازوئیل بدتر است و این واقعاً درست است، اما در ساماندهی این ساختار، مصرفکننده و جامعه مورد غفلت قرار میگیرند و اصلاً مورد توجه قرار نمیگیرند.»
با افزایش ناگهانی قیمت لبنیات، عوارض جادهای، بنزین و دارو، حذف ارز ترجیحی برخی از مواد غذایی، نمیتوان با رمز لغو قیمتگذاری دولتی و اجباری، اجرا و اصلاح قیمتها، همه فشار اقتصادی را به زندگی و سفره مردم وارد کرد! مثلا حقوق کارمند یا بازنشسته افزایش پیدا کرده و حالا باید با این افزایش هزینه های زندگی مواجه شوند؟» این یک انتقاد موجه از دید مصرف کننده است، من هم مصرف کننده هستم و دوست دارم کالا ارزان باشد، اما الان دارم آن را تحلیل می کنم، مشکلات اصلی ایران فراتر از موضوعاتی است که این روزها درباره موضوعات روز می نویسم.
بنابراین بحث من در مورد قیمت گذاری اجباری به جای بهبود وضعیت فعلی، انتقاد از سیاست های کلی و رایج در کشور است و استدلال شما مبنی بر اینکه در صورت رفع نشدن مشکلات درآمدی و بیمه ای مردم، حذف قیمت گذاری فشار بیشتری بر جامعه وارد می کند، صحیح است. اما فراموش نکنیم که ادامه این روند مشکل مردم را حل نمی کند و باعث بدتر شدن آن می شود.
بهترین دوره اقتصادی ایران در دهه 1380 بود که قیمت ها به حداقل رسید و نرخ ارز یکسان شد، سود پس انداز بانک ها از تورم فراتر رفت و مردم به جای خرید طلا، سکه و ارز پول خود را در بانک ها سپرده گذاری کردند. قیمت خودرو چندین سال است که ثابت مانده است. طی 7 سال از 80 تا 87 قیمت پراید از حدود 7.5 به 8.5 میلیون تومان افزایش یافت. تورم در این مدت سه برابر شد اما قیمت پراید تنها 13 درصد افزایش یافت و خودروسازان به دنبال مشتری بودند.
در برنامه چهارم با لغو قیمت گذاری انرژی موافقت شد که توسط تندروها مسدود شد. بنابراین انتقاد من به قیمت گذاری بر این اساس است که نبود آن به نفع مردم و جامعه است. دلیلش روشن است. تجربه گذشته خود ما و سایر جوامع نشان میدهد که دخالتها و سفارشهای رسمی در قیمتها پیامدهای زیادی دارد و مهمتر از همه اینکه دود آنها به چشم مردم میرسد. بنابراین انتقاد از قیمت گذاری رسمی به معنای دفاع از صاحبان مشاغل و مردم نیست، آنها مخالف یکدیگر نیستند، هر دو مخالف سیاست های رسمی دولت مبنی بر افزایش هزینه ها و نقدینگی دولت و چاپ پول های بدون یارانه هستند. نباید این اشتباه را مرتکب شویم که منشأ گرانی را به سودجویی و طمع نسبت دهیم.
آیا جاهای دیگری در جهان وجود دارد که در آن گران نباشد و صاحبان مشاغل و تجار افراد اخلاقی غیر انتفاعی باشند؟ اگر تاجران ایرانی در این زمینه اخلاقی تر از دیگران نیستند، قطعاً بدتر نیستند، پس چرا در ایران گران است و آنجا نیست؟ یا چرا در دوره اصلاحات اجناس خود را گران نکردند، اما الان گران می شوند؟ این ربطی به خوبی و بدی صاحبان مشاغل ندارد، ریشه در قوانین و سیاست های اصلی مجلس دارد.
در بودجه ریزی نادرست، در صورت نبود درآمدهای دولت ناشی از درآمدهای اسمی و احتمالی و هزینه های واقعی و معین. دارند کسری بودجه را از جیب ملت بیرون می آورند و این ریشه تورم و آن چیزی است که علیه ملت است. با این حال، هر یادداشت هدف مشخصی دارد و برای پاسخ به همه سؤالات در نظر گرفته نشده است. در آن یادداشت قرار بر این بود که روند فعلی تضعیف بخش سلامت کشور باشد.
این روند باید اصلاح شود. باید به توانایی مردم در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی توجه شود و این فقط با بیمه امکان پذیر است. متأسفانه راحت ترین راه یعنی قیمت گذاری را انتخاب کردند و این بزرگترین دروغ تحت عنوان دفاع از ملت است. این مانند رفع گرسنگی با خوردن گوشت خود است. از دولت و مجلس می خواهیم که به قیمت تخریب هر بخش، نیازهای مردم را موقتاً حل نکنند.
کوتاه ترین مسیر بین دو نقطه، خط مستقیمی است که این دو نقطه را به هم متصل می کند. اما در سیاست، کوتاه ترین راه اغلب بدترین و خطرناک ترین راه است. ممکن است لازم باشد مسیرهای طولانی تری را برای رسیدن به مقصد انتخاب کنید. متأسفانه سیاستگذاران ما به دلایلی از جمله کوتاه مدت و بی مسئولیتی به مسیرهای کوتاه و مستقیم علاقه مند هستند. قیمت گذاری ساده ترین و بدترین کاری است که می توان با یک فرمان اجرایی انجام داد. اما بهتر است به فکر آینده کشور باشیم.