به گزارش انتخابتو، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی «مصطفی ده پهلوان» در خصوص موضوع انحطاط رستم گفت: نقش رستم موضوع مهم پژوهشگاه و وزارت میراث فرهنگی است. آنچه تخت جمشید، نقش رستم و بسیاری از بناهای تاریخی ایران و دیگر کشورها را تهدید می کند، تغییر اقلیم و فرونشست ناشی از برداشت بی رویه منابع آب زیرزمینی است.
وی گفت: امروز آب به یک موضوع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده و به یک موضوع فراملی و بین نهادی تبدیل شده است. پروژه های ما در کشورهای همسایه، مانند پروژه دپ و گپ که توسط ترکیه در سرچشمه رودخانه های ارس و دجله انجام شد، جریان آب دجله را مسدود کرد. اینها اثرات منفی اقلیمی در کشور ما دارد. همچنین قوانین بین المللی مبنی بر عدم عضویت برخی کشورها در مجلس وجود دارد و قوانینی برای بهره مندی از این تضمین وجود دارد. سدسازی و چاه های عمیق نیز در کشور ما بحث برانگیز است. اگر مهندسی قنات را جدی می گرفتیم و می فهمیدیم که باید از کم آبی قنات و چاریس استفاده کرد، از تجربه بیولوژیکی خود استفاده نمی کردیم. امروز شاهد خشک شدن و ریزش دریاچه ارومیه نبودیم.
«ده پهلوان» خاطرنشان کرد: نقش رستم به دلیل برداشت بی رویه آب از این مشکل رنج می برد که حل اساسی و ریشه ای این موضوع از عهده وزارت میراث و پژوهشگاه خارج است. عمق چاه های مرودشت بین 200 تا 450 متر است. انجام تعمیرات سطحی یک چیز است، اما راه حل بحران باید متفاوت باشد. کشت برنج با چاه آب در روستاهای بین نقش رستم و تخت جمشید انجام می شود. این امکان ندارد. برنج باید در آب و هوای خودش درست شود. در سال های اخیر حتی برای چاه های آب غیرمجاز هم پرونده های قضایی زیادی مطرح شده اما نتیجه ای حاصل نشده است. بحث مدیریت منابع آب منطقه و کشور موضوعی است که امروز با آن درگیر هستیم. تا منابع آبی منطقه مدیریت نشود مشکل تخریب آثار تاریخی این منطقه حل نمی شود.
علی بیت اللهی، هیات علمی مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی و رئیس گروه مهندسی و زلزله شناسی ریسک گفت: بزرگترین و خطرناک ترین منطقه ریزش در استان فارس منطقه مرودشت است. مجموعه نقش رستم و تخت جمشید در حاشیه این ناحیه فرورفتگی قرار دارد. در چنین حالتی نشست نامتقارن زمین در معرض شکستگی ها و ترک هایی به نام ترک فروریختگی خواهد بود. این شکاف ها یا فرورفتگی ها را در محوطه تخت جمشید که خیمه های مهمانان خارجی در آن برپا شده بود به وضوح ثبت کرده ایم و در حاشیه نقش رستم نیز دیده می شود.
وی ادامه داد: پدیده ای که بناها و بناهای تاریخی ارزشمند را در اثر ریزش زمین تهدید می کند این است که آب حاصل از بارندگی یا آبیاری سطحی به داخل شکاف فرورفتگی نشت کرده و فرسایشی به نام فرسایش تونل ایجاد می کند. این تونل ها در اثر فرسایش زیرزمینی گسترش می یابند و به مرور زمان بر اثر ریزش سقف این تونل های زیرزمینی ریزش های مخرب و مخربی رخ می دهد.
یکی از مواردی که می توان از بروز ترک و ریزش جلوگیری کرد، اقدامات احتیاطی و تدابیری است که می توان با استفاده از مواد و مواد طبیعی مانند خاکستر آتشفشانی از گسترش فرسایش تونل و ریزش ناگهانی احتمالی جلوگیری کرد. این کار در برخی کشورها انجام شده است.
۲۳۳۲۱۷
گردآوری شده از رسانه خبر آنلاین