بابک زنجانی پس از محکومیت به فساد و جرایم سرمایه ای، نه تنها از این حکم فرار کرد و از زندان آزاد شد، بلکه این روزها نامش به عنوان سرمایه گذار کلان پروژه های اقتصادی به گوش می رسد. با این حال با ظهور دوباره چهره مرموز اقتصاد ایران، تردیدهای جدی در مورد پرداخت 2 میلیارد یورو ایجاد می شود. به طوری که در حالی که برخی می گویند اکنون کمتر از یک درصد بدهی خود را پرداخت کرده اند، برخی دیگر مدعی هستند که همه بدهی خود را پرداخت کرده اند و مبلغی بالاتر از بدهی خود را رد کرده اند و طلبکار نیز هستند! اما در این میان در جامعه‌ای که پایه اعتماد مردم فرو ریخته، هنوز توضیح قطعی درباره پرداخت بدهی یکی از بزرگترین زندانیان مالی تاریخ کشور داده نشده است.
ابر میلیاردر مرموز
به گزارش شرق، بابک زنجانی چهره مرموز اقتصاد ایران است. آیا کسی می‌داند او از کجا آمده و چگونه یک شبه از گمنامی به یک ابرمیلیاردر پرهیاهو تبدیل شده است؟ نام او تنها زمانی مطرح شد که قرار بود دستگیر شود. این بود که ماموریت زنجانی برای دور زدن تحریم نفتی پایان یافت و زمزمه های آشتی ایران و آمریکا بلند شد. تنها اطلاعات غیررسمی از گذشته زنجانی این است که او سرباز گمنامی بود که در بانک مرکزی گماشته شده بود و سال ها بعد در دوران تحریم محمود احمدی نژاد واسطه فروش نفت بود.
با روی کار آمدن دولت حسن روحانی در سال 1391 و بازگشت بیژن نامدار زنگنه به وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران علیه وی شکایت کرد و بابک زنجانی در 18 دی ماه 1391 بازداشت شد. دو سال بعد، درست زمانی که دولت توافقنامه برجام را امضا کرد، محسنی‌آژکسی در اسفندماه 1391 به عنوان رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران اعلام شد. 1393. وی گفت علاوه بر رد مال به شاکی (شرکت ملی نفت ایران) و دو نفر دیگر به اعدام محکوم شدند. حکم اعدام بابک زنجانی در 22 آذر 1395 تصویب شد اما گفته می شد تا زمانی که بدهی 2.7 میلیارد دلاری اش بازپرداخت نشود اعدام وی انجام نمی شود و البته قوه قضائیه نیز اعلام کرد که در صورت پرداخت بدهی وی مستحق تخفیف خواهد بود.
وقتی مرد مرموز اقتصاد ایران یک بار دیگر ناپدید شد، هیچکس نفهمید چه بر سر بابک زنجانی آمد. در این بین حتی کسانی هم بودند که مدعی بودند او در زندان نیست و بارها در صحن علنی این سوال مطرح شد که بابک زنجانی کجاست. غیبت بابک زنجانی ادامه داشت تا اینکه اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی در جشن بیست و یکمین سالگرد روزنامه دنیای اختاز در 12 آذر 1402 گفت: در آن زمان با همه بحث کردم که برگرداندن 2.7 میلیارد دلار برای دولت مهم است. چون این پول هر ملت ایران است. باید مشخص شود چه کسی پشت بابک زنجانی است، اما هیچکس نفهمید چه کسی پشت بابک زنجانی بوده است.
از جمله اینجانب که در راس ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی بودم.» غیبت بابک زنجانی ادامه داشت تا اینکه در 9 آبان 1402 روزنامه جوان با تیتر «دیون بابک زنجانی تسویه شد» اعلام کرد: «رئیس قوه قضائیه حجت الاسلام محسنی آژهی در جلسه شورای عالی تلاش و جوادی عظهی در جلسه شورای عالی قضایی و به نتیجه رسید. با تلاش تمامی ادارات ذیربط، دارایی های بابک و زنجانی در خارج از کشور شناسایی و به تهران منتقل و ارزیابی اولیه انجام شد. این اموال برای پوشش بدهی ها و زیان های او کافی خواهد بود.
شبهات در مورد بسته شدن حساب بابک زنجانی
با اعلام پرداخت بدهی های بابک زنجانی، زمزمه هایی مبنی بر آزادی وی نیز به گوش رسید. هرچند هر از چند گاهی این موضوع تکذیب می شد، اما پیدایش حساب کاربری منتسب به زنجانی آزادی او را آشکار کرد و خبرهایی مبنی بر سرمایه گذاری کلان وزارت راه و شهرسازی در زیرمجموعه ها و تاکسی های اینترنتی به گوش رسید.
همزمان با این اتفاقات، تردیدهای جدی درباره پرداخت بدهی بابک زنجانی به وجود می آید و البته توضیح قطعی در این باره وجود ندارد. اکنون برخی نمایندگان مجلس می گویند بابک زنجانی کمتر از یک درصد بدهی خود را پرداخت کرده است. از سوی دیگر خبر رد پای بابک زنجانی در اموال آینده بانک و موجودی حساب وی در مالزی بار دیگر خبرساز شد.
پیش از این قوه قضاییه اعلام کرده بود که بابک زنجانی نمی خواهد بدهی 2 میلیارد یورویی خود را پس بدهد و آدرس اشتباهی را به دستگاه ها داده است. محسنی آژهی در بهمن ماه 1402 گفت: ابتدا در سال 1391 گزارشی رسید که شخص مذکور مقدار زیادی ارز از بانک مرکزی دریافت کرده و به میزانی که باید برای بازار این ارز مصرف می شد تحویل نداده و جدای از آن مقداری از آن پول را در بازار آزاد فروخته است؛ از بخشی دیگر نیز نفت خریده و مجدداً پس داده است. آژه ای در ادامه توضیح داد: متهم مدعی است که اموال را پس می دهد به همین دلیل املاکی را وارد کرده که البته شامل زمین نیز می شود که در پروژه اراضی ایرانیان در شهرک غربی نیز با مشکلاتی مواجه شده است، از جمله زمین، تخلفاتی نیز صورت گرفته است و در تحقیقات مشخص شد وزارت نفت، ثبت و اشخاصی از طرف مقابل و برخی واسطه های متخلف مرتکب تخلف و اقدام مجرمانه و واسطه های متخلف در خصوص واگذاری اموال و تخلفات قانونی شده اند. ثبت شد.
ماجرای مورد بحث در سال 1392 منجر به دستگیری بابک زنجانی شد و مشخص شد که فرد مذکور قصد امتیاز دادن و پرداخت هزینه اموال را نداشته است. وی در ادامه با تاکید بر اینکه بارها تلاش برای شناسایی اموال زنجانی بسته شده است، گفت: در این مرحله فرد نامبرده اعلام کرد که من چهار میلیارد دلار در فلان کشور موجودی دارم؛ پنج یا شش کشوری را که در آنها منافعی دارد نام برد و اسنادی را در این زمینه ارائه کرد، اما به این اسناد نمی‌توان اعتماد کرد، زیرا فرد مذکور قبل از دستگیری مطالبی را ارائه کرده بود که متناقض و غیر از دو ملک زنجانی در خارج از کشور است. که البته درگیری هایی نیز داشته است، هیچ ملک دیگری از مشارالیه شناسایی نشده است، بنا بر اظهارات وزارت نفت و بانک مرکزی، اموال شناسایی شده از سوی فرد نامبرده کفاف بدهی بابک زنجانی و زیان های مربوط به آن را نمی دهد.
اما در همان تاریخ اعلام شد که «این پول از متهم پس گرفته شده و بیش از دو میلیارد و 300 میلیون دلار طی دو مرحله به بیت المال بازگردانده شده است».
اما پس از آزادی بابک زنجانی از زندان، بار دیگر شایعات مبنی بر عدم پرداخت بدهی بابک زنجانی آغاز شد. اما اصغر جهانگیر سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد که بابک زنجانی بدهی خود را پرداخت کرده و منع فعالیت اقتصادی ندارد.
وی توضیح داد که بابک زنجانی در سال 1402 محموله ای به مبلغ 1.8 میلیارد دلار را که در صندوق امانات ذخیره شده بود به بانک مرکزی تحویل داد و همچنین 15 میلیون دلار نقد و 1.6 میلیارد دلار رمز ارز به حساب تراست خود واریز کرد اما بانک مرکزی به دلیل کمبود اعتبار این ارز دیجیتال را تأیید نکرد. این در حالی است که وزارت نفت که مدعی بسته شدن بدهی بابک زنجانی بود و بانک مرکزی بزرگترین طلبکار زنجانی نیز اعلام کرد که این بدهی بسته نشده است.
بر اساس بیانیه شرکت ملی نفت، بر اساس رای دادگاه، دارایی های بابک زنجانی به نفع شرکت ملی نفت توقیف شد اما این امر هنوز پاسخگوی مطالبات وزارت نفت نبوده است.
همزمان بانک مرکزی در بیانیه دیگری اعلام کرد که پرداختی به بابک زنجانی قابل تبدیل به نقد نیست و عملا بی فایده است.
حمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که چگونه بدهی یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلاری «نیکل» بابک زنجانی پرداخت می‌شود، گفت: ابتدا باید بگویم که نیکل‌ها در گمرک باقی نمی‌ماند و در حال حاضر در خزانه بانک مرکزی نگهداری می‌شود و توافق بر این است که بابک زنجانی همچنان مطالبات خود را توسط بانک مرکزی تامین کند.
وی با تاکید بر احتمال وجود نیکل های تقلبی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی هیچ ورودی به ارزش این نیکل ها ندارد و از بابک زنجانی خواسته ایم نیکل ها را بفروشد و طلب ما را پرداخت کند. فرزین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا پنج سنت از زنجانی بابت بدهی ها قبول کردید، اینگونه پاسخ داد: این سوال را از مرجع اصلی بپرسید، ایشان پنج سنت را آورده و مرجع اصلی باید در این مورد پاسخ دهند.
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه بخشی از بدهی ها با ارز رمزنگاری خود زنجانی پرداخت می شود، تاکید کرد: قاضی پرونده زنجانی امور را نهایی می کند، هر مبلغی که دریافت کنیم به قاضی بابک زنجانی اطلاع می دهیم که این مبلغ را از زنجانی دریافت کرده ایم. اما باز هم نگفت ارز زنجانی را گرفتیم یا قبول کردیم. بانک مرکزی در خبری دیگر اعلام کرد: بر اساس رای دادگاه، بدهی یک میلیارد و ۹۶۷ میلیون یورویی بابک زنجانی باید ظرف یک ماه در خرداد ۱۴۰۴ پرداخت می شد، اما وی تاکنون تنها ۱۵ میلیون دلار پرداخت کرده است.
چندی پیش فارس به نقل از میثم ظهوریان نماینده مجلس نوشت که بابک زنجانی بدهی خود را پرداخت نکرده و قوه قضائیه دو ماه دیگر به وی مهلت داده تا بدهی خود را پرداخت کند.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه توضیح داد: تاکنون از دو میلیارد یورو تنها 16 میلیون یورو (کمتر از یک درصد) بدهی به شرکت نفت پرداخت شده است و علیرغم تلاش‌های متعدد دستگاه قضایی برای تسویه این بدهی، به‌جای مابقی مبلغ، یک بار فلز و یک‌بار ارز دیجیتال نامعتبر به بانک مرکزی پیشنهاد شد که هیچ‌کدام مورد قبول قرار نگرفت. به گزارش ظهوریان، ادعای بابک زنجانی مبنی بر توقیف وجه نقد در حساب FIIB وی نیز از سوی شرکت کرسنت رد شد.
همچنین ایلنا با کشف ردپای بابک زنجانی در برخی از دارایی‌های بانک آینده متوجه شد که یکی از دارایی‌های ارزشمند و مبهم بانک آینده؛ برج معروف «جهانکدک» است که باید برای سهامداران و سپرده گذاران این بانک منحل شده شفاف سازی شود.
در حالی که «بابک زنجانی» با نام «نقطه یک» با ادعای مالکیت برج جهانکودک، گفته می شود زنجانی حتی پس از گذشت چندین ماه نتوانسته مبلغ توافق شده برای خرید برج جهانکودک را پرداخت کند و تاکنون تنها یک پنجم قیمت خرید را به «علی انصاری» مالک بانک آینده پرداخت کرده است.
اکنون این بلاتکلیفی در بین سهامداران، سپرده گذاران و مردم به وجود آمده است، در صورتی که بابک زنجانی که در نقش یک کارآفرین بدهکار به حامی رفقای سابق در فضای مجازی تبدیل شده است، نتواند مبلغ توافق شده برای خرید برج جهانکودک را در موعد مقرر پرداخت کند، آیا این اموال به عنوان دارایی بانک به عنوان دارایی ضمانت بانک منتقل می شود. متولی رئیس بانک مرکزی است و به فرزین دستور تخلیه داده می شود؟ زنجانی؟ آیا قدیمی و نقطه یک برج جهانکدک امروز منتشر می شود؟
اما در این میان در جامعه‌ای که پایه اعتماد مردم فرو ریخته، هنوز توضیح قطعی درباره پرداخت بدهی یکی از بزرگترین زندانیان مالی تاریخ کشور داده نشده است.