ثقاب اصفهانی که طرز فکرش را نزدیک به جریان فعلی در جبهه پایداری می دانند، بخشی از طیفی است که به دلیل حضور در ساختار جدید دولت از ابتدا مورد انتقاد قرار گرفته است. زاهد، یکی از چهره‌های دانشگاهی و اداری که از دخالت جنبش‌های رادیکال انتقاد می‌کرد، در زمانی استعفای خود را ارائه کرد که انتصاب‌های جدید در دولت نشانه‌هایی متفاوت از وعده‌های انتخاباتی «شمولیت»، «گشایش» و «وحدت ملی» داشت. این سوال که آیا این انتصابات به معنای عقب نشینی دولت در برابر فشار نیروهای اقلیت سیاسی است، اکنون با جدیت بیشتری مطرح می شود. یا بخشی از یک استراتژی موقت برای کاهش اصطکاک با جریان های موثر بر ساختار قدرت است؟
منتقدان بر این باورند که واگذاری مسئولیت های کلیدی به افرادی با گرایش های تند و انحصاری در عمل، فلسفه وجودی شعار وفاق را خنثی می کند و دولت را به چرخه ای برمی گرداند که در آن «منافع سیاسی» بر «شایسته سالاری اجرایی» غالب است. از سوی دیگر، مدافعان قدرت تاکید می کنند که پزشکان با تمهیدات مختلف قدرت سعی در کاهش تنش دارند و مسیر حکومت داری کشور را از حاشیه نشینی دور نگه دارند.
با این حال، استعفای زاهد، اولین واکنش جدی در سطح مدیریت، نشان می دهد که این تعادل هزینه هایی را به همراه دارد و ممکن است عواقب آن فراتر از یک اختلاف داخلی باشد. اکنون بسیاری از چشم ها به این سوال می پردازند که آیا این روند در عمل نشانه ای از فرسایش تدریجی ایده سازش است یا صرفاً آزمونی دشوار برای دولتی است که می خواهد شکاف های سیاسی را از بین ببرد.
در این زمینه خبرآنلاین نظر صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و فعال سیاسی اصلاح طلب را جویا شد. زیباکلام درباره استعفای فیاض زاهد گفت: در مرحله اول لازم است جناب آقای دکتر چند نکته را در مورد فیاض زاهد یادآوری کنم. ایشان یکی از ممتازترین اساتید ما در حوزه ارتباطات هستند و سالها به عنوان استاد ممتاز در دانشگاه فعالیت داشته و از اساتید برجسته ارتباطات به تمام معنا بوده اند. دکتر فیاض زاهد در حرفه و تخصص خود بسیار آگاه است.
وی در خصوص خصوصیات فردی فیاض زاهد گفت: باید بگویم که به شدت مصمم و مسئولیت پذیر هستند، خلاصه بید نیستند که در این بادها تاب بخورند. چاقو باید به استخوان آنها رسیده باشد که آنها استعفا دادند و از دولت استعفا دادند.
زیباکلام گفت: به شخصه متاسفم، ای کاش این اتفاق نمی افتاد و می ماندند. با این حال می توان گفت صبر هم حدی دارد.
فشار شدید جریان های بنیادگرای رادیکال از ابتدا برای دولت مشکل ساز بود
وی در خصوص مشکلات تجربه شده در دولت چهاردهم گفت: حقیقت این است که یکی از بزرگترین مشکلاتی که دولت آقای مزیکیان از همان ابتدا با آن مواجه بود فشار سنگین جریان های تندرو اصولگرا بود. حالا یا آنهایی که از جناح امنیتی و نظامی هستند، یا آنهایی که از جبهه پایداری و اضطراب هستند، خلاصه به قول من «پنج درصد».
وی در ادامه سخنان خود گفت: این تحرکات به دولت فشار زیادی وارد کرد تا وظایف مدیریتی و رهبری خود را حفظ کند و نیروهای خودی را که در دوره شهید رئیسی اقصی نقاط کشور را در اختیار داشت و در انحصار مدیریت بود، حذف نکند.
پزشکان عموماً در برابر فشار افراط گرایان سر تعظیم فرود نمی آورند، اما…
زیباکلام افزود: این مشکل از همان ابتدای تشکیل دولت محترم وجود داشت. در بسیاری از موارد، آقای مزکیان و همکارانش مقاومت کردند و تسلیم فشار افراطیون نشدند. آنها همچنین در مورد انتصاب فرمانداران، فرمانداران و صدها تن از مدیران بخش دولتی در مقابل افراط گرایان ایستادند. اما در بسیاری از موارد نتوانستند تسلیم شوند و مجبور به تسلیم شدند.
در مجلس نیز از جانب تندروها فشار وارد شد». تا جایی که نیروهایشان وزیر را تهدید به عزل، در صورت نرسیدن به سمت و سمتی در وزارتخانه ای به برکناری، بازجویی از وی کردند و انواع فشارها را بر او وارد کردند. تنها هدف آنها «داشتن مواضع و موقعیت برای نیروهای ما» بود.
تندروها نتایج انتخابات تیر 1403 را نپذیرفتند
زیباکلام ادامه داد: بنابراین اصولگرایان نتیجه انتخابات تیر 1403 را نپذیرفتند و همچنان به دنبال مناصب و منصب بودند.
وی درباره اختلافات درون حکومتی نیز چنین گفت: ریشه آنچه شما «اختلافات درون حکومتی» می گویید همین است; برخی از اعضای دولت و همکاران آقای مزیکیان چندان راضی نبودند و هر چقدر از نظر مدیریتی مستحق آن بودند، نپذیرفتند و نپذیرفتند، معتقد بودند که آقای مزیکیان باید کمی محکم‌تر و جدی‌تر در مقابل فشار اقلیت پنج درصدی می‌ایستاد و حاضر نبود مناصب کشور را به آنها واگذار کند. قطعاً دکتر فیاض زاهد یکی از این افراد بود. آنها ناراضی و نگران بودند.
وی تصریح کرد: این فقط بحث افراط نیست. اینکه این منصب، سمت یا مدیریت را به شخصی تفویض کنیم، صرف نظر از اینکه او رادیکال باشد یا وابسته به ثبات، موضوع کارآمدی و قدرت اجرایی است. آنچه مهم است اختیارات اجرایی آن اداره، سمت و مسئولیت است.
زیباکلام گفت: متاسفانه تجربه ما نشان می دهد که تندروها اغلب روابط خطی و جناحی دارند تا مدیریت، توانایی مدیریتی، تحصیلات، تجربه، بهره وری، ارتباط با مردم و ….
دلیل بحرانی بودن وضعیت کشور، اصرار تندروها بر تصرف مناصب و مناصب است.
وی در خصوص شرایط کنونی کشور گفت: یکی از دلایلی که امروز کشور در شرایط بحرانی قرار دارد این است که تندروها هر چقدر هم که عرضه، توانایی و لیاقت داشته باشند، اصرار دارند که مقامات و مناصب اداری کشور را اشغال کنند.
زیباکلام گفت: نمی دانم چطور می توانم به جایی برسم که آقای فیاض زاهد که از ابتدا مخالف دادن مناصب و مناصب به تندروها بوده، با شعار «وحدت ملی» تا استخوان خنجر بخورد و استعفا دهد. اما فکر نمی کنم با استعفای او مشکل حل شود. مشکل همچنان پابرجاست و پزشکان باید تصمیم جدی بگیرند.
زیباکلام گفت: واقعاً رئیس جمهور نباید مناصب رهبری و مدیریت کشور را اینگونه واگذار کند، نباید این مناصب و مناصب را در اختیار تندروها قرار دهد تا آنها را ساکت کند. اینکه پست ها و مناصب مدیریتی بین افراطیون مثل «گشت قربین» توزیع می شود، درست نیست.
محافظه کاران حاضر به سازش نیستند
او گفت: «آقای نه در مجلس نه در خارج از مجلس، نه در نهادهایی که دارند و نه در نهادهایی که در انحصارشان هستند، آمادگی کوتاهی ندارند.
زیباکلام گفت: اگر آقای مدزیکیان 99 تکلیف را تحویل دهد، محافظه کاران با یک تکلیف واگذار نشده به گونه ای برخورد می کنند که انگار 99 وظیفه را تحویل نداده است. در همین پست موضوع را به مطبوعات، فضای مجازی، مجلس و عزل وزیر می برند.
باید کمیته ای تشکیل شود که به توانایی افراد در انتصابات اهمیت دهد نه فشار افراطیون.
وی افزود: به نظر من آقای پزشکی باید تصمیم قاطع بگیرد، اراده نشان دهد و قاطعانه در مقابل تندروها بایستد. آنها باید از کمیته یا هیئتی در داخل دولت بخواهند که قدرت اجرایی افراد را ملاک قرار دهد، نه فشار افراط گرایان.
وی در نهایت اظهار داشت: شعار وفاق از ابتدا فقط یک شعار بود و وفاق از ابتدا واقعیت نداشت زیرا تندروها انحصارگر بودند. محافظه کاران فقط به دنبال قدرت هستند و حاضر به توافق با آقای مدشکیان و یا شخص دیگری نیستند.