با برگزاری نشست «شب افشانه چهار چخ» چهارشنبه ۷ آبان در فرهنگسرای سارو، علاقه مندان به خودروهای کلاسیک گرد هم آمدند تا جایگاه خودروهای لوکس را در تاریخ و فرهنگ ایران بررسی کنند. در این برنامه که با حضور دبیر جلسه محمدرضا وحدتی و برزو سپاسی گردآورنده و پژوهشگر خودروهای کلاسیک برگزار شد، نمونه هایی از خودروهای کمیاب و تاریخی معرفی شد.
به گزارش ایسنا، وحدتی نشست «شب افشانه چهارچرخ» را با تشریح موضوع برنامه، اهمیت تاریخی و فرهنگی خودرو آغاز کرد و توضیح داد که این نشست فرصتی برای بررسی خودروها از منظر تاریخی، اجتماعی و هنری بود.
سپاسی پژوهشگر و مجموعه دار خودروهای کلاسیک نیز اظهار داشت: تولید جهانی برخی از خودروهای قدیمی ایران محدود بوده و امروزه ارزش فرهنگی و موزه ای دارند. هر خودرو داستانی از جامعه و سبک زندگی زمان خود را روایت می کند.
وی درباره اصالت طراحی خودروهای کلاسیک و طراحی داخلی گفت: در بسیاری از این خودروها جزییاتی دیده می شود که دیگر در صنعت امروزی دیده نمی شود; طرح های دست ساز و هنری به جای صنعتی. بسیاری از این خودروها توسط سازندگان مستقل یا کارخانه‌های خاص محفظه‌ای بودند و هر مدل ویژگی‌های منحصر به فرد خود را داشت. حتی برخی خودروها از تکنیک های خاصی از کارخانه ها یا سازندگان مستقل استفاده می کردند که نگهداری و تعمیر آنها در ایران بسیار سخت بود.
این پژوهشگر و مجموعه دار خودروهای کلاسیک به نقش خودرو در تاریخ اجتماعی ایران نیز اشاره کرد و افزود: ظهور خودروهای لوکس در دهه 40 و 50 نه تنها بر سبک سفر و معماری شهر تأثیر گذاشت، بلکه فرهنگ پوشاک، روابط اجتماعی و حتی هویت شهر را شکل داد. برخی از مدل ها با سبک زندگی خانواده های ایرانی تلفیق شد و به نماد طبقات اجتماعی تبدیل شد.
وی کمیاب بودن این خودروها را اینگونه بیان کرد: برخی از مدل ها تنها یک یا دو نمونه در ایران دارند. حفظ آنها به معنای حفظ بخشی از تاریخ معاصر ایران است.
سپاسی همچنین درباره خودروهای سلطنتی موجود در این موزه گفت: این خودروها نه تنها قدرت و تجمل دوران پهلوی را نشان می دهند، بلکه هر کدام داستان و خاطره ای از دوران خود دارند. از مراسم رسمی گرفته تا گردش های خصوصی خانواده های سلطنتی.
وی داستان هر خودرو را اینگونه بیان کرد: هر خودرو بخشی از تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران را روایت می کند که چه کسانی آن را رانندگی کرده اند، چه اتفاقاتی را تجربه کرده و چگونه با سبک زندگی مردم آن زمان ارتباط داشته است.
این پژوهشگر خودروهای کلاسیک به فرهنگ نگهداری خودروهای کلاسیک نیز اشاره کرد: متاسفانه فرهنگ نگهداری و تعمیر خودروهای کلاسیک در ایران نسبت به سایر کشورها همچنان ضعیف است. بسیاری از خودروها به دلیل نبود امکانات مناسب یا عدم آگاهی آسیب می بینند یا از بین می روند. خودرو فقط وسیله حمل و نقل نیست، هر خودرویی داستان خاص خود را دارد و حفاظت از آن به معنای حفظ بخشی از تاریخ و فرهنگ جامعه است.
وی درباره کم توجهی به خودروهای کلاسیک در سینمای ایران نیز گفت: در سینمای جهان خودرو نقش جدی در شخصیت پردازی و قصه گویی دارد اما در سینمای ایران از این ظرفیت کمتر استفاده شده است. خودروها می توانند نمادی از ثروت، سبک زندگی و حتی توسعه تاریخی باشند.
سپاسی با بیان اینکه در این نشست نمونه هایی از خودروهای کمیاب در سراسر جهان که مشابه آن در ایران دیده شده معرفی شد، خاطرنشان کرد: ارزش برخی خودروها تنها به قیمت مالی محدود نمی شود، بلکه به دلیل پیشینه فرهنگی و تاریخی، ویژگی های منحصر به فرد طراحی داخلی و داستان هر مدل در زمره آثار ماندگار قرار می گیرد.
در این نشست که با پرسش و پاسخ ادامه یافت، بر شناخت و حفاظت از میراث خودرویی ایران تاکید شد.
نشست «سفر به دنیای لوکس ترین خودروهای تاریخی» از برنامه های عصر ایران؛ سلسله نشست هایی برای بررسی تاریخ، هنر و میراث فرهنگی معاصر ایران و نقد و تحلیل تحولات اجتماعی و فناوری ایران برگزار می شود. در این برنامه مشتمل بر 42 شب متوالی، هر شب با موضوعی متفاوت به بررسی جنبه های فرهنگی، هنری و تاریخی ایران زمین اختصاص دارد. شب چهار چرخ افشانه یکی از شب هایی است که به خودروهای کلاسیک و نقش آنها در تاریخ و فرهنگ ایران اختصاص دارد.
در ایران خودروهای کلاسیک نه تنها ارزش مالی دارند بلکه نمایانگر تغییرات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی هستند. از ظهور اولین خودروهای مدرن در دهه 1300 تا محبوبیت خودروهای لوکس در دهه های 40 و 50. این خودروها نشان دهنده سبک زندگی، سفر، معماری شهری، تغییرات اقتصادی و فرهنگی جامعه است.
برزو سپاسی سال هاست که درباره خودروهای کمیاب در ایران تحقیق و مستندسازی می کند و تلاش می کند تاثیر هر مدل را بر جامعه و فرهنگ ایرانی ثبت کند.
این نشست ها این فرصت را به علاقه مندان و پژوهشگران می دهد تا نه تنها از منظر فنی، بلکه از منظر اجتماعی، فرهنگی و هنری نیز با تاریخ خودرو در ایران آشنا شوند و اهمیت حفظ این میراث ملموس و ناملموس را درک کنند.