به گزارش خبرگزاري خبرآنلاين به نقل از پايگاه خبري موزه سينماي ايران، زنده ياد علي حاتمي يكي از نام هاي مهم هنر ايراني بود كه تاثيري ماندگار در سينماي ايران برجاي گذاشت و همواره آثاري خاص با عناصر سينماي ملي خلق كرد.
احمد طالبی نژاد، یکی از نویسندگان و منتقدان سرشناس سینمای ایران که دارای مدرک درجه یک هنری است، می گوید: «از مهمترین ویژگی های علی حاتمی «ایرانی بودن» اوست، ایرانی بودن به معنای شوونیستی نیست، جوهره اندیشه او ایرانی بود، حاتمی فردی آشنا به فرهنگ ایران بود و از همه مهمتر نگاهی به تاریخ گذشته اش داشت. نادر نویسندگان روزگار ما این نام را برای اولین بار در جمشید مشایخی در مصاحبه با من در مورد علی حاتمی بیان کرد.
علی حاتمی همواره توجه ویژه ای به فرهنگ اسلامی داشت و حتی برداشت او از مرگ بر اساس اندیشه های اسلامی بود. او در مصاحبه ای که در سال 1974 انجام داد، به سوالی درباره اینکه مرگ در آثار شما بسیار زیبا به تصویر کشیده شده است، پاسخ داد. چگونه به چنین تصویر شاعرانه و دلنشینی از مرگ دست یافتی؟ او می گوید: در این میان در آخرین کارم تختی، مرگ این قهرمان نامدار در سکانس آخر در ذهنم تلاطم ایجاد کرد. توصیف مرگ بزرگان عمیق تر از روایت زندگی آنهاست. فرهنگ اسلامی ما مقوله مرگ را برای همه ما پسندیده و پسندیده معرفی کرده است. مجید در «سوتدلان» برداشت های دقیقی از زندگی اطرافیانش دارد که در شرایط بسیار آشفته ای قرار دارند. درگذشت وی در راه امام زاده داوود، اندوه فراوانی را در دل برادرش بر جای گذاشت. در سکانس پایانی مادر، حرکت کوتاه فیلمبردار، مادر در رختخواب دراز کشیده و مست و فرشته در تصویری دیگر از طلوع روشنایی جاودانه روز بعد، صبح بخیر را به فرزندانش نوید می دهد. مرگ و عشق نافرجام طاهر در «دلشدگان» باعث شد که گروه با تلاش بیشتر آن صفحه موسیقایی را در فرنگ ضبط کند و به عنوان موفقیتی جدید، سوغاتی به زادگاه بیاورد. این بزرگی خود زندگی و نوع جدید آن، نفس مرگ است. به گفته حاجی واشنگتن، آیین چراغ خاموش نمی شود. (گزیده ای از مصاحبه علی سلیمی با علی حاتمی در مرداد 1353. این مصاحبه سال ها بعد در روزنامه هفت صبح منتشر شد)
به گفته علی حاتمی، او اولین کارگردان ایرانی بود که با «بسمله رحمان رحیم» فیلمبرداری را آغاز کرد. وی در این باره گفت: «در همه فیلمهایم جلوههایی از اعتقادات مذهبی من وجود داشت. آنچه به من گفته شد – و از قدیم هم گفته میشود – زبان و بحث شروع فیلمها با نام و ذکر الله است. مثلاً در ابتدای فیلم «سوته دلان» درب مغازه را با گفتن «بسمله الرحمن الرحمن اللَّه مهم نیست»، باز میکنیم. اما میخواستم با کلام خدا شروع کنم، چون در فیلمهای دیگر هم همینطور بود.
جالب است بدانید عزت الله تزمامی در مراسم یادبود علی حاتمی در سال ۱۳۵۹ گفته بود: علی حاتمی اعتقادات درونی مذهبی داشت و بیشتر اوقات با توکل به خدا شروع به ساخت فیلم هایش کرد. همچنین شاید خیلی جالب باشد که بدانید حاتمی فیلمنامه هایش را با عبارت حول علیم شروع می کند.
احمد بخشی، دستیار علی حاتمی در گفتوگویی گفت: روزی روزگاری عزیز ساعتی (فیلمبردار) تکههایی از صفحات اره منبت کاری اره مویی «حماسه هزار» را به خط حاتمی در انبارهای شهر غزالی پیدا کرد و این صفحات تنها در یکی از ویترینهای سینمای علی همیشه در یکی از ویترینهای سینما به نمایش گذاشته میشد. علیم» با مداد سبز بالای صفحه. (مصاحبه با روزنامه خبر 1388)
حاتمی بعدها آرزوی تحقق نیافته خود را اینگونه بیان می کند: آرزوی بسیار مهمی دارم و آن این است که اگر لطف خداوند مرا در زندگی یاری کند و اگر محبت خداوند شامل زندگی هنری ام شود، شخصیتی خلق کنم که نقطه ضعفی نداشته باشد و آن ساختن فیلمی عظیم از زندگی پیامبر(ص) است. و قبل از مرگم، خداوند این توفیق را به من عطا کرد…»
یکی از فیلمنامههای علی حاتمی، «آخرین پیامبر»، فیلمنامهای به سفارش مرکز تحقیقات کاربردی سینمای ایران بود. او می خواست فیلمی عالی بسازد که بتواند مخاطبان زیادی را جذب کند.
عزت الله تزمامی در گفت وگویی درباره این موضوع گفت: «زین العبدین راهنامه» درباره هرز. او گفت کتاب زیبایی درباره محمد(ص) نوشته و علی حاتمی تصمیم گرفت بر اساس این کتاب سناریویی تهیه کند. فیلمنامه آماده شد اما فیلمنامه رد شد و آقای حاتمی آن را به آقای رهنما برگرداند. علی حاتمی فیلمنامه دیگری به نام «آخرین پیامبر» آماده کرد و به من داد تا بخوانم و نظرم را بگویم. خواندم و خیلی خوشم آمد، واقعا موفق بود. من پیشنهاد کردم که از نظر حاتمی این کار فقط در کشورهای عربی برای ایجاد فضای کاری مناسب انجام شود. این سناریو مورد تایید مقامات کوم قرار گرفت و پروژه بسیار بزرگ بود و بعد از سریال هزارستان این تنها چیزی بود که می خواستم در آن بازی کنم اما نشد.
محمدمهدی دادگو تهیه کننده یکی از دوستان صمیمی علی حاتمی «آخرین پیامبر» را از معدود فیلمنامه هایی دانست که علی حاتمی به صورت کامل نوشته و گفت: حاتمی مدت ها تحقیق کرد و شب ها با وضو گرفتن با روحیه خاصی به سر کار رفت. او دلش را گذاشت و فیلمنامه را نوشت و به طور کامل نوشت و چیزی را پشت سر نگذاشت، با وجود اینکه در محدودیت نمی نوشت و به عنوان کارگردان خلاق و بداهه بداهه هم کار می کرد، اما این فیلمنامه را کاملا نوشت. در واقع در آن سال ها برای اطمینان از روایات و احادیث موجود در سناریو از رئیس شورای «تکریب مهابهب» مشاوره دریافت کرد و کار مورد اقبال قرار گرفت و مورد توجه قرار گرفت.
زنده یاد علی حاتمی در آخرین ماه های زندگی خود در گفت و گو با روزنامه ابرار اظهار داشت که می خواست فیلمی درباره پیامبر اسلام (ص) بسازد، اما چهار ماه بعد در 23 آذر 1354 درگذشت.
۵۹۲۴۳
گردآوری شده از رسانه خبر آنلاین