درگیری صبحگاهی مسافران: ماجرای گرفتار شدن افراد در واگن های متروی تهران چیست؟

بعدی- اگرچه غرق شدن تهران در کنار گذاشتن وسایل نقلیه شخصی و تردد با وسایل حمل و نقل عمومی نیاز به حمایت دارد، اما روز به روز بر مشکلات مترو سواری افزوده می شود.

بر اساس گزارش فردا، با بالا رفتن سن متروها در طول مسیر نفس هایشان زودتر شمرده می شود. نمونه آن در 29 مهر است که صدها مسافر جاده را ترک کردند و حدود نیم ساعت به کما رفتند. در این لحظه مدیر ارتباطات و روابط بین الملل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه ضمن عذرخواهی از شهروندان بابت تاخیر پیش آمده گفت: تا زمان بازگشت به حالت عادی، شهروندان عزیز در صورت نیاز از سایر سیستم های حمل و نقل عمومی استفاده کنند. اینکه آیا وسیله نقلیه عمومی دیگری در وسط بزرگراه وجود دارد یا خیر، باید مشکلاتی که مردم تجربه کرده اند بیان شود و علت اختلالات مکرر در مترو بررسی شود.

ماجرای بیرون آمدن مردم از درب اضطراری مترو چه بود؟

حوالی ساعت 08:00 صبح خطوط تلفن شرکت ها و ادارات با تماس های مکرر کارکنان بلاتکلیف متروی گلشهر-تهران مشغول بود. بسیاری گزارش می‌دادند که در بالا گیر کرده‌اند و کمی دیر سر کار آمده‌اند. یکی از آنها قسم می خورد که راست می گوید. بنابراین دست به دوربین برد و از ایستگاه مترو فیلم گرفت تا برای مدیر ارسال کند.

اما ظاهراً نیازی به این کار نبود، زیرا پس از مدتی درهای اضطراری مترو به روی مردم برای تخلیه واگن ها باز شد و فیلم ها به سرعت به خبرگزاری ها رسید. تقریباً در وسط اتوبان تهران-کرج بودند و هر کدام برای رسیدن به محل کار خود با مشکلات زیادی مواجه بودند.

ویدئویی از مردم در حال قدم زدن پس از خروج اضطراری از مترو

از طرفی متروها در ساعات بعد نیز به تعویق افتاد و شروع به کار مردم مدام به تعویق افتاد. کاملیا یکی از مسافران گفت: وقتی هر مشکلی باعث برهم خوردن نظم طبیعی زندگی شود بی شک تمام روز مضطرب خواهم بود از امروز شروع می شود.

البته این مشکل مختص کاملیا نبود. مدیر ارتباطات و روابط بین الملل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه خردادماه گفت: در خردادماه تعداد مسافران مترو تهران به 24 میلیون و 682 هزار و 121 نفر رسید و در مجموع 40 میلیون و 914 هزار و 898 سفر به ثبت رسید. بنابراین اختلال در مترو به معنای اختلال در سفرهای میلیونی است. در کرج هم همین وضعیت وجود دارد و به دلیل اینکه سفر بین استانی است، گاهی اوضاع بدتر می شود. رئیس سازمان قطار شهری کرج در سال 1400 گفته بود روزانه 100 هزار مسافر بین کرج و تهران تردد می کنند و احتمالا در این سال ها تعداد مسافران افزایش یافته است.

پس دلیل ریزش مترو گلشهر – تهران چه بود؟ قطع برق در شبکه بالای مترو. اما این موضوع کمترین اهمیت را برای مسافران نداشت. خسته از گرما و نبود تهویه مناسب می خواستند سریعتر به مقصد برسند.

فرهاد یکی از مسافران مترو گفت: سرماخوردگی ام خوب شده و با برونشیت دست و پنجه نرم می کنم، صبح و عصر متروهای تندرو آنقدر شلوغ است که مجالی برای نفس کشیدن نیست.» مشاهدات میدانی نشان می دهد مترو گلشهر در ساعات اوج بار با صندلی هایش و صدها نفر از شهروندان کرج، فضای میانی کرج می رسد. منتظر ماندن در مترو راهروها

این در حالی است که سال هاست مدیران متروی کرج درباره این موضوع صحبت می کنند. رئیس سازمان قطار شهری کرج زمانی یادآور شد: خط متروی موجود برای جابه جایی این حجم مسافر مناسب نیست و در نهایت ظرفیت جابجایی 70 هزار مسافر را دارد، بنابراین نیاز به ایجاد خط سوم است.

چرا متروی تهران مدام مختل می شود؟

اختلالات مکرر در متروی تهران و کرج حاصل مجموعه ای از مسائل فنی، مدیریتی، مالی و جمعیتی است که به طور مستقیم بر تجربه روزانه مسافران تأثیر می گذارد. برخی از قطارهای مترو تهران و کرج از محدودیت تعمیرات اساسی به ویژه در خطوط شلوغ فراتر رفته اند و بسیاری از آنها نیاز به تعویض دارند.

فرسودگی ناوگان و عدم تعمیرات

کارکنان مترو در پاسخ به سخنان زاکانی شهردار تهران که اخیراً درباره ناوگان تهران صحبت کرده بود، اظهار داشت: در یک مصاحبه خبری اختصاصی وضعیت موجود را توضیح دادند، اما ما مستقیماً پای کار هستیم و می بینیم وضعیت ناوگان چگونه است. ما می دانیم که قطارهای ما بسیار فرسوده هستند.

این فرسودگی باعث می شود قطارها به طور ناگهانی خراب شوند و برای مدت طولانی در ریل توقف کنند و کمبود قطعات یدکی به دلیل تحریم ها تعمیرات اساسی را به تاخیر می اندازد. پیش از این دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران گفته بود: به دلیل تاخیر طبق برنامه چهارم توسعه در اقدامات ناشی از تحریم های بین المللی تاخیر قابل توجهی در تعمیر و نگهداری مترو تهران ایجاد شده است.

ماجرا از این قرار است که فروردین ماه امسال با وقوع حادثه مشابهی در خط 29 مهر خط 5 مترو تهران، کارکنان هشدار دادند: در صورت خرابی قطار، احتمال آسیب دیدن مسافران بر اثر برخورد با واگن ها وجود دارد. علاوه بر این، به دلیل حادثه، مسافرانی که در محدوده راه آهن تردد می کنند، در خطر برخورد قطارهای عبوری قرار می گیرند.

کمبود بودجه و تاخیر در توسعه

از سوی دیگر تامین اعتبار کافی برای تعمیر و نگهداری تجهیزات، خرید قطارهای جدید و توسعه زیرساخت ها همواره یکی از چالش های اصلی مترو بوده است که تاکنون در حادثه 29 مهرماه رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با انتقاد از کمبود اعتبار برای تعمیر خط 5 مترو تهران، اختلالات اخیر در مسیر تهران-ک 5 را ارزیابی کرد. نتیجه نادیده گرفتن هشدارهای فنی و عدم تخصیص منابع مالی. از سوی دیگر، رئیس شورای شهر تهران در واکنش به اختلالات اخیر در مترو تهران گفت: نیاز به کلنگ زنی و رسیدگی دارند، اما مشکلات پیش بینی نشده همیشه ممکن است به وجود بیاید. وی درباره بودجه 11 درصدی نیز گفت: این بودجه برای بازنگری است.

ناوگان مترو تهران در حال حاضر هزاران وسیله نقلیه را از دست داده است و در حالی که بودجه اغلب صرف توسعه خطوط جدید می شود، تعمیر و نگهداری خطوط موجود عقب مانده است. البته این مشکل بی سابقه ای نیست. به گزارش ایمنا: طرح تامین یک هزار و 71 واگن جدید با وام 40 هزار میلیارد تومانی در دستور کار قرار دارد که تحقق آن نیازمند هم افزایی مدیریت شهری، دولت و نهادهای تولیدمحور است. با این حال، مشکلات تا زمان تکمیل مجدد واگن ها ادامه دارد و این باعث می شود که حتی اختلالات جزئی در شبکه هوایی مانند قطع برق، مشکلات گسترده ای را در روند حرکت قطار ایجاد کند.

تقاضای بالا و عرضه کم

جدای از این، فشار جمعیت و تراکم مسافران سنگین نیز چالش دیگری است. روزانه میلیون ها سفر با مترو انجام می شود و فضای کافی برای حرکت راحت مسافران در خطوط شلوغ وجود ندارد. ازدحام، همراه با کمبود و تاخیر قطار، منجر به توقف طولانی مدت در ایستگاه ها و تاخیر در شروع سفر می شود. این تجربه ای است که مسافران در ساعات شلوغی صبح و عصر با آن مواجه می شوند.

زینب یکی از شهروندانی که هر روز با مترو سر کار می رود، ازدحام مترو را اینگونه توصیف می کند: «گاهی متروهای شهر آنقدر شلوغ می شود که نمی توانیم سوار شویم، یکی مدام فریاد می زند، کمی عقب برو تا جا بیفتیم، آیا واگن مترو بادکنکی است که دراز شود؟

همچنین ضعف در طراحی و مدیریت شبکه مترو نیز این اختلالات را افزایش می دهد. کنترل و هماهنگی خطوط مختلف و مرکز کنترل شبکه‌های اصلی مترو کاملاً پیچیده است و محدودیت‌های موجود می‌تواند منجر به مشکلات عملیاتی شود.

علاوه بر این، خطاهای انسانی گاهی اوقات می تواند باعث حوادث جدی شود. به عنوان مثال هنوز حادثه ای که در خط مترو گلشهر – تهران در دی ماه 1400 رخ داد فراموش نشده است. دو مترو در منطقه چیتگر با هم برخورد کردند. در این حادثه 22 نفر مجروح شدند. به گفته مدیرعامل شرکت بهره برداری متروی تهران، بررسی های اولیه نشان داد که این حادثه ناشی از قطع شدن سیستم ATP (سیستم کنترل خودکار قطار) بوده که به آن «خطای انسانی» گفته شده است.