یافتن دروازه شهر گمشده هخامنشی در این نقطه از ایران

انتخابتو، بیش از نیم قرن است که باستان شناسان به وجود شهری در نزدیکی تخت جمشید اعتقاد داشته اند. این باور زمانی به واقعیت تبدیل شد که باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی این در را کشف کردند. در کنار شهر گمشده تخت جمشید به نام پارسه ساخته شد.

این فیلم به معرفی خرابه‌های یکی از بزرگترین دروازه‌های هخامنشی می‌پردازد که در نزدیکی تخت جمشید و قبل از ساخت آن ساخته شده است. این دروازه که به «دروازه غول پیکر تخت جمشید» نیز معروف است، در واقع دروازه ورودی یک شهر گمشده در دوره هخامنشیان بوده است.

کشف شهری گمشده به نام پارسه:
برای بیش از نیم قرن، باستان شناسان معتقد بودند که شهری در نزدیکی تخت جمشید وجود دارد. این باور زمانی به واقعیت تبدیل شد که باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی این در را کشف کردند. در کنار شهر گمشده تخت جمشید به نام پارسه ساخته شد.

تاریخچه کشف و کشف:
این ایده اولین بار توسط ارنست هرتسفلد باستان شناس و ایران شناس آلمانی 101 سال پیش در حفاری های تخت جمشید مطرح شد. او معتقد بود در مجاورت تخت جمشید شهری بزرگ وجود دارد که شواهدی از آن پنهان مانده است. اریک فردریش اشمیت باستان شناس آلمانی-آمریکایی نیز این نظریه را تقویت کرد و احتمال وجود چنین شهری را مطرح کرد. پس از آنها باستان شناسان زیادی به جستجوی این شهر گمشده پرداختند و در نهایت تحقیقات ژئوفیزیک و کاوش های باستان شناسی به کشف دروازه شهر منجر شد.

حفاری و کشف دروازه تل آجری:
در سال 2008 تیمی متشکل از باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی به سرپرستی علیرضا عسگری و فرانچسکو کالیاری کاوش های خود را بر روی تپه ای به نام تل آجاری آغاز کردند. وقتی با خرابه های معماری و فرش های دوره هخامنشی مواجه شدند شگفت زده شدند. در نتیجه این کارها که تقریباً 17 سال به طول انجامید، دروازه عظیمی که تقریباً 3 کیلومتر با تخت جمشید فاصله داشت، به طور کامل از زیر زمین بیرون آمد. باستان شناسان مطمئن هستند که این دروازه ورودی یک شهر بزرگ است. تخت جمشید شهری در خطر انقراض است زیرا در محدوده آن نیست.

ویژگی های دروازه تل آجری:
دروازه تل آجری یک دروازه معمولی نیست. این بنا قبل از سلطنت داریوش و احتمالاً به دستور کوروش بزرگ و پس از فتح بابل ساخته شده است. شباهت عجیب این دروازه به دروازه ایشتار در بابل حاکی از آن است که ما با معماری قبل از داریوش و تخت جمشید سروکار داریم. این دروازه مملو از حیوانات اساطیری است که از دوره هخامنشی در زمان داریوش استخراج شده است.

نقد و بررسی: شهر گمشده هخامنشیان:
نام این شهر گمشده بر اساس متون باستانی دوره هخامنشی پارسه است. باستان شناسان معتقدند دری با این شکل و ظاهر در پارسه وجود داشته است. دروازه ایشتار در بابل که ویرانه های آن در موزه پرگامون برلین نگهداری می شود نمونه ای از این نوع معماری است.

ابعاد و ویژگی های معماری:
دروازه هخامنشیان نزدیک تخت جمشید نیز مانند دروازه ایشتار آبی بود. ابعاد آن چشمگیر بود و عرض آن 30×40 متر بود. ارتفاع دقیق آن مشخص نیست، اما بیش از 12 متر فرض شده است. آجرهای کنده کاری شده کشف شده نشان می دهد که روی این دروازه نیز مانند دروازه ایشتار حیوانات اساطیری حک شده است.

موش نماد خدای بابلی است:
یکی از این حیوانات افسانه ای موشخوشو نام دارد. موجودی با سر و بدن مار، دستان شیر و پاهای عقاب. موشوشو نماد مردوک، خدای بزرگ بابل است. در منشور کوروش به نیکی و صلح طلبی کوروش و چگونگی فتح بابل بدون خونریزی و بدون عبور از دروازه ایشتار اشاره شده است. به نظر می رسد کوروش پس از دیدن دروازه ایشتار دستور ساخت دروازه ای مشابه در محل احتمالی شهر پارسه را صادر کرده است.

نقش سایر حیوانات افسانه ای:
علاوه بر مشخوشو، گاوهای افسانه ای نیز بر دروازه پارس حک شده بود. این گاوها بعدها به عنوان نماد اساطیری در ساخت تخت جمشید مورد استفاده قرار گرفتند.

آجرهای برجسته و لعابدار:
آجرهای کتیبه ای و لعاب دار کشف شده اطلاعات مهمی درباره حیوانات افسانه ای و هنر و معماری هخامنشی به دست می دهد. اگر این آجرها در طول این سال ها غارت نمی شدند، امروز می توانستیم تصویر دقیقی از حیوانات افسانه ای روی درب ببینیم.

گل نیلوفر نمادی از هخامنشیان است:
یکی از مهم ترین یافته های باستان شناسی دروازه جدایی، گل های نیلوفر آبی هستند. این گل ها یکی از معروف ترین نمادهای هخامنشی هستند و در تمام معماری این دوره دیده می شوند. کشف این آجرها اطلاعات ارزشمندی در مورد هنر و تکنیک معماری هخامنشی در اختیار باستان شناسان قرار داده است.