برنامه تلویزیونی «بهد یک» که به بررسی خوبی ها و عیوب غرب می پردازد از شبکه سوم سیما پخش شد. میثم زمان آبادی، استاد دانشگاه مردمی کالیفرنیا به عنوان مهمان و کارشناس به این برنامه پیوست تا به همراه چند تن از فعالان دانشجویی به بررسی ابعاد مختلف این موضوع بپردازد.
به گزارش همشهری آنلاین، مهمانان این برنامه به موضوع «مهاجرت» پرداختند و یادآور شدند که رفتن به کشور دیگر به خودی خود یک امر مثبت یا منفی نیست، بلکه تصمیمی است که با توجه به شرایط هرکسی می توان آن را گرفت. زنده یکی از شاگردان هجرت پیامبر اسلام (ص) از مکه به یثرب را مثال زد.
در دقایق ابتدایی این برنامه گفتار محور، مشکلات اقتصادی از جمله تورم را یکی از مهم ترین عواملی دانستند که اقشار مختلف جامعه را به فکر مهاجرت می اندازد. یکی دیگر از دانشجویان بیان کرد: تصویرسازی هدفمند در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی منجر به عدم نگاه واقع بینانه به غرب می شود. وی تاکید کرد: تنها نشان دادن تصاویر مثبت، ویترین فریبنده ای ایجاد می کند و اجازه نمی دهد تمام حقیقت از جمله نقاط سیاه و سفید آن جامعه دیده شود.
یکی دیگر از دانشجویان استودیو «پلاس وان» افزود: مشکلات اقتصادی نمی تواند تنها دلیل یا موتور محرک مهاجرت باشد. او معتقد بود که صرف نظر از اقتصاد، تعلق به وطن و هویت اجتماعی می تواند موج مهاجرت را متوقف کند. زیرا از بین رفتن هویت واحد جمعی در کنار سایر مشکلات، خروج افراد از وطن را آسان می کند.
زمان آبادی که در آمریکا «روانشناسی رسانه» خوانده است. این رشته جدیدی است که تنها در دو دانشگاه در آمریکا تدریس می شود. او قبل از اقامت در آمریکا، سال ها در رسانه های چاپی و تصویری در ایران کار می کرد.
زم آبادی در ابتدای بحث به 14 نوع مهاجرت اشاره کرد. از مهاجرت به دلیل جنگ تا مهاجرت به دلیل ازدواج. «در بین همه مهاجرت‌ها، سودمندترین نوع مهاجرت برای کشور فرستنده، مهاجرت برای مقاصد آموزشی است. زیرا کشور ابتدا نیروی انسانی می فرستد، سپس منابع آماده دریافت می کند. مهم این است که آیا فرد پس از تحصیل به وطن خود برمی گردد یا خیر.
این فعال رسانه ای به برخی آمارهای سال های اخیر اشاره کرد و گفت: در سال 1395 10 درصد از مهاجران از کشور در بررسی های انجام شده اعلام کردند که تصمیمی برای بازگشت به وطن ندارند که این رقم در سال 1401 به 62 درصد رسید.
زمان آبادی یادآور شد: غرب و به ویژه آمریکا دو چهره دارد، چهره تاریخی مداخله جویانه دارد و مثلا سال ها پیش در ایران با کودتا حکومت مردم را سرنگون کرد، این تصویر امروز هم ادامه دارد و در ماجرای غزه و شرایط فلسطین، آمریکا این روزها دانشجویان و فعالان رسانه ای در آمریکا و حتی رسانه های مستقل نظرات و انتقادات تندی را علیه دولت بیان می کنند که ما نمی توانیم به دلیل کشتار غرب در غزه موضع گیری کنیم زیرا جنبش های دانشجویی، افراد تحصیل کرده و نخبگان مخالف آن هستند.
استاد دانشگاه کالیفرنیا “People” گفت: “اما همین آمریکا چهره دیگری برای تقلید دارد، مانند بودجه تحقیقاتی یا سیاست هایی که برای جذب نخبگان در این کشور وجود دارد.” .
در ادامه بحث محمدجواد خسروی مجری برنامه «به علاوه یک» این سوال را مطرح کرد که آیا فارغ التحصیلی از دانشگاه در آمریکا برای دانشجو امتیاز است یا برای دانشگاه؟ مجری پاسخ داد: این یک بازی برد-برد برای هر دو طرف است، حتی در طول فرآیند جذب دانشجو، دانشگاه سوالاتی را مطرح می کند که به نظر می رسد تخیل علمی فرد را می سنجد، اما در واقع روشی برای ارزیابی دانشجویان است. دانشگاه ها اطمینان حاصل می کنند که هر دانشجوی فارغ التحصیل می شود “پس از فارغ التحصیلی، آنها در واقع گامی در بازاریابی برمی دارند تا بدانند در کدام زمینه علمی و تخصصی می توانند به بازار کار خود کمک کنند.”
دقایقی بعد از برنامه، بحث بین دانشجویان در دور دوم نظرات جنجالی شد. اما در نهایت یکی از آنها این گفتگو را بر عهده گرفت و به کارشناس برنامه گفت: در پدیده مهاجرت به غرب، ما این مشکل را داریم که بگوییم غرب گرچه جنایت کرده و دستش خون است، اما برای آن خوب است. مردم خود.” این در حالی است که اشکال مختلف جامعه از یکدیگر جدایی ناپذیرند. با فرض وجود ماشین یا خانه در جامعه، تصمیم به مهاجرت صرفاً به دلیل این مشکلات یک دیدگاه مادی گرایانه است. چنین هجرتی که به دلیل رفاه مالی صورت گرفته با هجرت پیامبر اسلام (ص) که برای ابلاغ دین و رسالت خود هجرت کردند، قابل مقایسه نیست.
وی یادآور شد: باید بدانیم که اگر به کشوری جنایتکار مهاجرت کنیم با توجه به سهمی که از اقتصاد آن کشور می گیریم و پیشرفت علمی که در آنجا داریم در جرایم آن کشور شریک می شویم. البته اگر در کشوری به دنیا بیاییم فرق می کند، اما خدمت به حکومتی که جنایاتش دنیا را پر کرده است موجه نیست. ما نمی توانیم استعمار و جنایت یک دولت را از سایر اشکال آن جدا کنیم.»
این فعال دانشجویی تصریح کرد: باید بپذیریم که رشد این کشور در شرایط کنونی با سیاست های خصمانه دولت آن همخوانی دارد.
زمان آبادی کارشناس برنامه یادآور شد: نخبگانی داریم که سختی هجرت را می پذیرند، مال خود را دارند، به صفوف دشمن نمی پیوندند، وطن خود را دوست دارند، اما آماده بازگشت نیستند. این موضوعی است که باید با ریشه ها و علل آن مقابله کنیم.»
این استاد دانشگاه جامعه کالیفرنیا تاکید کرد: جالب است بدانید که این آمار با دیدگاه کلی کاملاً متفاوت است، یعنی 59 درصد از دانشجویان خارجی که برای تحصیل به آمریکا می آیند، پس از فارغ التحصیلی، آمریکا را ترک می کنند برای آمریکایی ها “از آنجا که ایالات متحده نیروی کار خود را از دست می دهد، آنها متعجب بودند که چرا تقریبا 60 درصد از دانشجویان خارجی نمی خواهند در این کشور بمانند تا کار کنند.”
وی در پایان برنامه دقایقی به تشریح زندگی عادی در آمریکا پرداخت و گفت: اکثر افرادی که من می شناسم و در عرصه علمی و تحصیلی مهاجرت کرده اند، شرایط زندگی بهتری در ایران داشتند، من نمی گویم که تصویر رفاه در آمریکا با واقعیت یکسان است اصلاً کار آسانی نیست و نیاز به تلاش زیاد دارد فرهنگ و باید بر همه آن غلبه کند.
زمان آبادی یادآور شد: حقیقت این است که ما در مورد مهاجرت با دو دیدگاه مواجه هستیم؛ در یک سر طیف کسانی هستند که مهاجرت را بسیار سیاه می بینند و در سر دیگر کسانی هستند که آن را بسیار سفید می بینند. در حالی که مهاجرت نه سیاه است و نه سفید.
یکی از دانشجویان حاضر در این برنامه در دقایق پایانی و پس از آخرین تور بیانیه ای را بیان کرد و گفت: کسانی که رفتند شهروندان ما هستند، ما می خواهیم شرایطی فراهم شود تا بتوانیم در یک ایران آباد و توسعه یافته با هم کار کنیم. “
«پلاس وان» در سوال نظرسنجی این برنامه از بینندگانش پرسید به نظر شما شرایط مهاجرت مردم به کشورهای غربی چگونه است؟ به این نکته نیز اشاره کنیم که پرسیده شد: در گزینه اول پاسخ این سوال این است که «اغلب در مقایسه با کشور ما در جایگاه پایین تری قرار دارند» و در گزینه دوم «آرزوهای خود را برآورده می کنند».
در نتیجه نظرسنجی انجام شده در پایان برنامه، 76 درصد از مخاطبان گزینه اول را ترجیح دادند و 24 درصد به گزینه دوم رای دادند.