به گزارش خبرگزاري خبرآنلاين از موزه سينما، نخستين نشست از سلسله نشست هاي اقتباسي سينماي ايران، پنجشنبه 6 آذرماه با نمايش نسخه ترميم شده فيلم سينمايي «سارا» داريوش در تالار فردوس موزه سينماي ايران برگزار شد و نشست نقد و بررسي فيلم با حضور دانيش منتقد سرشناس سينما و دانيش منتقد سرشناس سينماي ايران و دانيش منتقد سرشناس سينماي ايران، عباس عباس، منتقد سرشناس سينما برگزار شد. به ریاست بهناز شیربانی. این فیلم به همت سینمای ملی ایران بازسازی شد.
عباس یاری در ابتدای این نشست با اشاره به بغض ایجاد شده از دیدن کار فالوور از دست رفته داریوش مهرجویی گفت: آقای دانش هم بعد از دیدن این فیلم که به نظر من یکی از بهترین فیلم های مهرجویی است، مثل من کینه ای به دل می گیرد. سخت است در جایی باشیم که با پخش تیتراژ می بینیم که سازندگان یک اثر دیگر در جمع ما نیستند.
وی افزود: یادم هست (قرار بود مهرجویی برای ساخت «سارا» در بخش اقتباس جایزه تقدیر بگیرد؛ البته قبول نداشت که عنوان اقتباس اینگونه باشد.) به قول خودش فکر می کنم الان ایبسن اینجاست و گفت خوشحالم که فیلمی بر اساس نوشته هایش ساخته می شود. همچنین فکر می کنم داریوش مهرجویی، امین تارخ، زیلا مهرجویی و خسرو شکیبایی هم اکنون اینجا هستند و خوشحالم که شما یک بار دیگر از آنها کینه دارید و به یاد می آورید که اعمال و طرز فکر آنها چیست که به ما یادآوری می کند در این شرایط چگونه از جان خود محافظت کنیم.
این منتقد سینما میزان همذات پنداری خود را با شخصیت «سارا» این گونه بیان کرد: اتفاقاً شخصی برای صحبت درباره «سارا» انتخاب شد و فکر می کنم من «سارا» هستم. سارایی که با عشق خانه ای می سازد با سکوتش از آن خانه محافظت می کند و وقتی می بیند شرایطی وجود دارد که او را خراب می کند آن خانه را ترک می کند. از آن خانه می رود تا بگوید من اینطور هستم. حقیقت این است که من تمام فیلم را با انزجار تماشا کردم چون همان «سارا» بودم که بعد از 42 سال خانه ام را ترک کرد.
عباس یاری در پایان بخش اول سخنان خود از حاضران خواست با یک دقیقه سکوت برای داریوش مهرجویی، امین تارخ، زیلا مهرجویی و خسرو شکیبایی تشویق شوند.
مهرزاد دانش تلاش برای ارائه فیلمهای بازسازیشده که تاریخ سینمای ایران را روایت میکنند فرصتی جالب برای برقراری گفتوگو بین دو نسل مختلف جامعه عنوان کرد و گفت: نمایش فیلمهای بازسازیشده که تاریخ سینمای ایران را مینویسند، فرصتی است برای ما که در زمان خود این فیلمها را تماشا کردهایم تا خاطرهمان را تازه کنیم، دوباره بررسی کنیم و به کشفیات جدید دست یابیم. به نظر من مهم ترین مزیت این گونه اکران ها آشنایی نسل جوان کشور با این آثار است، زیرا دسترسی به این فیلم ها سخت است یا انگیزه جستجوی آن ها در اینترنت، دانلود و تماشای آن ها را با کیفیت پایین ندارند. در نتیجه چنین نمایش هایی نه تنها میراث فرهنگی کشور را حفظ می کند، بلکه نسل جوان را با این گنجینه ها بیشتر آشنا می کند. با رشد فکری نسل جدید و آگاهی روزافزون نسل ما، این امکان وجود دارد که در این گنجینه ها به اکتشافات و شهودات بهتری نسبت به نسل های گذشته دست یابند. خیلی خوشحالم که دوستان جوانم در این گروه که در زمان اکران فیلم کودک بودند یا برای تماشای این فیلم به دنیا نیامده بودند، اکنون این فرصت را دارند. برای من این گفتگوی دو نسل جذاب است.
این منتقد سینما درباره مقوله اقتباسی در کارنامه سینمایی داریوش مهرجویی گفت: «سارا» اقتباسی از نمایشنامه «خانه عروسکی» هنریک ایبسن است و این اقتباس در سینمای مهرجویی چیز جدیدی نیست.
به جز چند فیلم با فیلمنامه اصیل، می توان گفت اکثر فیلم های مهرجویی بر اساس اقتباس ساخته شده اند و دامنه اقتباس ها به قدری گسترده است که هم آثار نمایشی اعم از نمایشنامه و رمان و هم آثار غیرداستانی مانند «ترس و لرز» کیر کگور را در بر می گیرد. همچنین نویسندگان خارجی و نویسندگان ایرانی. نویسندگان آثار فکری و نویسندگان آثار عامه پسند و این طیف از آثار اقتباس شده توسط مهرجویی محدود به محدوده خاصی نبود و مهم ترین ویژگی اقتباس ها در سینمای مهرجویی این است که صرفاً سرگرمی نیست، زیرا مهرجویی افزوده ای بر متن اصلی برای مخاطب به ارمغان می آورد.
وی افزود: بنابراین در «دایره مینا» اقتباسی از «عشقل دونی» غلامحسین ساعدی، علاوه بر حفظ فضای اجتماعی آن داستان، وقتی آن فیلم را می بینیم، می بینیم که نه تنها مربوط به فضای اجتماعی دهه 50 است، بلکه فراتر از مردم ایران نیست و در دل فیلم، محتوای فلسفی آن احساس می شود. از یک بورژوای نروژی، آنها در دهه 70 هجری قمری به زوج جوانی در تهران تبدیل شدند.
یاری با تایید صحبت های مهرزاد دانش درباره بومی سازی و تملک در آثار داریوش مهرجویی گفت: مهرزاد دانش گفت درست است داستانی را بومی کنیم که نگاه اصلی آن از نروژ می آید و صد در صد ایرانی است. این همان کاری است که ناصر تقوایی در «ناخدای خورشید» انجام میدهد، بنابراین وقتی رمان را میخوانی و بعد فیلم را میبینی، نمیدانی کدام یک اول شده است. همینگوی اولین بار در مورد تقوا نوشت. خیلی ایرانیه همان کاری را که کیومرث پوراحمد با «قصه های مجید» از کرمان کرد با سنت ها و آداب مختلف به اصفهان می آورد و کاملاً اصفهانی می کند. تمام آثار ساخته شده توسط داریوش مهرجویی که استفاده از زنده یاد برای او دشوار است در این قالب هستند.
وی ادامه داد: همه این فیلم ها علاوه بر بومی سازی، بحث ماندگاری یا جدایی دارند. در حالی که او هم مثل لیلا با تمام قوا به خواستگاری شوهرش می رود و ظاهراً خوشحال است که شوهرش او را انتخاب کرده است، وقتی وارد می شود از آنجا خارج می شود زیرا انتظار دارد مرد اگر نامش عشق است تا آخرین لحظه او را در آغوش بگیرد. در سایر آثار مهرجویی نیز وضعیت به همین منوال است.
دانش در سخنان پایانی خود با بیان اینکه داریوش مهرجویی ترجیح داد در آثارش شخصیت های زن را کنار بگذارد، آن را یک مکاشفه دانست و گفت: همانطور که گفتم مهرجویی در اقتباس ها به گونه ای کار می کند که آن را به اثری از دنیای خود فیلمساز تبدیل می کند و نه صرفا اقتباسی ساخته شده. در «لیلا» این نگاه وجودی وجود دارد که این فرد می خواهد با همراهی با ظلم خانواده همسرش و توهم عشق شوهرش به او، دوباره خود را ثابت کند. آقای یاری به «سارا» گفت که این شخصیت از خانه بیرون می رود. در همه این زنان شخصیت از موقعیت خارج می شود. علاوه بر «سارا» در مورد «لیلا» و «بانو» هم شرایط به همین منوال است. در «بانو» وقتی شوهرش که در خانه نشینی او را رها کرده بود برمی گردد، این بار اوست که او را رها کرده است. این ترک و گریز نیست، نوعی مکاشفه و هجرت و هجرت است و این هجرت شناخت خود، یافتن دوباره خود است. اینطور نیست که بخواهد از یک موقعیت سخت و ترسناک فرار کند. سارا در یک مکالمه طولانی با همسرش در مورد همان چیزی صحبت می کند که من پیدا می کنم.
عباس یاری در پایان با تشکر از فاطمه محمدی مدیر عامل موزه سینما به دلیل برگزاری این مراسم تاکید کرد که چنین برنامه هایی رسالت اصلی موزه سینمای ایران است.
در جلسه نقد و بررسی، حضار سوالاتی را درباره ابعاد مختلف سینمایی و زیبایی شناختی فیلم «سارا» و دیگر آثار داریوش مهرجویی از سخنرانان پرسیدند.
۲۴۲۲۴۳
گردآوری شده از رسانه خبر آنلاین