اصلی ترین مکان نمایش فیلم های مستند در دنیا تلویزیون است. ما هیچ جا مثل ایران ریاست نداریم.

شبکه مستند از هر جشنواره ای قدرت بیشتری دارد و مخاطب شبکه مستند مخاطب عام است. از استاد دانشگاه تا گورکان در بهشت ​​زهرا با من تماس گرفتند و گفتند که فیلم من را از شبکه مستند تماشا کرده اند. این تبلیغ یک شبکه مستند نیست، اما گستردگی و گستره یک رسانه را نشان می دهد. به نظر من تلویزیون مثل گذشته کار نمی کند، اما شبکه مستند کار می کند.

منتقدان از مستندها تمجید کردند

ورهرام در تشریح آسیب شناسی جشنواره سینماهگوریت گفت: جشنواره محل تجربه و گفتگو است. باید شرایط به گونه ای باشد که مخاطب بتواند درباره این فیلم ها صحبت کند. با این حال، یک فیلم در اینجا نمایش داده می شود. برخی از منتقدان در حال حاضر برای تعریف و تمجید از فیلم آماده می شوند و به نظر نمی رسد که این کار موثر باشد.

این مستندساز گفت: جشنواره در بسیاری از مسائل باید دامنه خود را حفظ کند، کیسه ای نیست که همه چیز را در آن بگذاریم. تنوع بخش‌ها در جشنواره سینما-گفتاریت زیاد بود و این مضر بود. جشنواره در عین اینکه برای برگزارکننده مفید است، باری از دوش سینما کم نمی‌کند، اما گاهی ممکن است آسیب‌هایی نیز به همراه داشته باشد. هیچ جشنواره دیگری در جهان به این بزرگی و شلوغی برگزار نمی شود. مثل تمام جشنواره های دنیا، اینجا هم دوربین وجود دارد و گفت و گو انجام می شود.

جوایز تماشاگران غیرضروری ترین بخش جشنواره هاست

مدیر “تراز” وی با بیان اینکه فیلم های جشنواره اغلب از نظر سینمای مستند کارکردی ندارند، گفت: کارکرد جشنواره نشان دادن تجربیات یک سال سینمای مستند است و این روی فیلم های سال بعد تاثیر می گذارد، این فیلم ها که همه کارگردان ها یورکی هستند چه تاثیری در سال آینده خواهند داشت؟ یکی از بیهوده ترین قسمت ها، امتیاز تماشاگر است، چرا که برخی کارگردان ها رای مثبتی برای کارکرد فیلمشان به جشنواره دارند. گفتگوها و نقدهای کودکان به ارتقای سینما کمک می کند.

ورهرام درباره شخصی سازی در سینمای مستند توضیح داد: فیلم برای تهیه کننده است و تهیه کننده نفر دوم است. مشتری پول واریز می کند و به خواسته اش می رسد زیرا در یک سیستم سالم مشتری دانا و آگاه است و با فیلمساز تعامل دارد، اما در ایران فیلم در دست کارگردان باقی می ماند زیرا مشتری کارگردانی است که استخدام شده و از دولت پول دارد و چند روزی نیست.

وی گفت: در هیچ کجای دنیا کارگردان به اندازه ایران نقش اصلی فیلم را بازی نمی کند. در کشورهای دیگر، کارگردان فقط هنر خود را وارد فیلم می کند و همه چیز از قبل نوشته شده است.

تهیه کنندگان در ایران مفهوم فیلم خاص را نمی شناسند

این کارگردان سینمای مستند درباره تعامل بین تهیه کننده و کارگردان گفت: فیلم بدون سفارش یعنی با پول خودت فیلم بسازی، اما بهترین فیلم های مستند دنیا خاص هستند چون در چارچوبی کار می کنند که هم تهیه کننده و هم کارگردان بفهمند چه می خواهند. سازنده می داند که منظور چه چیزی است. در بسیاری از موارد دیده ام که تهیه کننده کارگردان را اخراج می کند. گلستان در ایران این کار را کرد.

وی ادامه داد: تهیه کننده آدم باهوشی است که باید پروژه را به عهده بگیرد. در همه جای دنیا همینطور است. فیلم برای کارگردان نیست و تیتراژ آن برای تهیه کننده است.

سازندگان مستند از تنوع موضوعات غافل شدند

کارگردان مستند «از آلپ تا دماوند» با بیان اینکه باید تکلیف روال بازگشت مالی این فیلم مشخص شود، گفت: یک بار از اتریش به اینجا آمدند تا فیلمی درباره تاریخ ایران فیلمبرداری کنند. از آنها پرسیدیم که این هزینه کردن چه مزیتی به شما می دهد. گفتند ما در تمام مدارس اتریش فیلم می گیریم و از کلاس چهارم تا ششم کلاس درس می دهیم. وقتی حساب کنیم، می بینیم که آنقدر به بچه ها اطلاعات می دهیم که حتی یک ریال هم به یک دانش آموز داده نمی شود.

ورهرام درباره تنوع سوژه ها در سینمای مستند گفت: اینجا همه پولی که برای فیلم های مستند خرج می کنیم برنمی گردد. مگر اینکه شخصی برای یک شبکه خبری فارسی زبان فیلم بسازد و آن کانال برای هر پخش پنج هزار یورو به تهیه کننده پرداخت کند. چون اغلب فیلم ها و سوژه هایی که می سازیم به دردشان نمی خورد، اما مثلا یک روز فیلم می گیری و با احمدی نژاد صبحانه می خوری! تمامی شبکه های تلویزیونی دنیا این مستند را از شما پخش می کنند. همچنین مهم است که مستندسازان ما از تنوع غفلت کنند.

حسین فرحبخش یکی از بهترین تهیه کنندگان سینمای ایران است

این کارگردان با بیان اینکه تولید یکی از موضوعات مهم سینمای ایران است، تصریح کرد: هیچ مدیری جرأت نمی کند موضوع تولید را مطرح کند چرا که اکثر مدیران بعد از مدتی می روند. ببینید او یکی از بهترین تهیه کنندگان سینمای ایران است. محمد حسین فرحبهش درست است که فیلم های کمدی می سازد تا بفروشد، اما به کارگردان پول و فیلمنامه می دهد و از او می خواهد که تا زمان مشخصی فیلم بسازد. این تولید کننده است.

ما در سینمای مستند تهیه کننده نداریم، همه حق چاپ متعلق به الکار است. زمان آقای عطارپور یا رشتیان بود اما الان تولیدکننده نداریم و تولید به عنوان شغلی دیده می شود که پول دریافتی را بین آژانس ها تقسیم می کند و به سمت پروژه بعدی می رود.