سردار علی محمد نائینی سخنگوی سپاه پاسداران در گفتگوی خود به تشریح جنگ 12 روزه، شرایط کنونی دشمن و عدم آمادگی برای جنگ مجدد با کشورمان پرداخت.
به گزارش مهر، مشروح این گفتگو به شرح زیر است:
سردار، جنگ 12 روزه به نظر شما دقیقا چگونه بود؟ چه چیزی آن را از درگیری های قبلی متمایز کرد؟
ماهیت این جنگ با جنگ هشت ساله کاملاً متفاوت بود. جنگ تحمیلی یک جنگ زمینی کلاسیک با هدف تصرف سرزمین و اشغال خوزستان بود. اما جنگ 12 روزه یک «جنگ فناوری، موشکی و هوایی» تمام عیار بود. جنگ ترکیبی (Hybrid Warfare) که در آن عملیات سایبری (اعم از تهاجمی و تدافعی)، جنگ رسانه ای و جنگ شناختی اجزای بسیار جدی و تعیین کننده ای هستند. اینها پدیده های جنگ مدرن و نامتقارن هستند. در جنگ های گذشته، معیار قدرت تخریب فیزیکی و تلفات انسانی بود، اما در این جنگ «تکنولوژی، غافلگیری، زمان، جغرافیای عمل و ابتکار» عوامل اصلی تعیین کننده بودند. ملاک پیروزی در این جنگ، تصرف قلمرو نبود، بلکه تحمیل اراده و تغییر معادلات قدرت در میدان جنگ بود که کاملاً موفق بودیم و دشمن را به ناامیدی سوق دادیم.
دیدیم که ایران بعد از اولین حمله رژیم صهیونیستی خیلی سریع واکنش نشان داد. چگونه توانستیم قدرت دفاعی خود را حفظ کنیم و پاسخی فوری و قاطع ارائه کنیم؟
پاسخ سوال «آماده سازی قبلی» است. از فوریه سال گذشته فرض بر این بود که جنگ برای ما “حتمی” است. تمام تمرینات اقتدار و برنامه ریزی دقیق برای بازدارندگی و آمادگی برای این روز بود. فرماندهان بزرگی چون شهید «باقری»، «رشید» و «سلامی» پیوسته آمادگی رزمی را در همه ابعاد از سلاح و تجهیزات گرفته تا تاکتیک و فناوری ارزیابی و بررسی می کردند.
بلافاصله پس از حمله غافلگیرانه دشمن، با شهادت تعداد زیادی از فرماندهان ما در پایگاه ها و قرارگاه های عملیاتی، چرخه فرماندهی به سرعت احیا شد و در کمتر از یک ساعت به تشکیل کامل نیروهای ما رسید. به عنوان مثال، یگان های هوافضای عملیاتی، عملیات موشکی تاریخی را تنها با 12 ساعت تاخیر (به دلیل انجام ماموریت های جدید) و با آمادگی 100 درصدی انجام دادند. این آمادگی حاصل سالها مجاهدت و تقویت این فرماندهان بود.
در صورت امکان قسمت ناگفته ای از نقش رهبری در هدایت این عملیات را برایمان بگویید.
نقش ولی فقیه فراتر از یک فرمانده کل قوا بود. نقشی «تغییر ناپذیر و تاریخی» که فقط با نقش انبیا و ائمه اطهار (علیهم السلام) قابل مقایسه است. وی شوک لحظات اولیه حمله سنگین دشمن را برای فروپاشی نظام مدیریت کرد و گفت: این دشمن فقیر خواهد ماند. این کلمه مانند نوری در تاریکی، اعتماد به نفس و آرامش را در کل سیستم القا کرد.
«مدیریت اجتماعی جامعه» او مهمتر از مدیریت میدان جنگ بود. پوشش به موقع در رسانه ملی و صحبت مستقیم با مردم جامعه را آرام و متحد نگه داشت. اما عمیق ترین نقش «تسخیر روایت جنگ» بود. آنها روایت پیروزی ایران را در برابر روایت تحریف شده دشمن ساختند. نظرسنجی های معتبر جهانی نشان می دهد که 60 درصد مردم جهان ایران را برنده می دانند در حالی که تنها 13 درصد رژیم صهیونیستی را پیروز میدان می دانند.
شما بارها گفته اید که «مردم ستون اصلی لجستیکی این جنگ هستند». این حمایت عمومی دقیقاً چگونه خود را نشان داد؟
مردم تنها پشتیبان نبودند. آنها “توسعه میدان جنگ” بودند. دشمن از ابتدا سعی کرد دوگانگی «دولت و مردم» ایجاد کند اما ملت ایران در مقابل این بازی مقاومت کرد.
در روزهای آغازین جنگ، میلیون ها نشست خودجوش در عید قدر تشکیل شد که پیامی روشن داشت: «میان مردم و دولت هیچ فرقی نیست». این حمایت «اتحاد مقدس» و «قلعه فولادی» ایجاد کرد که باعث تقویت روحیه رزمندگان و دلسردی دشمن شد. این احساس غرور ملی و اعتماد به نیروهای مسلح بزرگترین موفقیت این جنگ بود. جنگ امروز در ذهن ها جنگ است و وقتی ملت حس پیروزی داشته باشد در جنگ شناختی پیروز شده است.
به نظر شما چگونه باید این روحیه و ساختار حمایت مردمی را در زمان صلح حفظ و حتی تقویت کنیم؟
نقش همه نهادها در اینجا مشخص می شود. همانطور که نیروهای مسلح در حال آماده شدن برای مقابله با تهدیدات نظامی هستند، همه نهادهای کشور نیز باید از نظر اقتصادی، شناختی و روانی برای «جنگ متحد دشمن» آماده شوند. مردم حق دارند کارآمدی و دلسوزی مسئولان را در حوزه عمرانی نیز ببینند.
نباید اجازه داد مشکلات عادی زندگی این روحیه را تضعیف کند. پرداختن به معضلات و برجسته نکردن موضوعات فرعی توسط رسانه ها و نخبگان برای حفظ این انسجام حیاتی است. دشمن می خواهد با ایجاد فضای «نه جنگ نه صلح» کشور را بی ثبات کند و زمینه را برای اقدام بعدی آماده کند.
گفتید: «عرصه رسانه با میدان جنگ همگام بود. این هماهنگی چگونه به وجود آمد؟ آیا برنامه ریزی شده بود یا خودبه خود اتفاق افتاد؟
این هماهنگی ترکیبی از «برنامه ریزی از پیش» و «اقدام خودجوش و هوشمندانه» بود. نیروهای مسلح و رسانه های اختصاصی با درک درستی از اهمیت روایت جنگ وارد میدان شدند. این بار روایت جنگ را از ابتدا داشتیم. در نتیجه نه تنها 80 درصد مردم ایران، بلکه افکار عمومی منطقه و جهان به شکست رژیم صهیونیستی و پیروزی ایران اعتقاد داشتند. این یک موفقیت بزرگ در جنگ شناختی بود.
مهم ترین راه های نفوذ دشمن در جنگ شناختی چیست و ما در کجا آسیب پذیر هستیم؟
راهبرد اصلی دشمن «حفظ سایه جنگ بر سر کشور» و ایجاد فضای «نه جنگ نه صلح» است. آنها از هر رویداد کوچک در خانه (اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی) برای ناامید کردن، ناآرام کردن و بی ثبات کردن استفاده می کنند. هدف بر هم زدن فضای داخلی کشور است تا بتوانند در بی ثباتی ایجاد شده به اهداف نظامی خود برسند.
نکته حساس ما غفلت از ادامه این جنگ و عدم سازماندهی صحیح همه نهادهای مقابل آن است. هرگونه اختلاف نظر و تمرکز بر مسائل حاشیه ای به معنای بازی در زمین چمن دشمن است.
رسانه های داخلی را چگونه ارزیابی می کنید؟ تا چه اندازه توانستند از هویت انقلابی و ملی ما پاسداری کنند؟
به طور کلی آنها عملکرد خوبی داشتند و قابل دفاع بودند، اما صادقانه بگویم “هنوز جای زیادی برای پیشرفت وجود دارد.” آنها باید در تولید محتوای جذاب، خلاق و مؤثر برای نسل جوان قوی‌تر ظاهر شوند و در عین حال با پیش‌بینی‌های نادرست دشمن به طور فعال و هوشمندانه‌تر مقابله کنند.
روایت‌های ناگفته این جنگ، مانند شجاعت نیروی هوایی در حمله سنگین، ظرفیت ساخت بسیاری از فیلم‌های گران قیمت و کتاب‌های مفصل را دارد که باید توسط یک جامعه هنری متعهد زنده شود. یک روایت شنیدنی از این جنگ هست که باید آرام آرام و ثانیه به ثانیه برای ملت توضیح داده شود.
اگر بخواهیم جنگ 12 روزه را با جنگ 8 ساله مقایسه کنیم، چه شباهت ها و چه تفاوت هایی وجود دارد؟ در این جنگ از چه درس های دفاع مقدسی استفاده شد؟
شباهت اصلی: هر دو “پروژه های آمریکایی” برای سرنگونی و تضعیف حاکمیت ملی ایران بودند. هر دو به دنبال تجزیه کشور و هدف قرار دادن اجزای اقتدار ایران بودند.
تفاوت اصلی این است که جنگ هشت ساله مبتنی بر «غافلگیری استراتژیک» ما بود (چون تهدید صدام را جدی نگرفتیم).
اما جنگ 12 روزه هوایی-موشکی “با آمادگی کامل و درک درست ما” از تهدید صورت گرفت. ما قطعیت جنگ را یک سال پیش می دانستیم. مهمترین درسی که از دفاع الهی گرفتیم «تحلیل صحیح تهدید» بود. متوجه شدیم که تهدید آینده فراتر از منطقه (آمریکا و رژیم صهیونیستی) است. اگر نیروی موشکی امروزی در سال 59 داشتیم، آن جنگ هرگز رخ نمی داد. قدرت موشکی در صورت وقوع جنگ، هم دشمن را بازدارنده و هم شکست می دهد.
با توجه به شرایط منطقه، احتمال تشدید درگیری ها چقدر است؟ آمادگی نیروهای مسلح چیست؟
ما نگران تهدید نیستیم. نیروهای مسلح هر روز قوی تر و تجدید می شوند. ما به چیزی جز آمادگی فکر نمی کنیم. همه اجزای نیروهای مسلح در تلاش هستند تا پاسخی کاملاً نوآورانه از نظر تاکتیک، فناوری و روش ارائه دهند و فراتر از جنگ 12 روزه باشد.
به نظر من دشمن «در حال حاضر شرایط جنگی ندارد». بزرگترین مانع دشمن، توان روزافزون نیروهای مسلح ما و توانمندی های جدید آنهاست که اجازه تصمیم گیری جدید را به آنها نمی دهد. آنچه در مورد جنگ جدید گفته می شود به جای میدان واقعی، درباره «عملیات روانی» است. اما اگر دشمن مرتکب حماقت دیگری شود، پاسخ بسیار قطعی و غم انگیزتری دریافت خواهد کرد. ما برای جنگ های پیچیده تر آماده ایم.
در آستانه روز نیروی هوافضای سپاه پاسداران و سالروز شهادت سردار طهرانی مقدم، درباره رشادت های این نیرو و به ویژه شهدای مانند حاجی زاده چه بگویید؟
پاسخ: امروز نیروی هوافضای سپاه پاسداران یک «هویت ملی» و مایه مباهات هر ایرانی است. شهدای گرانقدری چون شهید حسن تهرانی مقدم، شهید حاجی زاده و شهید باقری چنان سرمایه انسانی ارزشمندی را پرورش دادند که هر کدام به یک قهرمان ملی تبدیل شدند. شهید حاجی زاده فقط یک فرمانده موشکی نبود. او مدیر و پدری دلسوز بود. حتی در سخت‌ترین شرایط انتظار در تونل‌ها، «بانک اطلاعاتی از خانواده‌های همه پرسنل» ایجاد کرد و در روز تولد خانواده‌هایشان هدایایی فرستاد. با برقراری ارتباط با دانشگاه های برتر، نخبگان برتر کشور را به سمت هوانوردی و فضا جذب کرد. این سرمایه انسانی بود که در برابر شدیدترین حملات دشمن ایستادگی کرد و ماموریت خود را با موفقیت انجام داد و معادلات قدرت را بر هم زد. آنها بودند که شادی پیروزی را برای ملت ایران به ارمغان آوردند. یاد و خاطره همه این عزیزان زنده بماند.
اگر می خواهید یک جمله به مردم بگویید، آن جمله چیست؟
مردم شریف و پایدار ایران! هر چه داریم به برکت دعای زیبا و حمایت های بی دریغ شماست. لطف، صبر و همراهی همیشگی شما را مدیون شما هستیم. بدانید که سربازان شما در نیروهای مسلح همیشه هوشیار، کوشا و آماده دفاع از ناموس، امنیت و کیان این مرز و بوم هستند. ما لایق شما نیستیم