تغذیه سالم رکن کنترل دیابت / مدیریت قند خون از طریق رژیم غذایی و فعالیت بدنی است

انتخابتو؛ دیابت یکی از شایع ترین بیماری ها در جهان است. در حال حاضر میلیون ها نفر در هر سنی از این بیماری رنج می برند. دیابت ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد. اصلی ترین آنها تغذیه ناسالم، وراثت و ورزش ناکافی است. افرادی که از مادران دیابتی به دنیا می آیند و مستعد ابتلا به دیابت هستند بیشتر در معرض این بیماری هستند.

وقتی فردی بیش از حد غذا مصرف کند و به بدنش کالری و چربی اضافی بدهد، به ناچار قند خونش بالا می رود و این روند در مدت کوتاهی به دیابت منجر می شود.نوروپاتی از آنجایی که دیابت، نارسایی کلیه و بیماری های قلبی رخ می دهد، اهمیت برنامه تغذیه سالم دیابتی در بهبود شرایط جسمانی و جلوگیری از عواقب دیابت بسیار مهم است.

رژیم غذایی بیماران دیابتی باید به گونه ای تنظیم شود که نیازهای غذایی بدن را تامین کند و قند خون را در حالت طبیعی نگه دارد. بنابراین بیماران دیابتی باید رژیم غذایی حاوی مواد مغذی مفید داشته باشند و حاوی مواد غذایی مضر تشدید کننده دیابت نباشد. البته رژیم غذایی افراد دیابتی با افراد عادی متفاوت است. برخی افراد رژیم می گیرند دیابتی این بدان معنی است که همه انواع شیرینی و شکر باید از رژیم غذایی حذف شوند. اما اینطور نیست.

در واقع رژیم دیابت باید متعادل، متنوع و شامل غذاهای شاخص باشد. قند خون مصرف غذاهای حاوی فیبر، پروتئین و چربی های سالم برای بیماران دیابتی بسیار مهم است و کنترل میزان غذا و زمان بندی وعده های غذایی بسیار مهم است. رژیم دیابت شامل مجموعه ای از مواد مغذی همراه با دستورالعمل های تغذیه ای است که به افراد مبتلا به دیابت کمک می کند تا سطح قند خون خود را کنترل کنند. به طور کلی مصرف غذاهای شاخص در رژیم غذایی دیابت قند خون یا قند کمتر، افزایش مصرف فیبر، کاهش کربوهیدرات های ساده و افزایش مصرف پروتئین بدون چربی توصیه می شود. با تامین مواد مغذی ضروری بدن، کنترل نوسانات قند خون، جلوگیری از مشکلات قلبی و حفظ وزن سالم می توان تا حد زیادی از عوارض دیابت جلوگیری کرد.

مدیریت دیابت از طریق تغذیه و فعالیت بدنی/تغذیه آگاهانه گامی موثر در کنترل قند خون است.

فاطمه شیرانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و مدرس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا درباره اهمیت توجه به رژیم غذایی و سبک زندگی بیماران دیابتی گفت: دیابت یک بیماری مزمن، پیش رونده و پیچیده است. زمانی که فردی به این بیماری مبتلا می شود، نه تنها سطح قند خون افزایش می یابد، بلکه عوارض آن می تواند بر سلامت کلیه ها، قلب، رگ های خونی، چشم ها و پاهای بیمار نیز تأثیر بگذارد. شواهد علمی نشان داده است که تغذیه مناسب و فعالیت بدنی منظم دو عامل کلیدی در مدیریت و کنترل دیابت هستند.

وی افزود: مبتلایان به دیابت، خود و خانواده‌شان با چالش‌های ناشی از این بیماری مواجه هستند، دیابتی‌ها باید با مهربانی و تفاهم رفتار کنند و از سرزنش و انتقاد از آنها پرهیز شود، این افراد ناخواسته به دیابت مبتلا شده‌اند و باید با حمایت و آگاهی به آنها کمک کرد. بر اساس هرم غذایی، بیماران دیابتی می‌توانند همه گروه‌های غذایی را مصرف کنند، اما لازم است برخی از گروه‌های غذایی را محدود کنند. مصرف گروه ها فندق این برای آنها آزادتر است و می تواند در برنامه روزانه آنها قرار گیرد.

تغذیه دیابتی نباید به یک محرومیت/شناسایی شاخص تبدیل شود قند خون و تاثیر آن بر قند خون

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تصریح کرد: برخی تصور می کنند که فرد مبتلا به دیابت باید به طور کامل از مصرف قند ساده خودداری کند یا نان و برنج بخورد، اما این باور اشتباه است. بیماران دیابتی باید در مورد انتخاب های غذایی خود تصمیمات آگاهانه تری بگیرند. به این بیماران توصیه می شود از نان سبوس دار استفاده کنند و برنج را مخلوط با حبوبات و سبزیجات مصرف کنند.

شیرانی با پرداختن به باورهای غلط اطرافیان بیماران افزود: در حالی که گاهی خانواده ها با نیت خیر، بیماران دیابتی را از بسیاری از مواد غذایی محروم می کنند، نان و غلات اساس تغذیه هر فرد را تشکیل می دهد. بدن انسان به خصوص در افراد دیابتی حداقل 50 درصد انرژی روزانه خود را از نان و غلات تامین می کند. حذف این گروه از رژیم غذایی می تواند باعث نوسانات شدید قند خون و مشکلات بیشتر شود.

وی خاطرنشان کرد: برای ارزیابی تأثیر مواد قندی بر قند خون دو شاخص مهم در بدن انسان وجود دارد. شاخص قند خون (شاخص گلیسمی) و بار قند خون (بار گلیسمی). شاخص قند خون این نشان می دهد که کربوهیدرات موجود در یک ماده غذایی چقدر و با چه سرعتی می تواند قند خون را افزایش دهد.

شیرانی ادامه داد: اقلام غذایی مانند حبوبات، میوه جات و سبزی ها شاخص هایی دارند قند خون آنها پایین هستند و قند خون را به آرامی افزایش می دهند. از سوی دیگر، مواد غذایی مانند ذرت و سیب زمینی دارای شاخص متوسط ​​و نان سفید و برنج دارای شاخص متوسط ​​هستند. قند خون بالا است و باعث افزایش سریع قند خون می شود. بار قند خون این مقدار و همچنین کیفیت کربوهیدرات ها را در نظر می گیرد و بنابراین شاخص دقیق تری برای کنترل قند خون است.

وی افزود: هندوانه دارای قند نسبتاً بالایی است اما به دلیل آب فراوان پربار است. قند خون میزان آن کم است و افراد دیابتی می توانند هفته ای دو بار از این میوه استفاده کنند. در مقابل، میوه هایی مانند گیلاس، سیب و توت فرنگی انتخاب های خوبی هستند زیرا قند خون را به آرامی افزایش می دهند. موز، آناناس و انبه شاخص هستند قند خون آنها به مقدار زیاد وجود دارند و باید به طور محدود در رژیم غذایی بیماران مصرف شوند.

نقش تغذیه و سبک زندگی در کنترل بیماری / اهمیت ایجاد برنامه تغذیه شخصی برای بیماران دیابتی

این متخصص تغذیه تاکید کرد: نوع غذا به اندازه نحوه مصرف آن مهم است. دیابتی ها باید وعده های غذایی منظم بخورند و از حذف وعده های غذایی یا پرخوری خودداری کنند. برخی از داروهای دیابت یا انسولین در صورت تأخیر در وعده غذایی می توانند باعث افت شدید قند خون شوند، بنابراین بیماران باید با مشورت تیم بهداشتی خود زمان مناسب برای وعده های غذایی و میان وعده ها را تعیین کنند و در صورت فعالیت بدنی شدید، با مشورت پزشک متخصص میزان مصرف کربوهیدرات را تنظیم کنند.

شیرانی با اشاره به نقش پیشگیری گفت: دیابت به عنوان بیماری مرگ خاموش شناخته می شود. زیرا در بیشتر موارد بدون علائم خاصی پیشرفت می کند. سالانه افراد زیادی در دنیا به دیابت مبتلا می شوند و دلیل اصلی این روند عدم تغذیه سالم، کم تحرکی، استرس کاری و سبک زندگی اشتباه است. رعایت رژیم غذایی دیابتی، انجام فعالیت بدنی مداوم، مصرف مکمل ها و داروهای تجویز شده و کاهش اضطراب می تواند نقش مهمی در کنترل سطح قند خون و انسولین داشته باشد.

به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، برخی از بیماران دیابتی باید در طول روز غذای منظم تری داشته باشند، در حالی که برخی دیگر بسته به نوع دارو یا انسولینی که مصرف می کنند، می توانند انعطاف بیشتری در زمان بندی غذا داشته باشند.

وی ادامه داد: در صورتی که همزمان با وعده غذایی به بیماران انسولین تزریق شود، برنامه غذایی انعطاف پذیرتر خواهد بود. با این حال، اگر آنها وعده های غذایی خود را حذف کنند یا به تاخیر بیاندازند، سطح قند خون آنها می تواند به طور خطرناکی پایین بیاید. به همین دلیل به بیماران توصیه می شود قبل یا بعد از فعالیت بدنی در خصوص زمان غذا خوردن، میزان مصرف و تغذیه با پزشک خود مشورت کنند.

تغذیه سالم راهی برای پیشگیری از عوارض دیابت / هدف از رژیم غذایی بیماران دیابتی مدیریت و لذت بردن از زندگی است

شیرانی خاطرنشان کرد: ایجاد برنامه تغذیه سالم و علمی یکی از موثرترین راهکارها برای کاهش قند خون و پیشگیری از آسیب های ناشی از دیابت است. بیماران علاوه بر کالری شماری هنگام تهیه غذا، باید به شاخص توده بدنی و تحرک خود نیز توجه کنند. یک رژیم غذایی متعادل نه تنها به کنترل قند خون کمک می کند، بلکه به پیشگیری از بیماری های قلبی، سرطان و مشکلات گوارشی نیز کمک می کند.

وی افزود: افزودن لبنیات کم چرب به برنامه غذایی روزانه باعث افزایش تراکم استخوان و پیشگیری از پوکی استخوان می شود. رژیم غذایی بیماران دیابتی باید شامل تمام گروه های غذایی لازم باشد تا بدن از مواد مغذی محروم نشود.

این متخصص تغذیه گفت: هدف از انتخاب رژیم غذایی مناسب برای بیماران دیابتی مدیریت سطح قند خون و پیشگیری از عوارض خطرناک است. یک وعده غذایی سالم و مغذی حاوی مواد ضروری برای بدن، کلید اصلی کنترل بیماری است. غذاهایی که در رژیم دیابت قرار دارند نباید ملایم یا خیلی محدود باشند. با حفظ تعادل و رعایت اصول تغذیه، بیماران می توانند از غذا خوردن لذت ببرند و در عین حال از سلامت خود نیز محافظت کنند. مهم ترین نکته رعایت نظم در تغذیه و پرهیز از افراط و تفریط است.

بدیهی است که دیابت به عنوان بیماری مرگ خاموش نیز شناخته می شود و سالانه افراد زیادی در دنیا به دیابت مبتلا می شوند. دلیل اصلی شیوع دیابت عدم تغذیه مناسب و رژیم لاغری، تغذیه نامناسب، فعالیت بدنی کم، استرس و اضطراب در شرایط کار و زندگی است. برای افراد دیابتی پیروی از رژیم غذایی دیابتی و توجه به نکات مهم تغذیه دیابتی، انجام فعالیت بدنی مداوم، مصرف ویتامین ها و مکمل ها، مصرف قرص ها و داروهای دیابت به کنترل قند خون بالا و تنظیم سطح گلوکز و انسولین خون کمک می کند. برخی از افراد مبتلا به دیابت باید تقریباً هر روز غذا بخورند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بسته به نوع داروی دیابت یا نوع انسولین خود، در زمان بندی غذا انعطاف پذیرتر باشند. ممکن است لازم باشد هر روز همان مقدار کربوهیدرات بخورید. قند خون آنها ممکن است خیلی پایین بیاید، بنابراین بهتر است از تیم مراقبت های بهداشتی بپرسید که چه زمانی باید غذا بخورند و آیا باید قبل یا بعد از ورزش غذا بخورند.

در واقع تنظیم یک برنامه غذایی سالم یکی از موثرترین اقدامات برای کاهش قند خون و جلوگیری از آسیب های ناشی از دیابت است. هنگام تهیه غذا، بیماران دیابتی باید به شاخص توده بدنی و تحرک و همچنین کالری شماری خود توجه کنند. رژیم غذایی سالم نه تنها در کاهش قند خون، بلکه در پیشگیری از انواع سرطان ها، بیماری های قلبی و مشکلات گوارشی نیز موثر است. علاوه بر این، وجود لبنیات کم چرب در برنامه باعث افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان می شود. هدف اصلی از انتخاب رژیم غذایی مناسب برای دیابت، مدیریت سطح قند خون و درمان خانگی دیابت یا پیشگیری از عوارض خطرناک آن است. یک وعده غذایی سالم و مغذی، حاوی تمام منابع مفید و ضروری برای بدن، کلید اصلی رژیم غذایی برای بیماران دیابتی است. لازم نیست غذاهای موجود در رژیم غذایی دیابتی ها بی مزه یا بسیار محدود باشند. آنها می توانند با حفظ تعادل از خوردن لذت ببرند.