چرا سیمرغ نماد جشنواره فیلم فجر است؟

به گزارش خبرگزاری انتخابتو، سینمای ایران در هفتمین جشنواره فیلم فجر ناگهان با تولدی تازه به عنوان مهم ترین نماد خود مواجه شد. لوح طلایی که تا ششمین دوره به برگزیدگان جشنواره اهدا می شد، به یکباره جای خود را به «سیمرغ» داد و این نام نماد معتبرترین افتخار سینمای کشور شد. اما پیشرفت سمیرق از سال 67 موضوع این گزارش است.

به گزارش ایرنا، «سیمرگ» پرنده اساطیری و اسطوره ای ایران زمین و یکی از نمادهای مهم ادبیات فارسی است که در داستان ها و روایات معروفی چون «موجک التیر» عطار نیشابوری و شاهنامه فردوسی حضور پررنگی داشته و حضور پررنگی دارد. یکی . علاوه بر این، کتیبه‌های سنگی، متون و تصاویر دوره ساسانی در اوستا نیز نشانه‌های پررنگ این پرنده را نشان می‌دهد.

این پرنده در شاهنامه فردوسی نماد و مفهومی از خرد است که به همه پرسش ها پاسخ می دهد. حضور او در این حماسه ماندگار با تولد زال آغاز می شود که سام پدرش او را به دلیل موهای سفید و ظاهری غیرعادی در بیابان تنها و بی پناه رها کرد و به فضل الهی پرنده ای به نام سیمرغ. مهر آن را به لانه می برد و به آن غذا می دهد.

حضور مهم دیگر سیمرغ در شاهنامه مربوط به صحنه نبرد «رستم» روی تن و «اسفندیار» است. رستم که نمی تواند اسفندیار را شکست دهد از سیمرغ کمک و راهنمایی می جوید و سرانجام با روشی که از او آموخته است موفق می شود اسفندیار را شکست دهد.

در روایت تمثیلی و جهانی عطار نیشابوری «منطق الطیر» با سفر گروهی از پرندگان به رهبری هدهد مواجه هستیم که تلاش می کنند به آستانه سیمرغ برسند. در این داستان، هر مرغ نماد گروه خاصی از مردم است، سختی‌های راه رفته رفته هر کدام را از رسیدن به آرزوی اول باز می‌دارد و در نهایت فقط سی مرغ به کوه قاف می‌رسند و سیمرغ بودنشان را می‌فهمند.

با این حال امروزه و بر اساس باور عمومی سیمرغ به عنوان شمایل و شمایل سینمای ایران شناخته می شود. دریافت تندیس سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر به آرزوی بسیاری از هنرمندان تبدیل شده است.

سیمرغ چگونه به مهمترین نماد سینمای کشور تبدیل شد؟

شاید جالب باشد بدانید در شش دوره ابتدایی جشنواره فیلم فجر خبری از سیمرغ بلورین نبود و در عوض به برندگان «تندیس طلایی» اهدا شد. در آن سال‌ها بنیاد سینمایی فارابی جشنواره فیلم صباح را برگزار می‌کرد و مدیران سینمایی به فکر نمادی بدیع و متفاوت برای جشنواره صباح بودند. ابراهیم حقیقی که یکی از طراحان برجسته در عرصه گرافیک محسوب می شود به عنوان طراح این جایزه معرفی شد.

حقیقی پس از بررسی آثار و نشانه های باستانی در نهایت سیمرغ افسانه ای را برگزید. وی رد این پرنده را در مواردی مانند کاشی، تابلو، فرش، تذهیب، هنر منبت ایرانی مشاهده کرد و پیش از رسیدن به طرح نهایی، طرح ها و نقشه های مختلف را بررسی کرد. به گفته حقیقی سیمرغ بلورین معروف ترین تابلویی است که او طراحی کرده است.

برخلاف بسیاری از جوایز مطرح سینمای جهان که شکل اصلی به صورت حجمی نمایش داده می شود، طرح سیمرغ دو بعدی است و بر روی بدنه کریستالی چاپ شده است. حقیقی درباره علت این عدد می گوید: «سیمرغ» مرغ و پوست نیست، بلکه مفهومی در ادبیات و عرفان، نشانه کمال و نور است و بنابراین چیزی جز بلور نمی تواند معرف آن باشد.

حقیقی در گفت و گوی دیگر خود می گوید: در طراحی سیمرغ جشنواره فیلم فجر سعی کردم این نشان را خارج از روال هندسی و ساختار روتین رایج بسازم. بیشتر تابلوهای ما به دلیل آموزش بصری و تحصیلات دانشگاهی ما ساختار هندسی دارند و بنابراین من آگاهانه از این روش فاصله گرفتم تا طرح تصویر ما را تداعی کند.

انتخابی عاقلانه، چرا که این جایزه از نظر طراحی و ساختار با تندیس های جشنواره های دیگر متفاوت است و همچنین بازتاب و جلوه ای از فرهنگ، اندیشه و فلسفه ایران باستان است.

در هفتمین جشنواره ای که سیمرغ بلورین اولین حضور خود را داشت، این جایزه تصویری متفاوت از امروز داشت. پایه این مجسمه کریستالی از سنگ سیاه ساخته شده و احتمالاً نمادی از کوه قاف و لانه آن است. در نماد نگاری مجسمه، این پرنده افسانه ای در حال پرواز از لانه خود به تصویر کشیده شده است. مسعود جعفری جوزانی، محسن مخملباف، فاطمه معتمدآریا، محمود جعفری، رویا نونهالی و عزت الله تزمامی از جمله اسامی دریافت کننده اولین سیمرغ بلورین تاریخ جشنواره بودند.

وجود سنگ به عنوان پایه مجسمه باعث سنگینی بسیار آن شد و به همین دلیل حمل آن در مراسم اختتامیه هفتمین جشنواره برای یکی از برندگان ارشد دشوار بود. به همین دلیل در هشتمین جشنواره حقیقی، تغییراتی در ساختار مجسمه ایجاد کرد و ماده پایه را از سنگ به طلا و برنز توخالی تغییر داد، در حالی که طرح قسمت اصلی به شکل کریستالی اولیه خود به صورت دو تکه باقی ماند. . طرح ابعادی سیمرغ باقی ماند.

در دوره نهم، شکل ساختاری سیمرغ بلورین بدون تغییر باقی ماند، اما در جشنواره دهم، رنگ مجسمه روشن شد و رنگ پایه از طلایی به سیاه تغییر کرد. شکل و نقش نماد سیمرغ بلورین در طول سالیان گذشته بیش از هر چیز سلیقه ای به نظر می رسد. زیرا تغییرات جزئی هیچ تفاوتی در کیفیت بصری ایجاد نکرد.

تا مدت ها شکل کلی مجسمه سیمرغ ثابت بود، اما هر از چند گاهی جزئیات آن تغییر می کرد. به عنوان مثال، شکل هندسی بدنه کریستالی از خطوط زاویه ای به منحنی تغییر می کند و پس از چند لحظه به حالت اولیه خود باز می گردد. یا رنگ پایه آن در دوره های مختلف بین طلایی و سیاه در نوسان بوده است.

در دوره چهاردهم تغییر دیگری در شکل این مجسمه ایجاد شد و شکل دوبعدی سیمرغ بلورین با خطوط طلایی سازگار با رنگ زمین نمایان شد.

تفاوت مهم دیگر در ظاهر این جایزه این بود که این رویداد برای بیست و پنجمین بار در سال 2005 برگزار شد.

فیلم فرش ایرانی به تهیه کنندگی رضا میرکریمی در بخش خارج از مسابقه بیست و پنجمین جشنواره به نمایش درآمد. فیلمی به تهیه کنندگی سینماگران مطرحی چون عباس کیارستمی، مجید مجیدی، کمال تبریزی، نورالدین زرین کلک، بهمن فرمان آرا، داریوش مهرجویی، بهروز افخمی، مجتبی راعی، سیف الله داد، رضا میرکریمی، بهرام بیضایی، محمدرضا آرتمن و … مطالعه رخشان. در تهیه کنندگی بنی اعتماد ایفای نقش کردند.

در این دوره از جشنواره فیلم «فرش ایرانی» موفق شد جایزه بهترین فیلم ملی را از آن خود کند. نکته جالب اینجاست که می بینیم تندیس سیمرغ برای اولین بار در این دوره از جشنواره به صورت دسته جمعی اهدا می شود. این جایزه با وزن 550 گرم طلا به رضا میرکریمی تهیه کننده فیلم سینمایی «فرش ایرانی» اهدا شد. اما جایزه سایر بخش ها همچنان مجسمه بلورین بود.

روند اعطای سیمرغ در حجم طلا به عنوان بهترین فیلم ملی برای چندین دوره ادامه داشت، اما در دوره سی و یکم تفاوت چشمگیری در شکل و شمایل سیمرغ بلورین پدیدار شد و ابراهیم حقیقی این بار به فکر طراحی متفاوتی افتاد. جلد برای سیمرغ . اتفاقی که واکنش های منفی بسیاری را در پی داشت; زیرا مجسمه پایانی شبیه به سایر پرندگان معمولی طراحی شده بود و دیگر ظاهر آن افسانه افسانه ای را نداشت.

این امر باعث شد که مجسمه از سال بعد به حالت سابق برگردد و سیمرغ بلورین به برندگان اهدا شود.

نماد این جایزه مهم در سینمای ایران از سی و سومین جشنواره فیلم فجر شکل ثابتی به خود گرفت که هم پایه و هم بدنه اصلی آن از کریستال ساخته شده و آن را زیباتر از همیشه کرده است.

نکته جالب دیگر این است که تندیس سیمرغ بلورین تا قرن 38 در جمهوری چک ساخته می شد اما در سال 2018 فراخوانی اعلام شد که یک شرکت ایرانی توانست این مجسمه را طبق استانداردهای در نظر گرفته شده تولید کند و این جایزه نیز اعطا شده است. از آن زمان. ساخت کشور.

۲۴۵۲۴۵