این پلتفرم‌ها با ارائه مجموعه بزرگی از فیلم‌ها، سریال‌ها، مستندها و برنامه‌ها، تا حدودی جایگزین شبکه‌های تلویزیونی سنتی شده‌اند و نقشی شبیه به شبکه‌های تلویزیونی غیررسمی دارند. در نتیجه دیگر نمی توان نقش رسانه ها را به تلویزیون دولتی محدود کرد.
با توجه به این تحولات، ایجاد شبکه های خصوصی ضروری به نظر می رسد و می تواند به تنوع و غنای محتوای رسانه ای کشور کمک زیادی کند. با این حال محدودیت های قانونی تا کنون مانع از فعالیت رسمی این شبکه ها شده است. در چنین حالتی ایجاد شبکه های خصوصی می تواند پاسخ مناسبی به نیازهای مختلف جامعه باشد و در عین حال از نفوذ روزافزون رسانه های بیگانه در دنیای فارسی زبان جلوگیری کند.
ترکیه با ایجاد شبکه فارسی زبان تارت نشان داده است که چگونه رسانه ها می توانند ابزاری قدرتمند برای گسترش نفوذ فرهنگی و اجتماعی باشند. این شبکه با هدف جذب بیش از 130 میلیون مخاطب فارسی زبان در سراسر جهان، تلاش می کند تا تأثیر عمیقی بر این مخاطبان ایجاد کند و موقعیت ترکیه را در منطقه بازتعریف کند. آمار بالای بازدید و دنبال کننده دیجیتال این شبکه زنگ خطری جدی برای رسانه های داخلی ایران است که همچنان با مشکلات ساختاری، مالی و اداری دست و پنجه نرم می کنند.
رسانه دولتی ایران علی رغم نقش مهمی که ایفا می کند، به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیازهای متنوع جامعه ای با طیف وسیعی از سلیقه ها، فرهنگ ها و دغدغه ها باشد. ایجاد شبکه های خصوصی نه تنها می تواند این شکاف را برطرف کند، بلکه منجر به رقابت سالم بین رسانه های دولتی و خصوصی می شود. این رقابت باعث افزایش کیفیت تولیدات رسانه ای و تقویت جایگاه رسانه های داخلی در برابر رقبای خارجی می شود.
جدای از چالش های موجود، معرفی فناوری های پیشرفته ای مانند استارلینک نیز تهدیدی جدی برای فضای رسانه های محلی است. این فناوری‌ها با غلبه بر محدودیت‌های موجود، محتوای متنوع و رایگان را به مخاطب عرضه می‌کنند و راه را برای نفوذ بیشتر رسانه‌های خارجی هموار می‌کنند. برای مقابله با این روند، مسئولان باید سیاست های رسانه ای را بازنگری کنند و شرایط لازم را برای توسعه شبکه های خصوصی ایجاد کنند.
حال این سوال مطرح می شود که چرا هنوز مجوز تاسیس شبکه تلویزیونی خصوصی در کشور داده نمی شود؟ این پلتفرم ها که با استفاده از فرصت های دیجیتال، تولید محتوای باکیفیت و نوآورانه زمینه های جذابی را برای مخاطب ایجاد می کنند، در مدت زمان کوتاهی توانسته اند مخاطبان زیادی را جذب کنند و به رقیب جدی صدا و سیمای ایران تبدیل شوند. اگرچه این بسترها می توانند با ارائه برنامه های متفاوت و تخصصی با رویکردی جدید به نیازهای مختلف فرهنگی و اجتماعی پاسخ دهند، اما همچنان شاهد محدودیت هایی در راه اندازی و راه اندازی شبکه های تلویزیونی خصوصی هستیم.
این وضعیت نشان می دهد که زمان بازنگری در قوانین و مقررات مربوط به رسانه های تصویری و شبکه های تلویزیونی در ایران فرا رسیده است. با توجه به شتاب گرفتن تحولات دنیای ارتباطات و ظهور پدیده هایی مانند استارلینک که دسترسی آسان و نامحدود به برنامه ها و شبکه های جهانی را فراهم می کند، ضرورت تغییر سیاست های رسانه ای کشور بیش از پیش احساس می شود. اگر صدا و سیما، اصلی ترین سازمان رسانه ای کشور، راه را برای تاسیس و فعالیت شبکه های تلویزیونی خصوصی محلی قبل از تسلط کامل فناوری هایی مانند استارلینک بر فضای رسانه ای ایران هموار کنند، می توانند از این تحولات سهم بگیرند و اعتماد مردم را جلب کنند. و توجه نیز باعث تقویت رسانه های محلی خواهد شد. این رویکرد می تواند خطرات ناشی از نفوذ بی بند و بار رسانه های خارجی را کاهش دهد.
در دنیای امروز جامعه ایران متشکل از لایه ها، گروه ها و اقشار مختلفی است که هر کدام نیازها، دغدغه ها و سلیقه های منحصر به فرد خود را دارند. رادیو و تلویزیون به عنوان یک نهاد دولتی با محدودیت هایی مانند بودجه، ساختارهای بوروکراتیک و حتی دغدغه های سیاسی مواجه است که ما را از پرداختن همه جانبه به این همه تنوع باز می دارد. کانال های تلویزیونی خصوصی می توانند با رویکردهای تخصصی تر، محتوایی تولید کنند که به طور موثر نیازها و انتظارات گروه های مختلف را برآورده کند. این شبکه‌ها با پوشش موضوعاتی که در رسانه‌های دولتی به دلیل محدودیت‌های فعلی مورد غفلت قرار گرفته‌اند، می‌توانند تصویری جامع‌تر و واقعی‌تر از جامعه ارائه دهند.
از سوی دیگر، ایجاد شبکه های تلویزیونی خصوصی این امکان را برای رادیو و تلویزیون فراهم می کند تا به جای انحصار کامل همه عناصر رسانه ای، بر ارتقای کیفیت برنامه های اصلی و راهبردی خود تمرکز کنند. این رقابت سالم رادیو و تلویزیون را تشویق می کند تا با نوآوری و بهبود کیفیت، مخاطبان بیشتری را جذب کند. علاوه بر این، این رقابت می تواند به پویایی در صنعت تلویزیون و رسانه، ایجاد مشاغل جدید، تقویت بخش تولید محتوا و افزایش تعامل سازنده بین تولیدکنندگان و بینندگان منجر شود.
در نهایت، بازنگری در قوانین رسانه‌ای و اجازه ایجاد شبکه‌های تلویزیونی خصوصی پاسخی به تحولات بزرگ جهانی خواهد بود و فرصتی برای ایجاد تعادل بین رسانه‌های داخلی و خارجی و تقویت جایگاه رسانه ملی در نزد مردم خواهد بود.
شبکه های خصوصی می توانند خلأهای موجود در صدا و سیما را با پرداختن به مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و هنری با رویکرد خود پر کنند. این رقابت به غنی‌سازی محتوای رسانه‌ای کمک می‌کند و رادیو و تلویزیون را قادر می‌سازد تا تلاش بیشتری برای حفظ مخاطب و بهبود کیفیت محتوای تولیدی داشته باشد. این می تواند در نهایت به نفع مخاطب باشد و رقابت سالم و سودمندی را در فضای رسانه ای ایجاد کند. علاوه بر این، این شبکه ها می توانند نقش مهمی در ایجاد تنوع رسانه ای داشته باشند و به رشد و شکوفایی صنعت تلویزیون کمک کنند.
از سوی دیگر، گاهی اوقات مردم به ویژه جوانان تمایل به شنیدن سخنان و دیدگاه های جنسیت خود دارند. سخنانی که نه توسط نهادهای رسمی و رسمی، بلکه توسط کانالی مستقل و بی طرف بیان شده است. این نیاز ریشه در ویژگی‌های ذاتی جامعه دارد، به‌ویژه در میان نسل جوان که به دنبال فضاهای آزادتر و متنوع‌تر برای ابراز وجود و شنیدن هستند. هنگامی که یک پیام یا محتوا توسط نهادهای رسمی و رسمی ارائه می شود، ممکن است به دلیل موقعیت صادر کننده آن، این تصور ایجاد شود که این محتوا با هدف یا محدود به منافع خاصی است. چنین ایده ای می تواند از پذیرش و درک کامل محتوا جلوگیری کند، حتی اگر پیام با نیازها و انتظارات مخاطبان سازگار باشد.
در این میان شبکه های خصوصی می توانند نقش موثر و حیاتی ایفا کنند. این شبکه‌ها به‌عنوان رسانه‌های مستقل و تخصصی، توانایی ارائه محتوای متناسب‌تر با زبان و دیدگاه مخاطب را دارند. این گونه رسانه ها با ایجاد فضای بازتر برای نقد، گفت و گو و ارائه دیدگاه های مختلف می توانند پیام هایی را منتقل کنند که مخاطب می تواند آن را بشنود، بفهمد و در صورت لزوم بدون تعصب نقد کند یا بپذیرد. در واقع شبکه‌های خصوصی می‌توانند به پلی برای انتقال پیام‌ها و ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی بین نسل جوان و جامعه تبدیل شوند، جایی که این پیام‌ها مستقیماً توسط دولت یا نهادهای رسمی ارسال نمی‌شود.
این استقلال در ارائه پیام، احتمال اعتماد بین رسانه و مخاطب را افزایش می دهد. طبیعتاً جوانانی که به دنبال فضایی هستند که بتوانند آزادانه افکار خود را بیان کنند و دیدگاه های مختلف را بشنوند، با این نوع رسانه ها بازتر خواهند بود. از سوی دیگر، شبکه‌های خصوصی می‌توانند با پرداختن به مسائل و مسائل روز جامعه، بستری برای ابراز نگرانی‌های عمومی فراهم کنند و با ارائه محتوای متنوع و جذاب به نیازهای گروه‌های سنی و اجتماعی مختلف پاسخ دهند.
همچنین ایجاد چنین شبکه هایی به دولت و نظام کمک می کند تا پیام های خود را از طریق کانال های مختلف و غیر رسمی به مخاطبان برسانند، بدون اینکه محتوای آنها در ابتدا با مقاومت یا تردید مواجه شود. در نهایت، شبکه‌های تلویزیونی خصوصی می‌توانند به توسعه گفتمان‌های اجتماعی و فرهنگی کمک کنند و نقش سازنده‌ای در تقویت تعامل و همبستگی ملی به‌عنوان رابط بین مردم و مسئولان ایفا کنند.
البته برای اینکه محتوای تولید شده با موازین اخلاقی، اجتماعی و قانونی کشور مطابقت داشته باشد، دسترسی شبکه های خصوصی به حوزه رسانه باید تحت کنترل صدا و سیما باشد. در چنین چارچوبی صدا و سیما می تواند با نظارت بر فعالیت شبکه های خصوصی با حفظ استانداردهای رسانه ای، فضای رقابتی برای ارتقای کیفیت محتوای تلویزیونی ایجاد کند. به این ترتیب صدا و سیما که تا به امروز به عنوان انحصار در این زمینه عمل کرده است، باید تلاش بیشتری برای ارتقای کیفیت برنامه های خود و خروج از انحصار خود در رقابت با شبکه های خصوصی داشته باشند.
در دنیای امروز، رسانه ها و تلویزیون در مقیاس جهانی با هم رقابت می کنند. شبکه های خصوصی در بسیاری از کشورهای جهان نقش مهمی در عرصه رسانه ایفا می کنند که به ارتقای فرهنگ و توسعه صنعت تلویزیون کمک شایانی کرده است. به عنوان مثال در بسیاری از کشورهای اروپایی شبکه های خصوصی با تولید برنامه های ویژه و خلاقانه به استانداردهای بالایی دست یافته اند. رسانه در ایران برای اینکه بتواند در سطح بین المللی رقابت کند، باید استانداردهای جهانی را نیز رعایت کند.
ایجاد شبکه های تلویزیونی خصوصی می تواند مزایای اقتصادی قابل توجهی داشته باشد. این شبکه ها می توانند فرصت های شغلی جدیدی در زمینه های مختلف تولید محتوا، کارگردانی، فیلمنامه نویسی، گرافیک و صداگذاری ایجاد کنند. همچنین می توانند با تولید محتوای بومی و انحصاری بازارهای جدیدی برای تبلیغات ایجاد کنند که در نهایت می تواند به توسعه صنعت رسانه و رونق اقتصادی منجر شود.
تولید محتوای تلویزیونی در ایران به سرعت در حال توسعه است. ایران با فرهنگ غنی و هنرمندان ممتاز خود پتانسیل بالایی در تولید محتوای متنوع و با کیفیت دارد. ایجاد شبکه های تخصصی می تواند به توسعه این پتانسیل ها کمک کرده و زمینه ساز تولید آثار با کیفیت بالاتر و جذاب تر برای مخاطبان داخلی و خارجی شود.
۵۷۵۷
گردآوری شده از رسانه خبر آنلاین