بیماری استوماتیت: علائم و روش های درمان

بعدی-استوماتیت به التهاب گسترده دهان از جمله مخاط دهان، لب ها، زبان و کام اشاره دارد. این بیماری می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و دو نوع اصلی آن عبارتند از: استوماتیت حاد تبخال و استوماتیت آفتی (زخم دهان) که شایع ترین نوع است. انواع کمتر شایع استوماتیت عبارتند از ورم لثه، پریودنتیت، کاندیدیازیس (برفک دهان) و آنژین.

بر اساس گزارش فردا، استوماتیت ممکن است نشانه ای از یک اختلال زمینه ای جدی تر باشد.

علائم شایع استوماتیت

علائم بسته به نوع استوماتیت متفاوت است و عبارتند از:

1. التهاب دهان: قرمزی و تورم در قسمت های مختلف دهان.
2. زخم های دهان: ممکن است باعث ایجاد زخم هایی شود که می تواند دردناک باشد.
3. درد: درد می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
4. خونریزی: گاهی اوقات خونریزی در مناطق ملتهب رخ می دهد.
5. بوی بد دهان: بوی بد دهان به دلیل التهاب و زخم ممکن است از دهان پخش شود.
6. از دست دادن اشتها، خستگی، تب و تحریک پذیری: این علائم اغلب به خصوص در استوماتیت نوع حاد دیده می شود.

علل استوماتیت

علل مختلفی می تواند باعث استوماتیت شود، از جمله:

1. عفونت ها: از جمله ویروس ها و باکتری ها.
2. تروما: این آسیب‌های فیزیکی هستند که در دهان ایجاد می‌شوند.
3. خشکی دهان: ممکن است به دلیل داروها یا بیماری ها باشد.
4. محرک ها: مانند غذاهای تند یا مواد شیمیایی.
5. عوامل سمی: از جمله قرار گرفتن در معرض مواد سمی در محیط کار.
6. حساسیت بیش از حد: واکنش های آلرژیک به مواد مختلف.
7. بیماری های خود ایمنی: مانند بیماری های التهابی مزمن.
8. کمبود ویتامین: کمبود برخی ویتامین ها مانند ویتامین B12 یا اسید فولیک.
9. کم خونی: ممکن است منجر به استوماتیت شود.
10. گاهی اوقات ناشناخته: برخی موارد علل خاصی ندارند.

عواملی که خطر ابتلا به استوماتیت را افزایش می دهند

عوامل متعددی می توانند خطر ابتلا به استوماتیت را افزایش دهند، از جمله:

1. آلرژی به غذا یا داروها.
2. دود
3. استفاده از دندان های مصنوعی که به خوبی با لثه سازگاری ندارند.
4. استرس و اضطراب ذهنی.
5. دندان های نامنظم یا شکسته.
6. پرتودرمانی یا شیمی درمانی.
7. سوء مصرف الکل، غذاهای گرم یا چاشنی ها.
8. حساسیت به دهانشویه ها، رنگ ها یا رژ لب ها.
9. مواجهه شغلی با مواد شیمیایی خطرناک.

پیشگیری از استوماتیت

برای جلوگیری از استوماتیت باید از عوامل خطر مانند سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر اجتناب کرد. همچنین ممکن است حفظ بهداشت دهان و دندان و درمان مشکلات دندانی مفید باشد.

نتایج مورد انتظار در استوماتیت

در بیشتر موارد، استوماتیت در عرض 1 تا 2 هفته بهبود می یابد و برخی از انواع آن نیاز به درمان خاصی ندارند. با این حال، برخی از افراد ممکن است به درمان های دارویی نیاز داشته باشند. بهبودی بستگی به علت اصلی بیماری دارد.

عوارض احتمالی استوماتیت

استوماتیت ممکن است پس از درمان عود کند. همچنین اگر علت زمینه ای جدی تری مانند بیماری خودایمنی یا عفونت وجود داشته باشد، می تواند عوارض خطرناکی ایجاد کند.

اصول کلی درمان استوماتیت

درمان استوماتیت به علت آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، معاینه فیزیکی و گاهی آزمایشاتی مانند کشت ضایعه یا اسمیر برای تشخیص دقیق مورد نیاز است. نکات مهم در درمان عبارتند از:

1. رعایت بهداشت دهان: مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم.
2. سیگار را ترک کنید: زیرا سیگار می تواند علائم را بدتر کند.
3. کنترل دندان های مصنوعی: باید از نظر سازگاری با لثه بررسی شوند.

داروهایی برای درمان استوماتیت

درمان دارویی ممکن است بسته به علت اصلی بیماری متفاوت باشد اما شامل موارد زیر است:

1. داروهای ضد قارچی، ضد باکتریایی یا استروئیدی موضعی: اگر عامل ایجاد کننده آن تشخیص داده شود.
2. مکمل های ویتامین: در صورت کمبود ویتامین.
3. غرغره: برای تسکین علائم و جلوگیری از عفونت های ثانویه.
4. بی حس کننده های موضعی: برای کاهش درد.

رژیم غذایی در استوماتیت

از خوردن غذاهای تند، سفت، تند یا خشک که ممکن است در هنگام استوماتیت تحریک کننده باشند، باید اجتناب شود. از غذاهایی که ممکن است باعث واکنش آلرژیک شوند نیز باید اجتناب شود.

چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟

1. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علائم استوماتیت را دارید.
2. اگر علائم پس از شروع درمان بدتر شود.
3. اگر علائم جدید و غیر قابل توضیح رخ دهد.