به گزارش ایلنا، اخیرا در اقدامی مشکوک گاراژ شمس العماره مقابل کاخ جهانی گلستان با خاک یکسان شد، مجتمع تجاری به نام «مرکز مروی» در مقابل دروازه بلند این کاخ و در ضلع شمال شرقی جلوخان شمس العماره احداث می شود.
این اقدام در حالی صورت گرفت که هنوز نقشه های مجتمع تجاری مورد نظر به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران ارائه و تایید نشده بود و مشخص نیست مالک این مجموعه چگونه حریم عملکردی و بصری کاخ گلستان را زیر پا گذاشته و بنای تاریخی را که پیش از این اداره کل بر ارزش آن تاکید کرده بود تخریب کرده است.
وحید شهاب فعال و پژوهشگر میراث فرهنگی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا ضمن تایید خبر تخریب گاراژ شمس العماره گفت: محله عودلاجان در تاریخ 24/12/1384 به شماره 15381 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و بر اساس قوانین مداخله کالبدی بنای تاریخی باید بر روی بنای تاریخی تاثیر بگذارد. مصوب اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و گردشگری. صنایع دستی استان تهران. لذا کلیه نقشه ها و نقشه های عمرانی باید قبل از اجرا به تایید این اداره کل برسد.
شهاب تصریح کرد: در سال 1401 اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران در پاسخ به بررسی تخریب و مرمت گاراژ شمس العماره شهرداری منطقه 12، این بنا را دارای ارزش تاریخی و فرهنگی معرفی کرد و اجازه ساخت بنای 8 متری به زیربنای شهر و زیربنای موجود را داد. دیوارها و افزود: عجیب است که در سال 1403 اداره کل این اغلب حریم خصوصی عملکردی و فیزیکی را در نظر نمی گرفت. بنا به دستور جواد واحدی، معاون، سرپرست معاونت حقوقی و امور استان های این وزارتخانه، محوطه کاخ جهانی گلستان و بافت تاریخی عودلاجان و قنات های 700 ساله شهر تهران، ساخت سه طبقه زیرزمین را به طور مستقیم تخریب و تخریب ساختمان را بلامانع و بلامانع اعلام می کند.
وحید شهاب در ادامه سخنان خود گفت: بر اساس دستورالعمل تعیین بنای با ارزش تاریخی و فرهنگی، تصمیم گیری در مورد بناهای ارزشمند به عهده اداره ثبت میراث فرهنگی وزارتخانه است، اما معاونت امور مجلس، حقوقی و استان های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در مکاتباتی با کارشناس ارشد سازمان ثبت احوال و صنایع دستی اظهار نظر کرده است. اداره استان که بنای ثبت شده و با ارزشی وجود نداشت دستور ساخت چهار طبقه زیر زمین یعنی صدور مجوز حفاری را داد. عمق بیش از 12 متر تنها در 50 متر. شمس العماره ساختمان خود را صادر می کند.
این فعال و فعال میراث فرهنگی اعلام کرد: مالک گاراژ شمس العماره نه تنها طرح های ساخت و ساز را به تصویب دولت استان رساند، بلکه علی رغم تعهد سردفتر مبنی بر حفظ دیوار و سایر قسمت های ساختمان، آن را تخریب کرد. عجیب ترین نکته این است که با وجود نامه شماره 1403 اداره کل استان تهران، مالک ملک در تعهد محضری دیگری که به شهرداری منطقه داده است، اعلام می کند که مجوز ساخت چهار طبقه زیرزمین را از اداره کل مربوطه دریافت خواهد کرد.
این فعال میراث فرهنگی گفت: مجوز اعطا شده از جهات مهم قابل بررسی و نقد است و در صورتی که ادامه روند فعلی متوقف نشود، آسیب جدی به بافت تاریخی وارد می شود: اولاً این بنا در محدوده عملکردی و بصری کاخ جهانی گلستان قرار دارد و هرگونه ساخت و ساز در داخل آن تأثیر مستقیم و منفی بر این بنای ارزشمند تاریخی سازمان ملل و سازمان ملل متحد دارد که ممکن است منجر به جنگ جهانی شود. وجهه ایران در مجامع بین المللی را به خطر می اندازد. همچنین با ایجاد چنین کاربری در محوطه فرهنگی موجود، تردد گردشگران از دروازه مرتفع کاخ گلستان با مشکلاتی مواجه شده و نابسامانی های اجتماعی را به همراه خواهد داشت.
وی ادامه داد: ثانیاً موقعیت ملک مورد نظر در محدوده قدیمی ترین قنات 700 ساله تهران به نام قنات مهرگرد است. ساخت و ساز روی قنات باعث تغییر رفتار خاک، فرونشست و آسیب به قنات می شود. این در حالی است که قنات به عنوان ابتکار مهندسی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، اما می توان این قنات را نیز یکی از این مجموعه ها دانست. ثالثاً مشکل تحکیم بافت تاریخی محله عودلاجان و تغییر کاربری وجود دارد که باعث می شود این بافت ارزشمند یکپارچگی و اصالت خود را از دست بدهد. از سوی دیگر آثار اجتماعی چنین تغییر کاربری و ساختاری آغازگر روندی خطرناک در بستر ثبت ملی عودلاجان خواهد بود.
وحید شهاب در پایان از وزیر میراث فرهنگی خواست تا مجموعه جهانی کاخ گلستان را با جدیت حفظ کند. به گفته وی، از وزیر میراث فرهنگی کشورمان تقاضا داریم مجموعه جهانی کاخ گلستان، تنها اثر ثبت شده در فهرست جهانی یونسکو در تهران و محله عود لاجان که به ثبت ملی رسیده است، حفاظت کند و حافظان را به اماکن متبرکه مرتفع محدود نکند. همچنین دستور رسیدگی همه جانبه به این موضوع و توقف و توقف و برخورد قاطع با عاملان این حرکت ضد میراثی را صادر کنید.
وی همچنین تاکید کرد: بر اساس وظایف قانونی لازم است طرحی مختص بافت تاریخی و سابقه ملی عودلاجان تهیه شود تا از بی عدالتی هایی که منجر به صدور مجوزهایی می شود که اصالت بافت را تهدید و در نهایت از بین می برد جلوگیری شود و به مسائل اجتماعی و کارکردی توجه شود. بدون شک این بنا با توجه به طرح ویژه ای که دارد می تواند یک منطقه اقامتی و گردشگری ویژه ایجاد کند که همراه با مجموعه کاخ گلستان و بافت تاریخی اطراف آن کار کند. از طرفی با توجه به مشکل کم آبی در کشور استفاده از ظرفیت قنات تاریخی مهرگرد را توصیه می کنم.