انتخابتو، نگهداری صحیح مواد غذایی در فریزر یکی از مهم ترین روش های نگهداری طولانی مدت مواد غذایی در دنیای امروز است. به دلیل سبک زندگی شهری و کمبود وقت، بسیاری از خانواده ها ترجیح می دهند مقدار زیادی غذا بخرند و در فریزر نگهداری کنند. اگرچه این روش راحت است، اما برای حفظ کیفیت و ارزش غذایی مواد باید اصول خاصی را رعایت کرد.
یکی از نکات مهم در نگهداری مواد غذایی در فریزر، توجه به فرآیند جوشیدن است. این فرآیند برای سبزیجات اهمیت ویژه ای دارد و رنگ، بافت و ارزش غذایی آنها را حفظ می کند. علاوه بر این استفاده از بسته بندی مناسب و تخلیه هوای داخل بسته ها نیز نقش مهمی در حفظ کیفیت غذا دارد.
مناسب و ثابت نگه داشتن دمای فریزر یکی دیگر از عوامل مهم در نگهداری مواد غذایی است. نوسانات دما می تواند باعث تشکیل کریستال های یخ شود و به بافت غذا آسیب برساند. علاوه بر این، چیدمان صحیح مواد در فریزر و جلوگیری از تجمع بیش از حد آنها به گردش بهتر هوا و انجماد مناسب کمک می کند.
زمان نگهداری هر ماده غذایی در فریزر متفاوت است و باید به تاریخ انقضا توجه کنید. گوشت، ماهی و مرغ هر کدام دوره نگهداری خاصی دارند و نگهداری بیش از حد آنها می تواند باعث کاهش کیفیت و ارزش غذایی آنها شود.
برچسب زدن و ثبت تاریخ انجماد غذاها نیز از اصول مهم انجماد است. این به ما کمک می کند تا اطمینان حاصل کنیم که غذا به موقع مصرف می شود و از هدر رفتن آن جلوگیری می کند.
اهمیت انتخاب ظرف و بسته بندی مناسب برای بلانچینگ (دی آنزیم) / نگهداری مواد غذایی که مرحله مهمی در فرآیند انجماد سبزیجات است.
مینا سلیمانی، کارشناس بهداشت و ایمنی مواد غذایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران وی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا در خصوص روش های صحیح نگهداری در فریزر گفت: انجماد یکی از موثرترین روش های نگهداری طولانی مدت مواد غذایی است و با رعایت اصول صحیح می تواند از فساد مواد غذایی جلوگیری کند. اگرچه سبزیجات تازه از نظر کیفیت و ارزش غذایی در سطح بالاتری قرار دارند، اما بسیاری از افراد به دلیل سبک زندگی امروزی و کمبود وقت، روش انجماد را برای نگهداری طولانی مدت غذاها ترجیح می دهند.
وی افزود: مهمترین نکته در انجماد سبزیجات مرحله بلانچینگ است. در این مرحله، سبزیجات به طور خلاصه در آب جوش قرار می گیرند و سپس به سرعت در آب سرد یا یخ غوطه ور می شوند. این فرآیند آنزیم هایی را که می توانند رنگ و طعم غذا را تغییر دهند از بین می برد. به عنوان مثال، آنزیم پلی فنل اکسیداز قارچ ها باعث تیره شدن تدریجی آنها در فریزر می شود، اما باید توجه داشت که برخی از ویتامین ها و آنتی اکسیدان های حساس به حرارت مانند ویتامین C در فرآیند جوشیدن از بین می روند.
کارشناس بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: فاکتور زمان در نگهداری مواد غذایی در فریزر یا یخچال بسیار مهم است. هر چه مدت نگهداری طولانی تر باشد، ارزش غذایی مواد تشکیل دهنده کمتر است. برای حفظ بهتر مواد غذایی باید به عوامل موثری مانند نور و اکسیژن توجه ویژه ای داشت. توصیه می شود از ظروف و بسته بندی هایی استفاده شود که تماس غذا با اکسیژن را به حداقل برساند. به طور کلی قرار گرفتن مواد غذایی در معرض نور، اکسیژن و گرما در یخچال، فریزر یا در دمای معمولی باعث کاهش ارزش غذایی آنها به مرور زمان می شود.
رعایت اصول صحیح انجماد برای حفظ کیفیت و ارزش غذایی مواد در هنگام انجماد بسیار مهم است. در این زمینه باید به چند نکته مهم توجه کرد.
از روی هم چیدن محصولات خودداری کنید / از باز و بسته کردن مکرر درب فریزر خودداری کنید
سلیمانی خاطرنشان کرد: ابتدا برای افزایش سرعت انجماد باید از خروج کامل هوای بسته ها اطمینان حاصل کرد و همچنین استفاده از بسته های تینر به بهبود فرآیند انجماد کمک می کند. هنگام چیدن غذا در فریزر باید دقت کرد که در صورت وجود فضای کافی، محصولات زیاد روی هم نچسبند. نکته مهم دیگر این است که هنگام انجماد مواد غذایی جدید از باز و بسته شدن مکرر درب فریزر خودداری کنید.
وی گفت: شایان ذکر است که سرعت انجماد کم می تواند منجر به آزاد شدن مواد مغذی به صورت مایع (مانند خون موجود در گوشت) در هنگام یخ زدایی شود. از آنجایی که این امر ارزش غذایی محصول را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد، رعایت اصول مشخص شده برای حفظ کیفیت، بافت، رنگ و طعم غذا در فرآیند انجماد ضروری است.
برای حفظ ارزش غذایی، از شستن گوشت قبل از انجماد/خرد کردن اجتناب کنید.
این کارشناس بهداشت و ایمنی غذا اضافه کرد: در مورد مصرف ماهی باید تا حد امکان به صورت تازه و به مقدار کم مصرف شود زیرا انجماد ماهی باعث بدتر شدن روغن و در نهایت طعم و مزه ماهی می شود. علاوه بر امگا 3 موجود در ماهی.
وی خاطرنشان کرد: همچنین در صورت یخ زدن گوشت بهتر است شسته نشود زیرا شستن گوشت می تواند آلودگی های میکروبی احتمالی ایجاد کند که منجر به مسمومیت غذایی می شود اما اگر گوشت را بشویید چیزی باقی نمی ماند. اگر اشتباه است، سعی کنید بعد از شستن گوشت، سینک و ظرف ها را کاملا بشویید. برای شستن گوشت قبل از انجماد به یاد داشته باشید که گوشت را برش ندهید و ابتدا آن را بشویید و سپس برش دهید، در غیر این صورت هر چه سطح گوشت با آب تماس بیشتری داشته باشد، ترکیبات غذایی بیشتری از گوشت وارد می شود. بیرون هنگام یخ زدن
افسانه سرطان زا بودن اسفناج منجمد / یخ زدن مواد غذایی منجر به ترکیبات سرطان زا نمی شود
سلیمانی گفت: این تصور غلط وجود دارد که فریز کردن مواد غذایی به ویژه سبزیجاتی مانند اسفناج سرطان زا می شود، همچنین باید توجه داشت که اگرچه سبزیجات پهن برگ مانند اسفناج دارای نیترات بیشتری نسبت به سایر سبزیجات هستند، اما این نیترات باعث ایجاد اسفناج نمی شود. در حالی که پروتئین بسیار کمی در اسفناج وجود دارد، ترکیبات دیگری مانند پروتئین در صورت وجود سمی می شوند و در نهایت ترکیبات سرطان زا نیتروزامین کاملاً وجود ندارند. در زمان انجماد در اسفناج سر تشکیل نمی شود و برخی از نیترات های اسفناج حتی در زمان جوشاندن از بین می رود.
وی ادامه داد: بنابراین در خاتمه، منجمد کردن مواد غذایی اعم از سبزیجات، غذاهای پخته و خام باعث تشکیل ترکیبات سرطان زا نمی شود، فقط ارزش غذایی غذا به مرور زمان در هنگام انجماد کاهش می یابد.
این کارشناس بهداشت و ایمنی مواد غذایی گفت: همچنین در مورد یخ زدایی یا یخ زدایی مواد غذایی، قابل ذکر است که بهترین روش یخ زدایی این است که مواد غذایی منجمد را شب قبل از مصرف در یخچال قرار دهید یا با یخ زدایی مایکروویو یخ زدایی کنید. برنامه یخ زدایی بسته های مواد غذایی با قرار دادن آنها در آب داغ اشتباه است، همچنین از آنجایی که آب آزاد شده از غذا در هنگام یخ زدایی مواد غذایی حاوی ترکیباتی با ارزش غذایی بالاست، این آب در حین یخ زدایی تا حد امکان از غذا خارج می شود. پخت و پز
وی افزود: به طور کلی اگر روش انجماد و ذوب شما به طور بهینه انجام شود، کم آبی غذای شما به حداقل می رسد، یعنی یک غذای مغذی برای مصرف دارید.
گفته می شود رعایت اصول صحیح نگهداری مواد غذایی در فریزر می تواند سلامت و کیفیت مواد غذایی مصرفی خانواده شما را تضمین کند. با توجه به اهمیت تغذیه سالم در زندگی امروزی، دانستن روش های صحیح نگهداری مواد غذایی در فریزر و رعایت نکات ایمنی در این زمینه می تواند ارزش آن را حفظ کند. جلوگیری از هدر رفتن غذا و ضایعات بسیار مفید خواهد بود.
در نهایت باید توجه داشت که انجماد تنها یک روش نگهداری است و نمی تواند جایگزین مصرف مواد غذایی تازه شود. بنابراین توصیه می شود تا حد امکان از مواد غذایی تازه استفاده کنید و برای شرایط خاص از بستنی به عنوان یک راه حل مکمل استفاده کنید.