«سمیعی گیلانی» برخاسته از کانون های پر رونق زبان و ادب فارسی است

به گزارش خبرگزاری انتخابتو، روابط عمومی موزه سینما پدرام اکبری در ابتدای این نشست گفت: از موزه سینما بابت فراهم شدن شرایط اکران این فیلم تشکر می کنم. همچنین از مرکز گسترش برای حمایت از تولید این اثر توسط منوچهر مشیری بسیار سپاسگزارم. تاریخ زبان فارسی مملو از آثار مکتوب است. احمد سمیعی گیلانی از کانون‌های زبانی و ادبی پررونق این دیار متولد شد.

در ادامه منوچهر مشیری کارگردان این مستند گفت: فیلم هایی که به چنین موضوعاتی می پردازند باید با ساختار سینمایی قوی ساخته شوند و تنها شامل گفتگو با افراد مختلف نباشد.

وی ادامه داد: تولید «سبز بن در» از سال 1396 آغاز شده است. طرح این فیلم را به مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی ارائه کردم و استقبال بسیار مثبتی از آن شد. ماه های مهم امسال برای شناخت بیشتر آقای سمیعی سپری شد. زمانی که شروع به ساخت این اثر کردم، او 98 ساله بود و خیلی مراقب بودم که خودم را به او تحمیل نکنم. با اینکه سنش بالا بود اما با علاقه زیاد پیش ما آمد.

مشیری ادامه داد: متأسفانه افراد زیادی را از دست دادیم بدون اینکه خاطره قابل توجهی در آثار تجسمی باقی بماند. گیلانی از همان ابتدا با این شرط موافقت کرد که این کار را به گونه ای انجام دهد که بیش از حد او را خسته نکند. هشت نفر از همکاران او در این فیلم دیده می شوند. ما در سال 2018 با صحبت با این افراد شروع به فیلمبرداری کردیم. در ابتدای تیراندازی نتوانستیم به پروفسور سامی برسیم. تا اینکه دکتر در جلسه رونمایی از کتاب طبیب زاده، دکتر تا اینکه از وجود طبیب زاده فیلم گرفتیم. او در بهمن ماه همان سال صدمین سالگرد خود را جشن گرفت و مراسمی برای او در کتابخانه ملی برگزار شد.

مشیری ادامه داد: دکتر سمیعی پنجشنبه آخر هر ماه به رشت می رفت و در آنجا برنامه ترتیب می داد. اما در دوران کرونا در رشت ماند و به تهران بازنگشت. بنابراین حدود دو سال در عکاسی خلأ وجود داشت و من هنوز در مورد سامی تحقیق می‌کردم و در آن زمان الوند بهاری من را به افرادی که در این تحقیق همکاری می‌کردند معرفی کرد. از سردبیر اثر، شیرین وحیدی که حضور مثبتی در این اثر داشت تشکر می کنم.

در ادامه این برنامه الوند بهاری پژوهشگر سینما گفت: شانس خوبی داشتم چون دکتر. سمیعی را از هجده سالگی تا آخر عمر دیدم. منوچهر سعی کرد خانواده مشیری را وارد فیلم کند اما متاسفانه دختر آقای گیلانی در تهران نبود و به همین دلیل تغییراتی در برنامه تولید این اثر ایجاد شد. اما به پاس خاطراتی که از ایشان گفته شد تا حدودی با منش و خلق و خوی استاد گیلانی آشنا شدیم. با وجود ضعف جسمانی، در گوش دادن بسیار خوب بود و می توانست حرف خود را در یک جمله بیان کند. تصاویری که در فیلم سامی دیده می شود در 10 روز آخر عمر او ثبت شده است. زندگی او بسیار آرام بود و آرامش خاصی در زندگی اش حاکم بود. او اخلاق خاصی داشت و اصرار داشت با نسل جوان ارتباط برقرار کند و از زمان خودش آگاه باشد. سامی به پوشش خود اهمیت زیادی می داد و ظاهر آراسته از مهم ترین ویژگی های او بود.

وی بیان کرد: همه اساتید سامی از او کوچکتر بودند و در سن هشتاد و پنج سالگی گروه ادبیات معاصر را در فرهنگستان تأسیس کرد. او در ادامه کار خود گفت که در نظر دارد کتاب «نوشتن و ویرایش» را در آخرین چاپ آن در سال ۲۰۱۹ بازبینی کند. سه نفر از اعضایی که در فیلم دیده می شوند متأسفانه دیگر در بین ما نیستند و این گونه فیلم ها خیلی زودتر از آنچه فکر می کنیم به آثار آرشیوی ارزشمند تبدیل می شوند.

سامی گیلانی ذهنی پویا داشت

مهرداد فراهانی منتقد سینما نیز گفت: درباره مرحوم سامی کتاب ها و مقالات زیادی وجود دارد. به نثر و کارکرد ادبیات در جامعه توجه ویژه داشت. الوند بهاری که در آستانه سالروز تولد سامی مقاله ای نوشت، اظهار داشت که به انتشار فصلنامه فرهنگستان توجه زیادی داشته و به مقوله فرهنگ اهمیت زیادی داده است.

وی ادامه داد: آقای مشیری از پیشکسوتان سینمای مستند پرتره است و هیچ گاه موضوعات بی ربط را در دستور کار خود قرار نمی دهد. دهخدا، دکتر. معین، دکتر. او پرتره افراد مهمی چون سحابی، حسن انوری، دبیر ساقی، شهیدی را کارگردانی کرد. علاوه بر این، افراد برجسته و مهمی در فیلم‌های او حضور دارند و هیچ‌کدام از آن‌ها افرادی نیستند که کارگردان از آنها تقدیر کند و به لطف آنها به اوج برسد. همه این چهره ها متعلق به افرادی است که در آثار دیگر به راحتی دیده نمی شوند.

این منتقد ادامه داد: افرادی که نظری ندارند ممکن است از خالی بودن برخی شخصیت های فیلم انتقاد کنند. اما چنین فیلم هایی قبلا ساخته شده بود و کارگردان هدف خاصی را دنبال می کرد. در کارنامه مشیری فیلمی به نام «شناسای سخن» وجود دارد که مفهوم آن ریشه در زبان مشترک دارد و به معنای راز پنهان است.

وی گفت: محرم فیلمسازی است که از بزرگان عرصه ادبیات محسوب می شود و با آنها در ارتباط است. به همین دلیل فیلم های او هم مورد توجه سینما دوستان و هم نام های بزرگ دنیای ادبیات قرار می گیرد.

فراهانی گفت: زمانی که مشیری کار خود را آغاز کرد، سینمای مستند پرتره پر از نمایش های شاعرانه بود، سامی گیلانی نیز در این باره مطلبی نوشت. یکی از محاسن فیلم سبز بن در آمیختگی کامل با شخصیت شخصیتی است که با آن سروکار دارد که یکی از مهمترین محورهای ارزیابی در فیلم پرتره است. علاوه بر این، اینکه سامی در فیلم دیدگاه هایی مخالف دوران جوانی اش را مطرح می کند، نشان از حضور ذهنی پویا و پیشرو در این شخصیت دارد.

در این نشست اسامی ایران گرگین، پدرام اکبری، محمد شکیبانیا، فخرالدین صیدی، سهراب سمیعی گیلانی، کیوان کیانی، شیرین جاهد، مهرداد فراهانی، قاسم ملکی، پیام مستوفی، ارد عطارپور، احمد طایی و… حضور داشتند. .

۵۷۵۷