نگاهی به وضعیت سینمای کودک و نوجوان در چند دهه اخیر

نگاهی به وضعیت سینمای کودک و نوجوان در چند دهه

سینمای کودک و نوجوان ایران با وجود موفقیت های فراوان در سال های اخیر با کاهش تولید و کاهش استقبال مخاطبان مواجه بوده است. تولیدات سینمای کودک و نوجوان در دهه 60 و 80 به قدری زیاد بود که در پژوهشی که توسط انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی انجام شد، بیش از 100 فیلم از این دوره به عنوان بهترین سینمای کودک انتخاب شد. علاوه بر باکس آفیس هایی چون «شهر مشا»، «گلنار»، «کلاه قرمزی و ساروناز»، آثار ارزشمندی چون «رنگ خدا»، «دختری با کفش های کتانی» و «بادکنک سفید» مورد توجه قرار نگرفت. فقط مردم محلی به مخاطب و همچنین معرفی سینمای ایران به جهان کمک می کند.

این در حالی است که سینمای کودک امروز از حرکت های قوی و پربار دهه 60 و 70 فاصله گرفته و تولیدات این بخش در دو سال اخیر به کمتر از 10 اثر در سال رسیده است. به عقیده بسیاری از منتقدان، بازگشت به دوران طلایی سینمای کودک نیازمند احیای سینمای مرتبط و همچنین سینمای گیشه و همکاری نهادهای مختلف از جمله آموزش و پرورش با سینما است. نمایش و آموزش فیلم در مدارس می تواند به تربیت اجتماعی و فرهنگی کودکان کمک کند و به توسعه مجدد این جنبه از سینما منجر شود.

وضعیت سینمای کودک و نوجوان به عنوان یک بحران جهانی تنها به ایران محدود نمی شود، بلکه حاصل تحولات همه جانبه ای است که در جهان رخ می دهد. پیشرفت تکنولوژی و دسترسی آسان به پلتفرم های تماشای خانگی باعث کاهش حضور کودکان و نوجوانان در سالن های سینما شده است. روانشناسان معتقدند کودکان امروزی به لطف هوش و خلاقیت بالای خود به سرعت نیازها و علایق خود را برآورده می کنند. به همین دلیل سیاست های جهانی برای جذب این گروه سنی به سینما در حال توسعه است و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.

برای رویارویی با این چالش، جشنواره ها و محافل کارشناسی نیازمند بررسی جدی وضعیت کنونی سینمای کودک و نوجوان و ارائه راهکارهایی برای آینده هستند. اگرچه رقابت در این زمینه دشوار است، اما غیرممکن نیست. ساختارهای قدیمی که روزگاری رهبر بودند، برای درک بهتر نیازها و خواسته‌های کودکان و نوجوانان امروزی، نیاز به تطبیق با شرایط جدید یا ایجاد گروه‌های تحقیقاتی ویژه دارند.

اطلاع رسانی به مسئولان آموزشی و کنار گذاشتن سیستم های قدیمی می تواند تحول مثبتی در سینمای کودک و نوجوان ایجاد کند. علاوه بر این، امکانات باید به روز شود و از فناوری های جدید استفاده شود تا فیلمسازان متخصص در این زمینه بتوانند از خلاقیت خود استفاده کنند. جشنواره‌ها می‌توانند به‌عنوان فضایی برای بحث و تصمیم‌گیری درباره وضعیت سینما عمل کنند، اما باید انتظار داشت کارشناسان با آگاهی از چالش‌های موجود تصمیم‌های واقعی و مؤثر بگیرند. بدون این تغییرات بعید است وضعیت سینمای کودک بهتر شود.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان باید به رسالت خود در حمایت از سینمای کودک عمل کند. این نهاد باید به عنوان حامی اصلی این سینما عمل کند و با همکاری وزارت معارف ملی اکران های ویژه ای را برای ارتقای کیفیت آثار و جذب مخاطب برگزار کند. این اکران ها می تواند فرصتی طلایی برای معرفی فیلم ها و محتوای آموزشی باکیفیت به کودکان و نوجوانان و ایجاد پیوندی موثر بین سینما و نظام آموزشی باشد.

سینمای کودک و نوجوان ایران نیازمند تحولی اساسی است. فیلمی که با تکیه بر داستان های جدید و تکنیک های جذاب نسل جدیدی از جوانان را به سینماها جذب می کند. در این زمینه تولید فیلم برای پلتفرم های دیجیتال نیز باید در اولویت قرار گیرد زیرا این پلتفرم ها به طور فزاینده ای جایگزین سینما در بین خانواده ها می شوند. اما نباید از سینما غافل شد و تلاش برای احیای آن ادامه یابد.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که یکی از نهادهای موثر در تولید و ترویج سینمای کودک و نوجوان است باید از ظرفیت خود برای تولید آثاری با محتوای آموزشی و آموزشی استفاده کند. با این حال، ضعف هایی مانند بی توجهی به نیازهای روز و کمبود منابع همچنان ادامه دارد. برای تولید محتوای متناسب با دغدغه‌های نسل جدید، نیاز به ساخت فیلم‌های ویژه کودکان و نوجوانان و همکاری مؤثر بین ارشاد و پلتفرم‌ها وجود دارد.

نهادهای دولتی، از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نقش حیاتی در تدوین سیاست، تأمین بودجه و حمایت از تولید فیلم‌های کودکان و نوجوانان دارند. در عین حال، سازمان های مردم نهاد و نهادهای فرهنگی باید به عنوان شرکای کلیدی در تامین بودجه و مشاوره عمل کنند. همکاری این نهادها و تهیه کنندگان می تواند کیفیت و جذابیت آثار سینمایی را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد و به رشد و توسعه سینمای کودک در ایران کمک کند. اجرای این تغییرات بدون توجه جدی به نیازهای نسل جدید و بازنگری در سیاست های موجود دشوار خواهد بود.

5655

گردآوری شده از رسانه خبر آنلاین