انتخابتو، دوران بارداری و شیردهی دوران حساسی در زندگی یک زن است که نیازمند توجه ویژه به تغذیه و سلامت مادر و جنین است. یکی از غذاهای مهمی که در این عصر مهم تلقی می شود ماهی است. ماهی منبع غنی از پروتئین، ید و اسیدهای چرب امگا 3 است که برای رشد و نمو جنین بسیار مفید است. با این حال، مصرف برخی از انواع ماهی در دوران بارداری و شیردهی ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشد.
خطرات مصرف برخی از انواع ماهی در دوران بارداری
توصیه می شود زنان باردار و شیرده در مصرف ماهی احتیاط کنند. برخی از گونه های ماهی مقادیر بالایی دارندمتیل این «جیوه» است که می تواند برای جنین خطرناک باشد. متیل جیوه می تواند از سد خونی مغزی و جفت عبور کند و رشد عصبی کودک را مختل کند. به عنوان مثال ماهی تن یکی از گونه هایی است که مقادیر بالایی دارد. متیل جیوه است و در دوران بارداری باید از مصرف آن اجتناب کرد.
مصرف ماهی خام سوشی مصرف ماهی دودی در دوران بارداری توصیه نمی شود. این نوع ماهی نپخته حاوی باکتری ها و قارچ هایی است که خطر ابتلا به بیماری را افزایش می دهد.لیستریوزافزایش دهد لیستریوز می تواند باعث زایمان زودرس، سقط جنین یا مرده زایی شود. زنان باردار به دلیل ضعف سیستم ایمنی بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. علائم لیستریوز آنها شامل تب، تهوع، استفراغ، درد عضلانی، ناراحتی معده، سردرد و سفتی گردن هستند. با مشاهده این علائم، باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کرده و از کمک پزشکی استفاده کنید.
فواید خوردن ماهی در دوران بارداری
با وجود خطرات ذکر شده، مصرف برخی از انواع ماهی در دوران بارداری و شیردهی ممکن است فواید زیادی داشته باشد. ماهی قزل آلا، شاه ماهی و غیره ماهی مانند ماهی تن آنهایی که حاوی مقادیر کمتر جیوه هستند، منابع خوبی از مواد مغذی لازم برای رشد جنین هستند. پروتئین، ید و اسیدهای چرب امگا 3 موجود در این ماهی برای رشد مغز و سیستم عصبی جنین بسیار مفید است.
مطالعات نشان داده است که مصرف ماهی در ماه های اول و در طول بارداری توسط زنان باردار می تواند به بهبود رشد شناختی-عصبی جنین کمک کند. این مزایا شامل افزایش ضریب هوشی، بهبود توانایی ارتباط اجتماعی آینده، تقویت رشد کلامی و حرکتی و تقویت حافظه است. برای دستیابی به این فواید، مصرف 224 تا 336 گرم ماهی در هفته به زنان باردار توصیه می شود و حتی مصرف 112 تا 168 گرم ماهی در هفته می تواند 70 درصد از این فواید را تامین کند. نباید فراموش کرد که مصرف مکمل های غذایی در دوران بارداری نمی تواند جایگزین مصرف ماهی شود و مزایای مشابهی را به همراه داشته باشد، بنابراین مصرف متعادل ماهی کم خطر در رژیم غذایی زنان باردار توصیه می شود.
تأثیر مصرف ماهی بر سلامت روان مادر به ویژه افسردگی پس از زایمان.
یکی دیگر از مزایای مهم مصرف ماهی در دوران بارداری و بعد از آن کاهش خطر افسردگی است. افسردگی پس از زایمان یکی از مشکلات رایج در زنان است که می تواند بر سلامت مادر و نوزاد تأثیر منفی بگذارد. اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی به تقویت عملکرد مغز و بهبود خلق و خوی کمک می کند، بنابراین مصرف منظم ماهی ممکن است به کاهش خطر افسردگی پس از زایمان کمک کند.
تاثیر مصرف ماهی بر سلامت قلب
علاوه بر فواید ذکر شده برای بارداری، مصرف ماهی به طور کلی می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را نیز کاهش دهد. این مزیت مختص بارداری نیست و برای همه افراد صدق می کند. ماهی با کاهش سطح تری گلیسیرید خون، فشار خون و رگ های خونی به سلامت قلب کمک می کند. بنابراین گنجاندن ماهی در رژیم غذایی می تواند به عنوان راهکاری پیشگیرانه برای بیماری های قلبی عروقی در نظر گرفته شود.
توصیه هایی برای مصرف ماهی در دوران بارداری و شیردهی
با توجه به فواید و خطرات ذکر شده، توصیه های زیر در خصوص مصرف ماهی در دوران بارداری و شیردهی ارائه می شود:
1. از مصرف ماهی هایی که حاوی مقادیر زیادی جیوه هستند مانند ماهی تن خودداری کنید.
2. ماهی های کم خطر مانند سالمون و شاه ماهی ماهی تن آن را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
3. مصرف ماهی را به یک یا دو بار در هفته محدود کنید.
4. از مصرف ماهی خام یا نیم پز خودداری کنید سوشی و از ماهی دودی خودداری کنید.
5. ماهی را به طور کامل بپزید تا خطر آلودگی باکتریایی کاهش یابد.
6. در صورت مشاهده علائم مشکوک مانند تب، حالت تهوع یا درد عضلانی، سریعا با پزشک مشورت کنید.
7. ماهی را از منابع معتبر خریداری کنید و به تاریخ انقضا و شرایط نگهداری دقت کنید.
8. قبل از تغییر رژیم غذایی با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.