در دهه 1920، HIV از طریق شامپانزه ها در جمهوری دموکراتیک کنگو به انسان منتقل شد. این احتمالاً به دلیل شکار و خوردن شامپانزه های آلوده به ویروس نقص ایمنی میمون یا SIV بود.
به گزارش اخبار اینترنتی؛ بشریت در طول تاریخ با بسیاری از بیماری های رایج دست و پنجه نرم کرده است. “ایدزیکی از این بیماری هاست که زندگی انسان ها را در سرتاسر دنیا به اشکال مختلف تحت تاثیر قرار می دهد.
اگرچه ایدز به لطف پیشرفت علم و فناوری تا حد زیادی تحت کنترل قرار گرفته است، اما هنوز هم می توان اثرات آن را در بسیاری از کشورها مشاهده کرد. می توان با دانستن و بررسی تاریخچه این بیماری برای پیشگیری از شیوع آن گام برداشت.
منشا ویروس اچ‌آی‌وی
در دهه 1920، HIV از طریق شامپانزه ها در جمهوری دموکراتیک کنگو به انسان منتقل شد. این احتمالاً به دلیل شکار و خوردن شامپانزه های آلوده به ویروس نقص ایمنی میمون یا SIV بود.
تحقیقات نشان می دهد که HIV ممکن است از اواخر دهه 1800 به انسان منتقل شده باشد. HIV یک رترو ویروس است. این بدان معنی است که به سیستم ایمنی بدن حمله می کند. به طور مشابه، ویروس نقص ایمنی میمون ها (SIV) به سیستم ایمنی میمون ها و شامپانزه ها حمله می کند.
سال ها بود که گونه انسانی HIV فقط در نقاط دورافتاده آفریقا وجود داشت، اما در سال های اخیر و با بهبود ارتباطات، HIV به تدریج در سراسر آفریقا و سپس به سایر نقاط جهان حتی ایران گسترش یافته است.
اولین فردی که به ویروس آلوده شد اچ‌آی‌وی او در دنیا چه کسی بود؟
این ویروس برای اولین بار در اوایل قرن بیستم در آفریقا از شامپانزه ها به انسان منتقل شد. اولین مورد شناخته شده عفونت HIV-1 در خون انسان تا به امروز نمونه ای است که از مردی در کینشاسا (در کنگو بلژیک) در سال 1959 گرفته شده است.
اولین فردی که به ایدز مبتلا شد مردی پرتغالی معروف به آقای جوزف بود که پس از مرگش علت مرگش بررسی شد. پس از بررسی، او اولین فردی بود که ابتلا به عفونت HIV-2 تایید شد. گفته می شود این مرد در سال 1966 در گینه بیسائو به این بیماری مبتلا شده است.
اچ‌آی‌وی در ایران
شواهد نشان می دهد که در سال 1363 خون آلوده به HIV و هپاتیت سی آگاهانه و با علم به آلودگی این محصولات وارد ایران شد. این ویروس ۹۷۶ نفر را مبتلا کرده است. بسیاری از محققان تصور می کنند که شیوع ایدز در ایران از این تاریخ آغاز شده است.
در این سال لوران فابیوس نخست وزیر فرانسه بود. فابیوس بعداً در دادگاهی در فرانسه تبرئه شد.
در سال 1366 اولین بیمار مبتلا به ایدز در ایران به طور رسمی شناسایی شد و در اردیبهشت همان سال درگذشت. این بیمار کودکی 6 ساله است. هموفیلی اسمش مسعود نعیمی بود.
از آن زمان تاکنون، ایران شاهد سطوح بالایی از عفونت HIV، به ویژه در میان معتادان تزریقی بوده است.
اپیدمی HIV در ایران بیشتر در میان گروه‌های کلیدی با رفتارهای تزریقی ناایمن و رفتارهای جنسی پرخطر متمرکز است. این جمعیت ها گروه های هدف اصلی برنامه راهبردی ملی اچ آی وی ایران هستند.
فرآیند ایدز به دلیل ویروس اچ‌آی‌وی
یک فرد برای ابتلا به ایدز باید ویروس اچ آی وی داشته باشد، اما داشتن ویروس اچ آی وی لزوماً به معنای ابتلا به ایدز نیست. ایدز در اثر فعالیت ویروس HIV ایجاد می شود. این ویروس به سیستم ایمنی بدن حمله کرده و عملکرد آن را مختل می کند. اگر این بیماری کنترل نشود، پیشرفت می کند و در نهایت باعث ایجاد سندرم نقص ایمنی اکتسابی یا ایدز می شود.
سلول های CD4 نوع خاصی از سلول های خونی هستند که نقش مهمی در مبارزه بدن با بیماری ها دارند و HIV این سلول ها را از بین می برد. با گذشت زمان، سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود و سلول های CD4 بیشتری از بین می روند و در نهایت باعث ایجاد بیماری به نام ایدز می شوند. بنابراین ممکن است فردی سال ها قبل از ابتلا به ایدز به HIV مبتلا شده باشد.
ایدز چگونه منتقل می شود؟
راه های زیادی برای انتقال ایدز وجود دارد. ایدز بیشتر تماس جنسی توسط شریک آلوده منتقل می شود. یکی دیگر از راه های مهم برای گسترش ایدز تماس با خون آلوده آلوده به سوزن، سرنگ یا سایر لوازم دارویی. ویروس اچ آی وی همچنین می تواند از طریق تبادل مایعات بدن از فرد آلوده منتقل شود. ویروس اچ آی وی در دوران بارداری و زایمان نیز از مادر به کودک منتقل می شود.
افراد از طریق تماس معمولی روزانه، مانند بوسیدن، در آغوش گرفتن، دست دادن، یا به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی، غذا یا آب به ایدز مبتلا نمی شوند.
علائم ایدز
علائم ایدز بسته به مرحله عفونت متفاوت است:
- عفونت اولیه اچ‌آی‌وی: بعدا سردرددرد عضلات و مفاصل، گلودرد و زخم های دردناک دهان، تورم غدد لنفاوی، بیشتر در گردن، اسهال، کاهش وزن و سرفه.
- عفونت پنهان بالینی (اچ‌آی‌وی مزمن): در این مرحله از عفونت، HIV هنوز در بدن و گلبول های سفید وجود دارد. با این حال، بسیاری از افراد ممکن است در این دوره علائم یا عفونت نداشته باشند. اگر از درمان ضد رتروویروسی (ART) استفاده نمی کنید، این مرحله ممکن است سال ها طول بکشد. برخی افراد خیلی زودتر دچار بیماری شدیدتر می شوند.
- عفونت اچ‌آی‌وی مشخص شده استبا ادامه تکثیر ویروس و تخریب سلول های ایمنی بدن، فرد ممکن است دچار عفونت های خفیف یا علائم و نشانه های مزمن شود: تب، خستگی، تورم غدد لنفاوی (اغلب یکی از اولین نشانه های عفونت HIV، اسهال، کاهش وزن)، قارچی. عفونت در دهان (برفک دهان) زونا (هرپس زوستر) و التهاب ریه.
درمان
متأسفانه در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما داروهای موجود می توانند روند بیماری را تا حد زیادی کند کرده و طول عمر فرد مبتلا را به طول عمر طبیعی برساند.
در واقع، امروزه افراد مبتلا به HIV که درمان موثری دریافت می کنند، می توانند زندگی طولانی و سالم داشته باشند و از شرکای جنسی خود محافظت کنند.
در ایران پروتکل های خدمات رسانی به بیماران اچ آی وی و ایدز در برخی از مراکز بهداشتی و درمانی و کلیه مراکز مشاوره بیماری های رفتاری انجام می شود. از خدمات این مراکز می توان به تجویز داروهای ضد رتروویروس، وسایل پیشگیری از عفونت، ارزیابی وضعیت بیماری، واکسیناسیون، مشاوره و کنترل استرس، مراقبت و حمایت معیشتی از همسر و خانواده افراد مبتلا اشاره کرد.