گوش دادن فعال یکی از با ارزش ترین مهارت های ارتباطی است که به شما در ایجاد و تقویت روابط موثر کمک می کند.
به گزارش روزیاتو، اگر می خواهید این توانایی را تقویت کنید، با ما همراه باشید.
مهارت گوش دادن فعال چیست؟
گوش دادن فعال به معنای تمرکز کامل بر آنچه گوینده می گوید، درک آن و پاسخ مناسب است. این مهارت شامل توجه به کلمات، لحن صدا و زبان بدن گوینده است. با مهارت های گوش دادن فعال، شنونده می تواند بهتر بفهمد گوینده چه می گوید و چه احساسی دارد. این نوع گوش دادن به شما کمک می کند پیام های غیرکلامی را بفهمید و به نیازهای واقعی گوینده پاسخ دهید.
گوش دادن فعال نیاز به توجه و تمرکز بیشتری نسبت به گوش دادن معمولی دارد. در این حالت شنونده نه تنها به محتوای کلمات گوینده بلکه به نحوه بیان و زبان بدن او نیز توجه می کند. برای گوش دادن فعال، باید حرکات صورت، حرکات و حتی تنفس گوینده را تماشا کنید. با این رویکرد شنونده می تواند پیام ها و احساسات نهفته در کلام گوینده را بهتر درک کند.
برای تقویت مهارت‌های گوش دادن فعال، باید با استفاده از تکنیک‌های خاص مانند بازتاب، پرسیدن سؤال و نشان دادن توجه خود با نشانه‌های غیرکلامی، نشان دهید که به آنچه گوینده می‌گوید توجه کامل دارید. این تکنیک ها به ایجاد ارتباطات قوی تر، کاهش سوء تفاهم ها و ایجاد احساس ارزشمندی و درک گوینده کمک می کند. در زیر به بررسی دقیق تکنیک های گوش دادن فعال می پردازیم.
تکنیک هایی برای توسعه مهارت های گوش دادن فعال
در این بخش با بهترین تکنیک ها برای توسعه مهارت های شنیداری موثر آشنا خواهید شد.
1. تماس چشمی برقرار کنید
برقراری ارتباط چشمی با گوینده نشان می دهد که شما متمرکز هستید و به حرف های او توجه می کنید. این حرکت ساده می تواند به گوینده اطمینان دهد که شما در حال گوش دادن و مراقبت هستید.
2. نشان دهید که در حال گوش دادن هستید
از نشانه‌های غیرکلامی مانند تکان دادن سر، لبخند زدن و نظرات کوتاه مانند «درست» یا «می‌فهمم» استفاده کنید تا به گوینده نشان دهید که به حرف‌های او گوش می‌دهید و متوجه می‌شوید.
3. سوال بپرسید
پرسیدن سوالات مرتبط به شما کمک می کند تا جزئیات بیشتری در مورد آنچه گوینده می گوید را درک کنید. این نشان می دهد که شما به صحبت های طرف مقابل توجه می کنید و علاقه مند به درک عمیق تر موضوع و تقویت مهارت های گوش دادن فعال خود هستید.
4. بازتاب
تکرار یا تکرار قسمت هایی از صحبت های گوینده به شما کمک می کند مطمئن شوید که آنچه را که گفته است به درستی متوجه شده اید. این تکنیک همچنین به گوینده نشان می دهد که شما با دقت گوش می دهید.
5. از قطع حرف طرف مقابل خودداری کنید
اجازه دهید گوینده صحبت را تمام کند و سپس پاسخ دهد. قطع کردن سخنران نه تنها بی احترامی است، بلکه اطلاعات مهم را نیز از دست می دهد.
6. فقط روی کلمات تمرکز نکنید
توجه به لحن صدا، حالت چهره و زبان بدن گوینده نیز به دریافت پیام های غیرکلامی کمک می کند. این پیام ها می توانند اطلاعات زیادی در مورد احساسات و نیات گوینده به شما بدهند و مهارت های گوش دادن فعال را تقویت کنند.
7. اطلاعات
سعی کنید صحبت های گوینده را در پایان سخنرانی او خلاصه کنید. این به گوینده نشان می دهد که شما در حال گوش دادن هستید و می خواهید مطمئن شوید که چه می گویید.
8. احساسات خود را مدیریت کنید
گاهی اوقات ممکن است سخنان گوینده احساسات شما را برانگیزد. مهم این است که این احساسات را مدیریت کنید و اجازه ندهید حواس شما را از صحبت های گوینده منحرف کنند.
9. نشان دادن همدلی
با همدلی و درک احساسات گوینده، می توانید ارتباط عمیق تری با او برقرار کنید. همدلی به گوینده نشان می دهد که شما نه تنها صدای او را می شنوید، بلکه احساسات او را نیز درک می کنید.
10. محیطی آرام و بدون حواس پرتی فراهم کنید
مطمئن شوید که محیطی آرام و بدون حواس پرتی برای صحبت وجود دارد. حذف عوامل حواس پرتی به شما کمک می کند تا به طور کامل بر روی صحبت های گوینده تمرکز کنید و به آنها کمک می کند احساس راحتی بیشتری داشته باشند.
فواید توسعه مهارت های گوش دادن فعال
گوش دادن فعال می تواند ارتباط شما را به میزان قابل توجهی تقویت کند. همانطور که گفته شد، وقتی شنونده تمام توجه خود را به گوینده معطوف می کند، گوینده احساس احترام و ارزش می کند. این احساسات مثبت می تواند به تقویت روابط بین فردی و افزایش اعتماد متقابل منجر شود. علاوه بر این، گوش دادن فعال به ایجاد فضای امن برای بیان افکار و احساسات کمک می کند، که منجر به ارتباط عمیق تر می شود.
یکی از مهم ترین مزایای گوش دادن موثر، کاهش سوء تفاهم است. وقتی مخاطب با دقت به سخنران گوش می دهد و بازخورد مناسب ارائه می دهد، احتمال سوء تفاهم بسیار کاهش می یابد. بازگشت به عقب و خلاصه کردن آنچه که گوینده گفته است به شما کمک می کند تا مطمئن شوید که او چه گفته است. این فرآیند می تواند از خطاها و درگیری های ناشی از سوء تفاهم جلوگیری کند.
مهارت های گوش دادن فعال به شما کمک می کند مشکلات و نیازهای دیگران را بهتر درک کنید. هنگامی که به طور کامل به حرف های طرف مقابل گوش دهید، می توانید مشکلات و نگرانی های او را بهتر درک کنید و راه حل های بهتری برای حل آنها ارائه دهید. این مهارت می تواند در محیط های کاری، خانوادگی و اجتماعی بسیار مفید باشد. زیرا باعث می شود که به عنوان فردی حساس و قابل اعتماد شناخته شوید که به نیازها و احساسات دیگران اهمیت می دهد.
موانع گوش دادن فعال چیست؟
گوش دادن فعال می تواند با موانع مختلفی مواجه شود که کیفیت ارتباط را کاهش داده و باعث سوءتفاهم می شود. یکی از مهمترین موانع حواس پرتی است. عوامل خارجی مانند نویز، نور زیاد یا کم، یا حتی دمای محیط می توانند باعث شوند که نتوانید به طور کامل بر آنچه که بلندگو می گوید تمرکز کنید. علاوه بر این، عوامل درونی مانند افکار مزاحم، نگرانی‌ها و استرس روزانه نیز می‌توانند شما را از گفتگو منحرف کنند.
پیش داوری ها و قضاوت های زودهنگام نیز از موانع مهمی برای تقویت مهارت های گوش دادن فعال هستند. اگر گوینده قبل از پایان صحبت درباره آنچه می خواهد بگوید قضاوت کنید، ممکن است به طور کامل حرف های او را نشنید و پیام اصلی را از دست بدهید. این سوگیری ها می تواند ناشی از تجربیات گذشته، باورهای شخصی یا حتی احساسات نسبت به گوینده باشد. برای گوش دادن فعال، باید ذهن خود را از این قضاوت ها پاک کنید و به طور عینی به آنچه گوینده می گوید گوش دهید.
اضطراب و استرس نیز می تواند مانع گوش دادن فعال شود. زمانی که مضطرب یا استرس دارید، ممکن است ذهن شما درگیر مسائل و نگرانی های دیگر باشد و نتواند به طور کامل روی گفتگو متمرکز شود. اضطراب همچنین می تواند باعث شود که در مورد پاسخ دادن به گوینده بیش از حد فکر کنید و نتوانید به طور کامل به آنچه گوینده می گوید گوش دهید. برای مقابله با این موانع، تکنیک های مدیریت استرس مانند تنفس عمیق و مدیتیشن می تواند مفید باشد.
تمرین گوش دادن فعال
شما می توانید روزانه تمرین کنید تا مهارت های گوش دادن فعال و موثر را توسعه دهید. یکی از راه های موثر برای تقویت این مهارت، گوش دادن به پادکست ها و خلاصه سازی محتوای آن هاست. می توانید تمرکز خود را افزایش دهید و سعی کنید با انتخاب موضوعات مورد علاقه خود جزئیات را به خاطر بسپارید. سپس می توانید با خلاصه کردن آنچه شنیده اید، ارزیابی کنید که چقدر خوب مطالب را درک کرده و به خاطر می آورید.
شرکت در بحث های گروهی راه دیگری برای تقویت مهارت گوش دادن فعال است. در این گفتگوها سعی کنید به طور کامل به صحبت های دیگران گوش دهید و سپس بازخورد مناسب را ارائه دهید. این تمرین به شما کمک می کند تا مهارت های شنیداری خود را در موقعیت های واقعی و در موضوعات مختلف بهبود بخشید.
دریافت بازخورد از دیگران در مورد عملکرد شنیداری شما نیز می تواند بسیار مفید باشد. از دوستان، همکاران یا اعضای خانواده در مورد نحوه گوش دادن شما بازخورد بخواهید. این بازخورد می تواند نقاط قوت و ضعف شما را شناسایی کند و به شما کمک کند تا در بهبود نقاط ضعف خود کار کنید.