فردا – ۲۲ آبان روزی خاص و تاثیرگذار در تاریخ معاصر ایران است. روزی که گروهی از دانشجویان تصمیم گرفتند سفارت این کشور را اشغال کنند و توجه خود را به خواسته های ایران جلب کنند تا اعتراض خود را به پذیرش شاه توسط آمریکا نشان دهند. اما این سناریو که در طی چند روز نوشته شده بود، تبدیل به یک بحران 444 روزه شد که به عنوان حمله به لانه جاسوسی به ایران و گروگانگیری ایران در آمریکا شناخته می شود. اتفاق مهمی که خیلی چیزها را در ایران تغییر داد.
بر اساس گزارش فردا، این حرکت دانشجویان عوارض خاص خود را داشت. کم نیستند دانشجویانی که به عنوان دانشجویان پیرو خط امام شناخته می شوند. برخی در این بحران حضور مؤثری داشتند و برخی دیگر حضوری موقت داشتند. برخی از آنها در جلسات هماهنگی حضور داشتند اما در روزی که دیوار سفارت بزرگ شد حاضر نشدند. عده ای دیگر چند روز بعد سفارت را ترک کردند. در سال های پس از حادثه سفارت، این دانشجویان سرنوشت عجیب و متفاوتی داشتند. ما بسیاری از آنها را می شناسیم و ممکن است حتی امروز هم بر سر کار باشند، در حالی که برخی سال ها بازنشسته شده اند. اما در کنار تمام روایت‌هایی که تاکنون شنیده‌ایم، حکایت‌هایی از حسرت، داستان‌های دفاع یا غرور درباره این اقدام، دسته‌بندی‌های دیگری نیز از سرنوشت هر کدام وجود دارد.
آویزان در سلول
تقی محمدیاو یکی از عجیب ترین سرنوشت ها را در میان دانشجویان پیرو خط امام دارد. عکسی که او در کنار یکی از گروگان ها ایستاده بود، زمانی به نام محمود احمدی نژاد شناخته می شد. اما سعید حجاریان در سال 2004 در مصاحبه ای با آسوشیتدپرس گفت که این عکس متعلق به شخص دیگری است.
تقی محمدی گروگان گرفته شد
محمدی یکی از اعضای اداره اطلاعات و تحقیقات نخست وزیری کار خود را در کمیته های انقلاب آغاز کرد و سپس به شعبه دوم ارتش، ستاد مبارزه با کودتا و در نهایت به کشیش رفت. بر اساس گزارشی که جوان آنلاین در سال 2009 منتشر کرد، محمدی در سال 2010 برای یک مأموریت به خارج از کشور اعزام شد و پس از انفجار نخست وزیری به کویت رفت. از آنجایی که حوزه اطلاعات خارجی در آن زمان در دست نخست وزیر بود، به عنوان نماینده این دفتر به کویت رفت و بعداً کاردار ایران در کابل شد. او در حین انجام مأموریت در کابل، به دلیل نزدیکی به بمب‌گذار نخست‌وزیر، مسعود کشمیری، به تهران احضار و دستگیر شد. تقی محمدی متهم به وابستگی به سازمان رجوی و بر اساس روایات، شواهد و اعترافات موجود علیه وی، در 29 فروردین 1365 در سلول خود حلق آویز شده یافت شد. هرگز گمان نمی رفت که تقی رحمانی خودکشی کرده باشد.
مرگ و میر در مرصاد
پس از فیلمبرداری داستان فیلم نیمروز، شخصیتی به نام ظاهر شد. عباس زریباف (یا زریبافان) برای عموم شناخته شده است. زریباف از جمله دانشجویانی بود که سفارت را اشغال کرد و به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست. به واحد اطلاعات رفت و معلوم شد که بعد از اتفاقات سال 60 در واقع از عوامل سازمان رجوی در دستگاه امنیت داخلی آن زمان بوده است. پس از افشای عباس زریباف و فرار، او نیز مانند سایر اعضای سازمان خود، سرانجام به عراق و قرارگاه اشرف رفت. در لشکرکشی مرصاد (1367) و درگیری در تنگه چهار زبر کشته شد. برخی می گویند همسر زریباف نیز در این عملیات کشته شده است.
افرادی که زندان را تجربه کرده اند
جامعه دانشجویان پیرو خط امام متشکل از چهره های چپ بود که بعدها به حلقه اول اصلاح طلبان و جریان دوم خرداد تبدیل شدند. برخی از آنها در طول فعالیت های سیاسی خود به حبس های طولانی مدت محکوم شدند و برخی دیگر نیز در بازداشت های کوتاه مدت قرار گرفتند. بخش قابل توجهی از دستگیری های آنها مربوط به حوادث سال 2008 بود. محسن میردامادی دبیرکل سابق جبهه مشارکت، محسن امین زاده معاون سابق وزیر امور خارجه، سعید حجاریان نظریه پرداز اصلاح طلب، عباس عبدی روزنامه نگار. افرادی بودند که زندان را تجربه کردند. ابراهیم اصغرزاده تجربه دستگیری و بازداشت به عنوان شخصیت محوری اشغال سفارت 6. محمدرضا خاتمی نایب رئیس مجلس سابقه محکومیت هم دارند.
محسن میردامادی در محاکمه 2008
شهدا
در بین دانش آموزان یا کسانی که بعداً به آنها پیوستند شهدایی نیز وجود دارد. برجسته ترین دانشجوی خروج از سفارت در سال 61 به شهادت رسید. محسن وزوی طبق برخی روایت ها محسن وزوایی دانشجوی شیمی دانشگاه شریف اولین فردی بود که از دیوار بالا رفت و وارد سفارت شد. وی در زمان شهادت در سال 61 فرمانده تیپ 10 سیدالشهدایی تهران بود.
عباس ورامینی علی که در سال 62 در پنجوین عراق به عنوان فرمانده لشکر 27 حضرت محمد رسول الله (ص) به شهادت رسید از جمله دانشجویان پیرو خط امام بود. برخی منابع می گویند که وی اولین دانشجویی بود که وارد سفارت شد و برخی دیگر می گویند او جزو اولین ها بوده است.
همچنین در منابع آمده است که فرمانده سپاه هویزه سید حسین علم‌هادی پس از تسخیر سفارت شهید در سال 1359 به جمع دانشجویان پیوست و در چاپ اسناد با آنان همکاری کرد. وی از جمله افرادی بود که به دلیل فعالیت های سیاسی در دوران دانشجویی سابقه درگیری و دستگیری داشت.
مهدی رجبیگی، دانشجوی راه و عمران دانشکده فنی دانشگاه تهران شهید دیگر ماجرای 22 آبان است که از اعضای فعال جامعه اسلامی بود و در مسئله سفارت نقش داشت. رجب بیگی برخلاف سه شهید دیگر در جنگ شهید نشد. او جزو شهدای تروریسم است. رجبیگی در 14 مهر 1360 در درگیری با شبه نظامیان سازمان رجوی به شهادت رسید.
