ویتامین D یک ریز مغذی مفید و ضروری برای سلامت انسان است و به ویتامین D2 (ارگوکلسیفرول) و ویتامین D3 (کوله کلسیفرول) اشاره دارد.
به گزارش خبرآنلاین، یکی از نقش های اصلی ویتامین D جذب کلسیم و فسفر است که برای معدنی شدن و تراکم استخوان ضروری هستند. ویتامین D به قوی نگه داشتن استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان کمک می کند. سطوح کافی ویتامین D همچنین برای سلامت عضلات، عملکرد سیستم ایمنی، سلامت قلب، تنظیم خلق و خو و بسیاری موارد دیگر مفید است.
ویتامین D 2
ویتامین D2 یا ارگوکلسیفرول در قارچ ها و مخمرها یافت می شود. به عبارت دیگر، این ویتامین با قرار دادن مخمری به نام ارگوسترول در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) تولید می شود. غذاهای غنی شده با ویتامین D2 مانند شیر گیاهی، غلات و آب پرتقال به تامین این ویتامین برای بدن کمک می کنند. ویتامین D2 به عنوان مکمل غذایی به شکل کپسول، قرص و شربت نیز موجود است.
پس از مصرف، ویتامین D2 در روده کوچک جذب شده و به کبد منتقل می شود. پس از هضم، در کلیه ها به شکل فعال ویتامین D (کلسیتریول) تبدیل می شود. این فرآیند به بدن اجازه می دهد تا از ویتامین استفاده کرده و از آن بهره مند شود.
ویتامین D 3
ویتامین D3 یا کوله کلسیفرول زمانی که پوست در معرض نور خورشید قرار می گیرد توسط بدن تولید می شود. همچنین در منابع غذایی حیوانی مختلف مانند ماهی های چرب (مانند سالمون، قزل آلا و ماهی خال مخالی)، زرده تخم مرغ و جگر گاو یافت می شود. شیر گاو و سایر محصولات لبنی اغلب با ویتامین D3 غنی شده اند. ویتامین D3 به عنوان مکمل غذایی به شکل شربت، کپسول و قرص موجود است.
پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، بدن نور خورشید را به ویتامین D3 تبدیل می کند که سپس به کبد منتقل می شود و در نهایت در کلیه ها به شکل فعال ویتامین D (کلسیتریول) تبدیل می شود تا مورد استفاده بدن قرار گیرد.
ویتامین D2 بهتر است یا ویتامین D3؟
اگرچه ویتامین‌های D2 و D3 ساختارهای مولکولی متفاوتی دارند، اما به همان شکل فعال ویتامین D مورد نیاز بدن متابولیزه می‌شوند. مخفف کلسیتریول است. اگر کمبود ویتامین D دارید، ممکن است از خود بپرسید که آیا مکمل های ویتامین D2 یا ویتامین D3 برای جبران این کمبود بهتر است؟
هر دو ویتامین D2 و D3 سطح ویتامین D را در بدن افزایش می دهند، اما تحقیقات نشان می دهد که ویتامین D3 در این زمینه موثرتر است. ویتامین D3 به راحتی توسط بدن جذب می شود و به حفظ سطح ویتامین D سالم برای مدت طولانی کمک می کند.
اگرچه این دو ویتامین مشابه هستند، اما ممکن است اثرات متفاوتی بر بیان ژن ها، به ویژه ژن های مربوط به عملکرد سیستم ایمنی بدن داشته باشند. تحقیقات نشان می دهد که ویتامین D3 در تنظیم بیان ژن موثرتر است و به تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با باکتری ها و ویروس ها کمک می کند. “تنظیم بیان ژن” به مکانیسم هایی اشاره دارد که توسط سلول ها برای افزایش یا کاهش یک محصول ژنی خاص (پروتئین یا RNA) انجام می شود.
هنگامی که ویتامین D2 و D3 به شکل زیست فعال ویتامین D تبدیل می شوند، نقش حیاتی در بسیاری از فرآیندهای بدن دارند. ویتامین D جذب کلسیم و فسفر را افزایش می دهد تا سلامت استخوان ها و استحکام عضلات را حفظ کند.
به طور کلی ویتامین D در بهبود عملکرد سیستم ایمنی، مبارزه با ویروس ها و باکتری ها، تنظیم سطح قند خون، سلامت قلب و عروق، عملکرد شناختی و خلق و خو و کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان نقش دارد.
چه کسانی بیشتر در معرض کمبود ویتامین D هستند؟
کمبود ویتامین D ممکن است در افرادی رخ دهد که غذاهای غنی از ویتامین D به اندازه کافی مصرف نمی‌کنند یا زمان کافی را زیر نور خورشید نمی‌گذرانند.
عوامل زیر نیز منجر به کمبود ویتامین D می شوند:
رنگ پوست؛ پوست تیره نور خورشید را کمتر جذب می کند و این عامل منجر به کاهش تولید ویتامین D در بدن می شود.
بیماری ها؛ بیماری کبد، فیبروز کیستیک و بیماری سلیاک بر جذب ویتامین D تأثیر می گذارد.
مواد مخدر; گلوکوکورتیکوئیدها و داروهای ضد تشنج بر متابولیسم ویتامین D تأثیر می گذارند.
علائم کمبود ویتامین D
کمبود ویتامین D همیشه علائمی ایجاد نمی کند، اما علائم رایج شامل خستگی، درد و ضعف عضلانی، درد استخوان، تغییرات خلقی (مانند افسردگی) و راشیتیسم در کودکان است.
عوارض کمبود ویتامین D
کمبود ویتامین D باعث عفونت های تنفسی، پوکی استخوان، چاقی، سندرم متابولیک، دیابت نوع 2، سرطان، بیماری های قلبی عروقی، افسردگی و غیره می شود. با افزایش خطر مرتبط است.
برخی از مطالعات در حال بررسی ارتباط بالقوه بین کمبود ویتامین D و بیماری های التهابی و خودایمنی مانند ام اس و آرتریت روماتوئید هستند.