تاب آوری در لغت به معنای توانایی کنار آمدن با شرایط سخت و پاسخ منعطف و منطقی به فشارهای زندگی است. بنابراین زنده ماندن در شرایط سخت زندگی نوعی استعداد محسوب می شود.
حال با توجه به تعریف تاب آوری; برنامه ریزی برای بقا چه موقعیتی در زندگی را می توان دشوار نامید؟
تبیین شرایط سخت و دشوار در جوامع مختلف متفاوت است. با این حال، برخی از موارد تاب آوری در همه جوامع رایج است. مثل زمان جنگ، تحریم و… یا بلایای طبیعی مثل سیل یا زلزله.
برخی از شرایط فرهنگی- اجتماعی مختص برخی جوامع است و از آنجایی که این شرایط قابل حل نیست، افراد مجبور به ترک آن جامعه هستند که به سرمایه انسانی آسیب می رساند.
با برنامه ریزی برای برخی شرایط سخت می توان آسیب را کاهش داد. می توان اقداماتی را برای برنامه ریزی و پیشگیری از آسیب های جدی انجام داد که علائم آن معمولاً قبل از وقوع آشکار می شود، مانند جنگ یا تحریم های بین المللی.
اما سیل، زلزله و… از آنجایی که بلایای طبیعی را نمی توان به موقع پیش بینی کرد، باید برنامه ریزی منظم و مستمر و تمهیدات لازم انجام شود. مانند ایجاد گروه های امداد و نجات و آموزش پرسنل آنها و استفاده از آنها در این بلایا.
در شرایط جنگ و تحریمی که امروز کشور ما با آن مواجه است، تاب آوری و عبور از این بحران به عنوان یک ضرورت تلقی می شود. برای این منظور باید بستری فراهم شود که بتوان در آن یک سری برنامه ریزی انجام داد.
به عنوان مثال، با برنامه ای به نام «ایجاد یک هدیه خوب» می توانید برای رسیدن به این هدف، مواردی مانند موارد زیر را برنامه ریزی کنید.
. یکی از آسیب های جدی این وضعیت، اخراج در موسسات و شرکت های مختلف است. باید تا حد امکان از این امر جلوگیری کرد. از آنجایی که این مطالعه مقابله با مشکلات و تاب آوری را تعریف نمی کند، فشار مضاعف بر مردم ایجاد می کند و آنها را به بحرانی بسیار بزرگتر می کشاند که قابلیت تبدیل به بحران ملی را دارد. در این راه، دولت ها باید وارد عمل شوند و با تزریق منابع مالی، ایجاد فرصت های شغلی جدید، آسیب ها را تا حد امکان کاهش دهند.
. باعث ایجاد صلح و هماهنگی در روابط اجتماعی و گفتگو بین مردم شد. باید گفت که در تعریف این مقوله افراد با سلایق مختلف مورد احترام هستند، تعصبات و افراط کورکورانه نباید ایجاد و اعمال شود. در این صورت نهادها و سازمان های مختلف نباید بر زخم نمک بیفزایند که زخم تورم و دغدغه های اقتصادی و حتی سایه جنگ به اندازه کافی به روح و روان مردم لطمه وارد کرده است.
. راه های دیگر برای ایجاد روحیه خوب فعالیت های گروهی مانند ورزش صبحگاهی، پیاده روی گروهی، جشن های ملی یا طبیعت گردی گروهی است. وقتی افراد با هم به هدفی می‌روند، با گپ زدن به آن هدف، خود را خالی می‌کنند و در نهایت احساس آرامش عمیقی می‌کنند و:
1- در این استقامت تنها نیستند.
2- از نظرات برای بهبود وضعیت استفاده خواهند کرد.
3- قوام ارتباط و سرمایه اجتماعی را تقویت می کند.
در پایان ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد که تاب آوری مستلزم برنامه ریزی دقیق و مستند است تا بتوان نتایج هر مرحله را در مراحل مختلف اجرا سنجید تا به مرحله بعد رفت و دولت ها باید برای اجرای این امر در کنار مردم باشند.