کبد یکی از اعضای حیاتی بدن انسان است، هر گونه بیماری و آسیب می تواند جان فرد را به خطر بیندازد و حتی منجر به مرگ زودرس شود. به همین دلیل است که پزشکان به افراد توصیه می کنند با تغییر سبک زندگی به سلامت کبد خود کمک کنند.
به گزارش ایرنا به نقل از وب مود، کبد دومین اندام بزرگ بدن است و به پردازش غذا کمک می کند و مواد مضر خون را فیلتر می کند. این اندام حیاتی به تبدیل مواد مغذی به انرژی در بدن کمک می کند. خون را تمیز می کند و سموم را از بدن دفع می کند. عملکرد حیاتی کبد آن را در معرض بسیاری از بیماری ها قرار می دهد. مهمترین آنها هپاتیت و کبد چرب است. هپاتیت یک عفونت ویروسی است که باعث التهاب و آسیب به کبد می شود و بسته به عوارض آن عملکرد کبد را مختل می کند و بیماری کبد چرب به دلیل تجمع بیش از حد چربی در این اندام یا مصرف نوشیدنی های الکلی ایجاد می شود.
از آنجایی که این دو بیماری ناشی از سبک زندگی اشتباه است، پزشکان معتقدند که اگر هپاتیت از طریق رفتار جنسی ناسالم به فرد منتقل شود یا استفاده از سوزن های آلوده و کبد چرب نیز یک بیماری باشد، کلید اصلی پیشگیری از بیماری های کبدی تغییر وضعیت است. سبک زندگی محصول تغذیه نادرست است.
البته باید گفت که سرطان کبد یکی از شایع ترین سرطان ها در جهان است و پیشگیری از سیروز کبد که همان زخم کبد است در مواردی که ناشی از مصرف الکل باشد نیاز به زندگی سالم دارد.
متخصصان تغذیه و غدد درون ریز راه حل های مختلفی را برای حفظ سلامت کبد پیشنهاد کرده اند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
قهوه بنوش
افرادی که چندین فنجان قهوه در روز می نوشند ممکن است کمتر به بیماری های کبدی از جمله سرطان و اسکار (فیبروز، سیروز) مبتلا شوند. اگرچه نمی تواند جایگزین یک رژیم غذایی متعادل، وزن مناسب، آب فراوان و ورزش منظم برای کبد سالم شود، اما می تواند این بیماری را در برخی از افراد مبتلا به این بیماری کند کند.
در مصرف استامینوفن و سایر داروها احتیاط کنید
استامینوفن یکی از رایج ترین داروهایی است که برای درمان دردهای متناوب استفاده می شود. استامینوفن در بیش از 600 دارو از جمله بسیاری از داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا یافت می شود. بیشتر بزرگسالان نباید بیش از 4000 میلی گرم در روز مصرف کنند زیرا مصرف بیشتر می تواند به کبد آسیب برساند.
کارشناسان توصیه می کنند بیش از یک محصول حاوی استامینوفن در طول روز مصرف نکنید.
اگرچه استامینوفن رایج ترین دارویی است که می تواند به کبد شما آسیب برساند، اما اگر آنها را طبق دستور پزشک خود مصرف نکنید، سایر داروها نیز می توانند به کبد شما آسیب برسانند. اگر داروی جدیدی را شروع کردید، مراقب عوارض جانبی باشید و در صورت بروز علائمی مانند خستگی، حالت تهوع، خارش یا حتی زردی پوست یا چشم با پزشک خود مشورت کنید.
توجه داشته باشید که برخی مکمل ها و حتی برخی از داروهای گیاهی می توانند باعث آسیب کبدی شوند.
رنگین کمان را بخور
از تمام رنگ های رنگین کمان در سبد خرید و مصرف میوه و سبزیجات خود استفاده کنید. این به شما کمک می کند تا تمام مواد مغذی و فیبر مورد نیاز خود را دریافت کنید.
از کربوهیدرات های تصفیه شده مانند کلوچه و نان سفید به جای برنج، نان و غلات کامل خودداری کنید. مقداری گوشت، لبنیات و چربی نیز می توانند کمک کنند، اما نه بیش از حد. به دنبال چربی های خوب (تک غیراشباع، چند غیراشباع) از دانه ها، مغزها، ماهی و روغن های گیاهی باشید.
وزن خود را متعادل نگه دارید
یکی از شاخص های رایج برای محاسبه وزن متعادل، حفظ شاخص توده بدنی (BMI) بین 18 تا 25 است. توده بدن با تقسیم وزن بر قد هر فرد محاسبه می شود. ابزارهای آنلاینی وجود دارد که به شما کمک می کند شماره خود را بفهمید.
ورزش و رژیم غذایی متعادل بهترین راه برای حفظ وزن سالم و کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی است. پزشک می تواند به شما در تعیین هدف وزنی کمک کند که به شما در حفظ وزن کلی در درازمدت کمک کند.
ورزش منظم؛ این می تواند به حفظ شاخص توده بدنی شما در سطح سالم کمک کند و از کبد شما در برابر بیماری کبد چرب غیر الکلی محافظت کند. اما حتی اگر BMI شما تغییر نکند، ورزش به احتمال زیاد کمک کننده است. چرا چون نحوه عملکرد انسولین شما را بهبود می بخشد و تری گلیسیرید، نوعی چربی، را در خون می سوزاند.
به بهداشت توجه کنید
دست هایتان را بشویید؛ این یک راه ساده و آسان برای دور نگه داشتن میکروب هایی است که می توانند کبد شما را آلوده کنند. فقط مقداری صابون و آب گرم این کار را انجام می دهد. این امر به ویژه قبل از تهیه غذا و بلافاصله پس از تعویض پوشک یا رفتن به توالت بسیار مهم است. شما می توانید هپاتیت A را گسترش دهید، به خصوص زمانی که غذا یا آب آلوده را با دستان خود لمس کنید.
دوری از سموم؛ ترکیبات سمی و شیمیایی را می توان در محصولات پاک کننده، قوطی های اسپری، آفت کش ها و سایر وسایل خانگی یافت. اگر تعداد زیادی از این موارد را لمس کنید، استنشاق کنید یا نفس بکشید، می توانند به سلول های کبد آسیب برسانند. در صورت استفاده از ماسک و عینک و باز کردن پنجره ها در حین استفاده می توانید از خود محافظت کنید.
هپاتیت پنهان است
بیماری ویروسی هپاتیت بزرگترین دشمن کبد است. برای دوری از این بیماری ابتدا باید از رفتارهای جنسی پرخطر و محافظت نشده خودداری کنید. چهار نوع مختلف هپاتیت وجود دارد، هپاتیت C مستقیماً به فرد منتقل می شود و در طول زمان می تواند آسیب جدی ایجاد کند.
برای محافظت از خود در برابر هپاتیت، باید از خطرات تزریق آگاه باشید. اگر داروهای غیرقانونی تزریق کرده اید یا در سالن های زیبایی غیربهداشتی خالکوبی کرده اید، باید آزمایش هپاتیت C بدهید، زیرا ویروس می تواند از طریق خون پخش شود.
پیشرفت های علم پزشکی واکسن هپاتیت A و B را ممکن کرده است، اما هپاتیت C همچنان در دسترس نیست. این امر به ویژه در صورتی که سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد یا کبد شما از قبل آسیب دیده باشد بسیار مهم است.