احمد زیدآبادی در یادداشت خود در روزنامه هم میهن نوشت: کشته شدن هیثم علی طباطبایی، رئیس ستاد کل نیروهای حزب الله لبنان و جمعی از دوستانش توسط ارتش اسرائیل در حومه بیروت، بار دیگر لبنان را ملتهب کرده است. یک سال از آتش بس میان حزب الله و اسرائیل می گذرد و در این مدت اسرائیل صدها تن از اعضای حزب الله لبنان را هدف قرار داد. حزب الله این حملات را نقض آشکار توافق آتش بس می داند و اسرائیل حزب الله را به اجتناب از برچیدن پایگاه های خود در جنوب رودخانه لیتانی و برنامه ریزی برای بازسازی قدرت نظامی خود متهم می کند.
در واقع، در یک سال گذشته، جنگ اسرائیل علیه اهداف لبنان به صورت محدود و یک جانبه ادامه دارد و حزب الله هیچ واکنش نظامی نداشته است. اکنون، با کشته شدن مقام ارشد نظامی حزب الله، بحث در مورد چگونگی واکنش این گروه به حمله اسرائیل گریبان بیروت و برخی دیگر از پایتخت های عربی شده است.
دولت بنیامین نتانیاهو مدعی است که هیثم علی رهبر جنبش درون این سازمان است که از احیای قدرت نظامی حزب الله حمایت می کند و به همین دلیل او هدف قرار گرفته است. به نظر می رسد محافل اسرائیلی امیدوارند که ترور هیثم علی باعث تقویت جریان های انعطاف پذیرتر در درون حزب الله شود.
تا کنون اخبار حاکی از آن است که آنهایی که در درون حزب الله از واکنش دیپلماتیک به ترور فرمانده ارشد این گروه حمایت می کنند، وزن بیشتری نسبت به کسانی که از حمله ضدنظامی علیه اسرائیل حمایت می کنند، به دست آورده اند و در نتیجه شور و شوق نسبت به عملیات اسرائیل کاهش یافته است. با این حال، ساختار اجتماعی که از حزب‌الله حمایت می‌کند ظاهراً رهبری آن را برای پاسخ نظامی به اسرائیل تحت فشار قرار می‌دهد. این موضوعی است که تصمیم گیری را برای حزب الله دشوار می کند.
در جریان مذاکرات آتش بس، تمرکز بیشتر بر خروج نیروهای حزب الله از جنوب رود لیتانی بود، اما پس از آن خلع سلاح کامل حزب الله در سراسر لبنان و انحصار سلاح در دست ارتش رسمی به خواسته اصلی آمریکا، اسرائیل، برخی کشورهای عربی و رئیس جمهور و نخست وزیر لبنان تبدیل شد. دولت لبنان ضمن تاکید بر اینکه انحصار تسلیحات باید در دست دولت باشد، در حال بررسی روندی مرحله‌ای برای اجرای این برنامه است که شامل خروج اسرائیل از پنج پایگاه نظامی در خاک لبنان می‌شود، اما اسرائیل و متحدانش فشار شدیدی بر دولت نواف سلام وارد کرده‌اند تا هر چه سریع‌تر حزب‌الله را بدون قید و شرط خلع سلاح کند. قانون در سوریه برای اقدام نظامی در لبنان باز خواهد بود.
از این رو، در حالی که حزب‌الله از همه طرف تحت فشار بود تا به فرمول زمین گذاشتن فوری سلاح‌ها بپردازد، حملات نظامی و عملیات ترور نیروهای وابسته به این گروه توسط ارتش اسرائیل، خشم حامیان آن را برانگیخت و آنها را به حمایت از پاسخ نظامی سوق داد. پس از تجربه جنگ اخیر، گروه های کمی، چه در داخل و چه خارج از دولت لبنان، درگیری نظامی مستقیم حزب الله با اسرائیل را به نفع لبنان می دانند. بنابراین، رفتن به جنگ در جامعه لبنان حامی دیگری جز پایگاه حمایتی حزب الله ندارد.
زمانی که احتمال رفتن به جنگ منتفی شد، معمولاً تنها دو گزینه باقی می ماند. اولی تداوم وضع موجود است که «صبر استراتژیک» نامیده می شود. با این حال، اسرائیل این گزینه را برای حزب الله و به طور کلی لبنان بسیار پرهزینه کرد. زیرا حملات روزافزون ارتش اسرائیل به منابع تسلیحاتی حزب الله، فرماندهان نظامی و نیروهای عملیاتی و نیز اهداف غیرنظامی و غیرنظامی بدون پاسخ دنبال می شود.
گزینه دوم این است که سلاح ها را زمین بگذاریم و وارد یک فرآیند دیپلماتیک شویم تا به اجرای آنچه رئیس جمهور، نخست وزیر و بسیاری از رهبران لبنان فرمول «یک کشور، یک دولت، یک ارتش» می خوانند، کمک کند. چنین گزینه ای یک تغییر پارادایم کامل در ایدئولوژی و استراتژی حزب الله تلقی می شود و دقیقا به همین دلیل پیامدهای آن نه تنها برای این گروه، بلکه در شرایط کنونی حتی برای جمهوری اسلامی غیر قابل تحمل به نظر می رسد.
با این حال، اکثر محافل لبنانی این تغییر پارادایم را برای حفاظت از لبنان در برابر اشغالگری اسرائیل ضروری می‌دانند و گاهی ادعا می‌کنند که مانع اصلی ورود حزب‌الله به یک فاز کاملاً سیاسی، جمهوری اسلامی است. مقامات رسمی جمهوری اسلامی این گونه دخالت ها را در امور داخلی حزب الله رد می کنند و آن را گروهی مستقل می دانند، اما تسلیح این گروه را خط قرمز صعب العبور تعریف می کنند. از این رو، پس از ترور هیثم علی، توجه رسانه های منطقه ای و جهانی بر واکنش تهران به این عملیات و نوع توصیه های حزب الله در این زمینه متمرکز شد.
صداها در تهران در مورد واکنش نظامی به این حمله تروریستی عمدتاً مبهم و محتاطانه دوجانبه بود، به ویژه آنطور که علی لاریجانی دبیر شورای امنیت ملی توضیح داد. اگرچه برخی رسانه ها سخنان علی لاریجانی را به «ضرورت مداخله نظامی حزب الله در عملیات اسرائیل» تعبیر کردند، اما متنی که وی منتشر کرد چندان واضح نبود و واکنش خاصی از سوی حزب الله را به دنبال نداشت.
به هر حال به نظر می رسد بحث سلاح های حزب الله تمام شده است. ادامه وضعیت کنونی غیرممکن به نظر می رسد و از انتخاب میان «توسل به جنگ» یا «زمین گذاشتن سلاح» گریزی نیست.