یک مورخ گفت: از آنجایی که ایرانیان در قدیم به حرکت و موقعیت زمین به دور خورشید کاملاً آگاه بودند، شب اول روز را «یلدا» یعنی شبی که نور و خورشید طلوع می کند نامیده اند.
به گزارش ایلنا، محمد رسولی شاهنامه شناس به نقل از موسسه فرهنگ و پژوهش بزرگمهر حکیم با اشاره به اینکه همه جشن های ایران در دوران باستان ریشه، دلیل و حکمت علمی داشته است، گفت: این دلایل نشان از شناخت عمیق ایرانیان در این موضوع دارد. تاریخچه ای جامع در واقع برای تعیین زمان دقیق این جشن ها به اطلاعات زیادی نیاز بود و نشان می دهد که ایرانیان دانش و آگاهی شگفت انگیزی دارند.
این مورخ افزود: پس زمان برگزاری این جشن ها قراردادی و موقعیتی نبوده بلکه یک کشف بوده است!
وی ادامه داد: بنابراین ایرانیان چند هزار سال پیش دقیقاً حرکات اجرام آسمانی و موقعیت خورشید نسبت به زمین را می دانستند، می توانستند مراحل خاصی از این وضعیت و تغییرات ایجاد شده را بدانند. با توجه به موقعیت هایی با توجه به زمان جهان، نجوم خاص را تعریف و تعیین می کند، یکی از آنها «یلدا» است!
یلدا چه وضعیتی دارد؟
این مورخ گفت: در نیمکره شمالی جهان که ایران بزرگ در آن قرار دارد، با توجه به گردش زمین به دور خورشید، دو تعادل و دو چرخش وجود دارد!
رسولی گفت: این دو تراز در جشن های نوروزگان اول فروردین و مهرگان اول مهر است.
وی همچنین گفت: اما از روز اول مهر به تدریج از طول روز کاسته شده و طول شب دوباره افزایش می یابد. هر روز بر طول شب می افزاید و در 30 آذر به اوج خود می رسد. از اول ژانویه، طول روز به تدریج افزایش می یابد و طول شب شروع به کاهش می کند.
نویسنده کتاب «چهارشنبه سوری و یلدا» توضیح داد: در شب اول دی می گویند افزایش نور و روشنایی روز تولد نور است که درست است و معنای اصلی یلدا همین است.
رسولی گفت: لازم به ذکر است که در زمان های قدیم یعنی چند هزار سال پیش، ایرانیان حرکت و موقعیت زمین به دور خورشید را کاملاً دقیق می دانستند، به همین دلیل این شب را «یلدا» یعنی «یلدا» می نامیدند. “. شبی که نور و خورشید طلوع می کند.