بعدی- داروهای ضد افسردگی داروهایی هستند که در درمان بیماری هایی مانند اختلال افسردگی اساسی و افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال وسواس فکری-اجباری، اختلالات خوردن، دردهای مزمن، دردهای عصبی و در برخی موارد، قاعدگی دردناک، خروپف، میگرن و اختلالات توجه مورد استفاده قرار می گیرند. این دارو در اختلال بیش فعالی، اختلالات اعتیاد، وابستگی و اختلالات خواب استفاده می شود. داروهای ضد افسردگی ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر داروها تجویز شوند.
بر اساس گزارش فردا، این داروها که علائم افسردگی را تسکین می دهند، در دهه 1950 به بازار عرضه شدند و از آن زمان به طور مرتب استفاده می شوند. امروزه نزدیک به 30 نوع داروی ضد افسردگی از 4 گروه مختلف وجود دارد:
سه حلقه ای (MAOI)
مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
SNRI ها (SNRIs)
در چه مواردی داروهای ضد افسردگی تجویز می شود؟
داروهای ضد افسردگی انواع مختلفی دارند و اینکه چه دارویی برای فرد تجویز می شود به حالت و شدت افسردگی فرد یعنی شدت علائم و مدت و دوره بیماری فرد بستگی دارد. بستگی به سابقه بیماری در خانواده دارد. در مرحله بعد انتخاب دارو بر این اساس انجام می شود که عوارض داروی تجویز شده کمترین اثر مضر را بر وضعیت جسمانی، خلق و خو و سبک زندگی بیمار داشته باشد. پس از گذشت مدتی از شروع برنامه دارویی، ممکن است بهبودی در وضعیت فرد وجود نداشته باشد. در این صورت پزشک باید داروهای تجویز شده را تغییر دهد و از داروهای دیگر استفاده کند.
داروهای ضد افسردگی چگونه کار می کنند؟
افسردگی بیماری است که می تواند به دلیل اختلال در میزان انتقال دهنده های عصبی در مغز رخ دهد. انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی هستند که پیام ها را در مغز منتقل می کنند و مسئول برخی از عملکردهای مغز هستند. اختلال در سطح آنها می تواند باعث اختلالات شناختی، رفتاری و عاطفی در انسان شود. دو انتقال دهنده عصبی که در افسردگی نقش دارند سروتونین و نوراپی نفرین هستند.
در افسردگی، سروتونین و نوراپی نفرین کاهش می یابد و در شیدایی که در اختلال دوقطبی رخ می دهد، نوراپی نفرین افزایش می یابد. داروهای ضد افسردگی انتقال دهنده های عصبی در مغز را تعدیل می کنند. این داروها بازجذب این انتقال دهنده های عصبی را در مغز مسدود می کنند و مقادیر موجود آنها را افزایش می دهند.
داروهای ضد افسردگی چقدر موثر هستند؟
پس از 3 ماه درمان، 50 تا 65 درصد افراد بهبود قابل توجهی پیدا کردند، در مقایسه با 25 تا 30 درصد افرادی که از دارونما استفاده می کردند. شاید جالب به نظر برسد که برخی افراد با دارونما بهبود می یابند، اما باید بدانید که این تاثیر مشابه تاثیر مسکن ها بر احساس ما است. از سوی دیگر، هر دارویی که استفاده می کنیم، بخشی از تأثیر خود را مدیون نام دارو بر روی آن است، به این معنی که مردم گاهی اوقات فقط به این دلیل که فکر می کنند در حال مصرف مواد هستند، احساس بهتری دارند.
آیا داروهای ضد افسردگی جدید بهتر از داروهای ضد افسردگی قدیمی هستند؟
بله یا خیر داروهای ضد افسردگی قدیمی (سه حلقه ای) به اندازه داروهای جدید موثر هستند، اما داروهای جدید عوارض جانبی کمتری دارند. نکته مهم این است که مصرف مقادیر زیادی از این دارو در یک نوبت (به طور تصادفی یا با قصد خودکشی) در فرد بسیار خطرناک نیست.
عوارض مصرف داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی علاوه بر فوایدی که دارند، عوارض جانبی نیز دارند. البته این عوارض در هر فردی دیده نمی شود. اینها عوارض جانبی احتمالی داروهای ضد افسردگی هستند:
1- داروهای سه حلقه ای: تاری دید، اضطراب، خستگی، خشکی دهان، افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی، یبوست، ناراحتی معده، کاهش فشار خون، افزایش وزن، افزایش خطر خودکشی.
مهارکننده های 2-مونوآمین اکسیداز (MAOIs): افزایش فشار خون، خشکی دهان، سرگیجه و سردرد، حالت تهوع.
۳- مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs): اضطراب، خستگی مفرط، ناراحتی معده، اختلال خواب، سرگیجه و سردرد.
آگاهی از عوارض جانبی این داروها می تواند نگران کننده باشد، به خصوص که بروشور همراه دارو به عوارض جانبی بیشتری اشاره می کند که ممکن است باعث افزایش اضطراب شما شود. با این حال، اکثر افراد هیچ یا فقط عوارض جانبی خفیفی را تجربه نمی کنند. عوارض جانبی معمولا در عرض چند هفته ناپدید می شوند. با این حال، داشتن فهرستی از این موارد بسیار مهم است، زیرا در صورت بروز عوارض جانبی، متوجه آنها خواهید شد و می توانید با پزشک خود مشورت کنید.
آیا داروهای ضد افسردگی اعتیادآور هستند؟
داروهای ضد افسردگی در افرادی مانند آرام بخش ها، الکل یا نیکوتین اعتیاد ایجاد نمی کنند زیرا نیازی به افزایش دوز در طول زمان ندارید (برای داشتن همان اثر قبلی) و نمی خواهید پس از قطع مصرف آنها دوباره از آنها استفاده کنید. با این حال، این موضوع هنوز نیاز به بحث و تحقیق دارد، زیرا تا یک سوم افراد با وجود نداشتن علائم اعتیاد، SSRI و VSNRI را ترک می‌کنند. علائم سندرم ترک وجود دارد. این موارد عبارتند از:
- احساس ناراحتی در معده
- علائم شبیه سرماخوردگی
- اضطراب
- شب زنده
- احساس شوک الکتریکی در بدن
در اکثر افراد، این علائم خفیف است، اما در تعداد کمی از افراد ممکن است شدید باشد. این علائم عمدتاً با استفاده از پاروکستین با نام تجاری سوروکسات و ونلافاکسین با نام تجاری افکسور رخ می دهد. برای جلوگیری از این امر، معمولاً توصیه می شود قبل از قطع ناگهانی دوز داروهای ضد افسردگی به تدریج کاهش یابد.
اگر افسردگی دوباره عود کند چه؟
برخی افراد بارها از افسردگی شدید رنج می برند. حتی در صورت بهبودی، باید چندین سال از داروهای ضد افسردگی استفاده کنند تا از بازگشت افسردگی خود جلوگیری کنند. این در افراد مسن بیشتر دیده می شود. در حالی که برای برخی از این افراد داروهای دیگری مانند لیتیوم تجویز می شود، روان درمانی علاوه بر مصرف قرص ممکن است مفید باشد.
تاثیر داروهای ضد افسردگی بر زندگی ما چه خواهد بود؟
افسردگی یک تجربه ناخوشایند است و می تواند بر عملکرد و لذت شما از زندگی تأثیر منفی بگذارد. داروهای ضد افسردگی ممکن است به بهبودی سریع‌تر کمک کنند. این داروها توسط پزشک شما تجویز می شوند و به جز عوارض ذکر شده در بالا نباید هیچ تاثیری بر زندگی شما داشته باشند. افرادی که از این قرص ها به ویژه قرص های نسل جدید استفاده می کنند، معمولا به فعالیت های عادی اجتماعی خود ادامه می دهند.
اگر افسردگی شما مزمن است، بستگان شما (مثلاً همسرتان) ممکن است به خلق و خوی افسرده شما عادت کرده باشند. برخی از افراد با بهبود تدریجی افسردگی و بهبود بینایی، مشکلاتی را با عزیزانشان گزارش کرده اند. این امر می تواند باعث ایجاد اصطکاک و سوء تفاهم بین طرفین شود، بنابراین بهتر است افراد نسبت به این موضوع آگاهی داشته باشند و در صورت مواجه شدن با این شرایط بتوانند با یکدیگر در مورد آن صحبت کنند یا در صورت لزوم از پزشک خود مشاوره بگیرند.
اگر این داروها را مصرف نکنیم چه اتفاقی می افتد؟
اظهار نظر در این مورد آسان نیست. دلیل تجویز این داروها به شدت افسردگی و مدت زمان افسردگی شما بستگی دارد. بیشتر افسردگی ها بعد از حدود 8 ماه خود به خود برطرف می شوند. اگر افسردگی شما خفیف است، بهتر است از یکی از روش های درمانی زیر استفاده کنید. اگر نمی توانید یکی از این روش ها را انتخاب کنید، با پزشک خود مشورت کنید.