محمدعلی گلپایگانی معروف به محمد گلریز یکی از چهره های شناخته شده موسیقی پس از انقلاب است. خواننده ای که صدایش یکی از نمادهای رسمی رسانه ملی در دهه شصت بود.
بهترین برای: محمدعلی گلپایگانی معروف به محمد گلریز یکی از چهره های شناخته شده موسیقی پس از انقلاب است. خواننده ای که صدایش یکی از نمادهای رسمی رسانه ملی در دهه شصت بود. امروز در روز تولدش مرور سرنوشت او ما را به یاد یکی از متناقض ترین فصل های تاریخ موسیقی ایران می اندازد. فصلی که در آن دو برادر با مسیرهای کاملا متفاوت به نمایندگان دو دنیای موسیقی تبدیل می شوند. یکی نماد موسیقی رسمی و انقلابی و دیگری نماد موسیقی ملغی و بومی شده قبل از انقلاب.
محمد گلریز با صدایی قدرتمند و سبک حماسی در سالهای پرتلاطم پس از 57 پا به عرصه گذاشت و سرودهایی چون «تبریک این پیروزی»، «بانگ آزادی»، «دوست دبستانی من» (در نسخه رسمی تر) و ده ها اثر مشابه با صدای او در ذهن نسل جنگ و انقلاب ماندگار شد. او در دوران دفاع مقدس به یکی از خوانندگان ثابت برنامه های رادیو و تلویزیون تبدیل شد و ترانه هایش با مضامین مقاومت، ایثار و میهن پرستی در ایجاد انگیزه در سربازان و عموم مردم نقش بسزایی داشت. صدای آن نه تنها بخشی از حافظه جمعی آن دوره بود، بلکه بازتابی از نگاه ایدئولوژیک نظام تازه تأسیس به موسیقی بود. موسیقی ای که در خدمت «ارزش ها» باشد نه فقط «زیبایی».
اما سرنوشت برادر بزرگش اکبر گلپایگانی (گلپا) مسیری کاملاً متفاوت در پیش گرفت. اکبر گلپا یکی از مطرح ترین خوانندگان موسیقی پاپ کلاسیک و تلفیقی قبل از انقلاب بود. صدای تاثیرگذار، گستره آوازی فوق‌العاده و سبک اجرای خاص او جایگاه او را در کنار بزرگانی چون بنان، ایرج و شجریان تثبیت کرده بود. اما پس از انقلاب گلپا به دلیل تغییر فضای فرهنگی و حاکمیت موسیقی سنتی و دولتی به حاشیه رفت. امکان کار رسمی برای او وجود نداشت و کمتر نامش در رسانه ها شنیده می شد. بسیاری از دوستداران موسیقی فکر می کنند این سکوت ناشی از انتخاب شخصی نیست، بلکه نتیجه سیاست بسته فرهنگی سال های پس از انقلاب است.
از این حیث، سرنوشت دو برادر گلپایگانی آینه ای از دوگانگی بنیادین موسیقی ایرانی پس از انقلاب است. دوگانگی موسیقی رسمی و غیر رسمی، ایدئولوژی و هنر، صداهای مجاز و حرام. محمد گلریز همسو با نهاد رسمی حرکت کرد و به چهره ای نمادین برای «موسیقی انقلابی» تبدیل شد. از سوی دیگر، اکبر گلپا که ریشه در سنت موسیقی اصیل ایرانی و پاپ کلاسیک دارد، در سکوتی ناخواسته فرو رفت و مدت ها خانه نشین شد.
اگر محمد گلریز به زعم برخی منتقدان «صدای انقلاب» بود، اکبر گلپا را می توان «صدای فراموش شده ایران قبل از انقلاب» دانست; دو صدا از یک خانه بلند می شود، اما یکی در بلندگوهای رسمی طنین انداز می شود، دیگری در خلوت عاشقان موسیقی سکوت می کند. در واقع تقابل این دو مسیر نه تنها تفاوت این دو برادر است، بلکه نشان از تغییر ریشه ای نگاه جامعه ایرانی به موسیقی در دوران گذار است.
امروز در سالروز تولد محمد گلریز، بازخوانی این دو زندگی نه تنها یادآور رقابت این دو هنرمند است، بلکه یادآور تقابل این دو دوران است؛ در حالی که در سال 1385، در سال 2018 به پایان رسید. دوره ای که سیاست مسیر هنر را تعیین می کرد. هر یک از دو برادر گلپایگانی خلاصه ای از تاریخ پرتنش موسیقی ایران است. تاریخی که در آن صداها نه تنها برای شنیده شدن، بلکه برای هدایت جامعه خلق شدند.
به گزارش رسانه انتخابتو