این علائم نشان دهنده پوکی استخوان است

عبدالرحمن اهوازیان گفت: با پیشرفت پوکی استخوان علائم واضح تری بروز می کند. بنابراین، درد مزمن در ناحیه کمر، کوتاهی قد و وضعیت نامناسب از علائم شایعی است که به دلیل شکستگی یا افتادن مهره ها رخ می دهد.

فارس گفت: هر ساله بیستم مهرماه روز جهانی پوکی استخوان توسط بنیاد بین المللی پوکی استخوان به عنوان بستری جهانی برای افزایش آگاهی مردم در مورد پوکی استخوان ثبت می شود.

اهوازیان گفت: هدف از برگزاری این روز، آگاهی بخشی به عموم مردم در خصوص اهمیت سلامت استخوان و اقدامات لازم برای پیشگیری، تشخیص و درمان پوکی استخوان است و میلیون ها نفر در سراسر جهان از پوکی استخوان رنج می برند که اغلب تا زمان شکستگی بدون علامت است.

این متخصص طب فیزیکی تصریح کرد: پوکی استخوان به مرور زمان استخوان ها را ضعیف می کند و آن ها را شکننده و مستعد شکستگی می کند. این شکستگی ها می تواند باعث درد شدید، ناتوانی و از دست دادن استقلال به خصوص در افراد مسن شود.

وی ادامه داد: این عارضه بیشتر زنان را درگیر می کند، یعنی از هر سه زن بالای 50 سال، یک نفر به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی می شود، در حالی که از هر 5 مرد یک نفر است. اما پوکی استخوان تنها نگرانی سالمندان نیست. افراد جوان نیز ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، انتخاب سبک زندگی و برخی شرایط پزشکی در معرض خطر باشند.

اهوازیان گفت: روز جهانی پوکی استخوان مردم را تشویق می کند تا با تغذیه مناسب، فعالیت بدنی منظم و تغییر سبک زندگی اقدامات پیشگیرانه ای را برای حفظ سلامت استخوان ها انجام دهند.

در پاسخ به این سوال؛ چه عواملی می تواند باعث پوکی استخوان شود؟ وی بیان کرد: پوکی استخوان تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد که این عوامل ثابت شامل سن، جنسیت، سابقه خانوادگی، قومیت و جثه بدن است. تراکم استخوان به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می یابد و زنان به دلیل تغییرات هورمونی در دوران یائسگی در معرض خطر هستند. ژنتیک نیز نقش مهمی دارد و سابقه خانوادگی پوکی استخوان خطر ابتلا را افزایش می دهد.

عوامل قابل تغییر در ایجاد پوکی استخوان؛ این شامل سطوح هورمونی، عادات غذایی، مصرف دارو، انتخاب شیوه زندگی و برخی شرایط پزشکی است.

این متخصص فیزیوتراپی خاطرنشان کرد: کاهش استروژن در زنان و کاهش تستوسترون در مردان خطر ابتلا به پوکی استخوان و همچنین عدم تعادل تیروئید را افزایش می دهد. مصرف ناکافی کلسیم و ویتامین D، اختلالات خوردن و استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها می تواند باعث ضعیف شدن استخوان ها شود.

اهوازیان تصریح کرد: عوامل سبک زندگی مانند کم تحرکی، استعمال دخانیات و مصرف زیاد الکل نیز در شکنندگی استخوان ها موثر است. سوء تغذیه و مصرف زیاد نمک و کافئین نیز بر تراکم استخوان تأثیر منفی می گذارد.

اهوازیان گفت: پوکی استخوان به عنوان یک بیماری خاموش نیز شناخته می شود. معمولاً تا زمانی که شکستگی رخ ندهد هیچ علامتی وجود ندارد. علائم اولیه شامل التهاب لثه، کاهش قدرت دست و شکنندگی ناخن ها است که ممکن است نشان دهنده کاهش عمومی توده استخوانی باشد. این علائم خفیف را می توان به راحتی نادیده گرفت، اما آنها نشانه های مهمی از مشکلات بالقوه در سلامت استخوان هستند.

وی افزود: با پیشرفت پوکی استخوان علائم واضح تری ظاهر می شود. درد مزمن در ناحیه کمر، از دست دادن قد و حالت خمیده از علائم شایعی هستند که به دلیل شکستگی یا افتادگی مهره ها رخ می دهند. شکستگی هایی که در نتیجه زمین خوردن کم یا فعالیت های ساده به خصوص در ناحیه لگن، ستون فقرات و مچ دست رخ می دهد، از علائم مهم پوکی استخوان پیشرفته است. شکستگی‌های مکرر یا متعدد در مدت زمان کوتاه، به‌ویژه شکستگی‌های لگن، نشانه قوی از دست دادن استخوان جدی است.

اهوازیان ادامه داد: شناخت این علائم برای افراد پرخطر مانند زنان و سالمندان اهمیت ویژه ای دارد.

این متخصص فیزیوتراپی افزود: در صورت مشاهده این علائم توصیه می شود برای انجام تست تراکم استخوان و ارزیابی بیشتر به پزشک مراجعه کنید. با تشخیص زودهنگام و مداخله، می توانید به طور موثری پوکی استخوان را مدیریت کنید و از شکستگی های جدی جلوگیری کنید.

وی گزینه های رایج درمانی پوکی استخوان را برای کاهش یا توقف تحلیل استخوان، افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از شکستگی با ترکیبی از تغییر سبک زندگی، داروها و جراحی برشمرد و گفت: تغییر سبک زندگی نقش مهمی دارد. این شامل یک رژیم غذایی است که مصرف کلسیم و ویتامین D شما را افزایش می دهد. ورزش و تمرینات مقاومتی به تقویت استخوان ها و بهبود تعادل کمک می کند و خطر سقوط و شکستگی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. علاوه بر این، ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل نیز برای محافظت از سلامت استخوان مهم است.

این متخصص فیزیوتراپی افزود: در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به مداخلات جراحی باشد در حالی که شکستگی های شدید مفصل ران یا مچ دست نیاز به جراحی برای بازگرداندن عملکرد و تحرک دارد.

وی این توصیه را ارائه کرد: ویزیت های منظم برای مدیریت موثر پوکی استخوان بسیار مهم است. این ارزیابی‌ها اغلب شامل تکرار آزمایش‌های تراکم استخوان، معمولاً هر یک یا دو سال، برای نظارت بر پیشرفت و ارزیابی اثربخشی درمان و مدیریت پوکی استخوان و کاهش خطر شکستگی است.

اهوازیان نقش فیزیوتراپی در درمان پوکی استخوان را بسیار مهم و کلیدی عنوان کرد و گفت: در حالی که داروها در درمان پوکی استخوان مهم هستند، فیزیوتراپی نقش حیاتی در درمان و توانبخشی، بهبود سلامت استخوان، جلوگیری از شکستگی و بهبود کیفیت دارد. تمرکز بر زندگی افراد مبتلا به این بیماری است.

دبیر شعبه ورزش انجمن فیزیوتراپی ایران ادامه داد: یکی از مولفه های اساسی فیزیوتراپی در درمان پوکی استخوان، برنامه های ورزشی مناسب است. این برنامه ها اغلب شامل ورزش های تحمل وزن مانند پیاده روی هستند که به تحریک استخوان سازی و حفظ تراکم استخوان کمک می کند. تمرینات مقاومتی با استفاده از وزنه یا نوارهای مقاومتی عضلات اطراف استخوان ها را تقویت کرده و خطر شکستگی را کاهش می دهد. علاوه بر این، تمرینات کششی و انعطاف پذیری باعث افزایش دامنه حرکتی، کاهش سفتی عضلات و کمک به بهبود سلامت کلی بدن می شود.

وی بیان کرد: تمرینات تعادلی و هماهنگی از عناصر کلیدی فیزیوتراپی با تمرکز بر پیشگیری از زمین خوردن، یکی از عوامل خطر عمده شکستگی در افراد مبتلا به پوکی استخوان است. فیزیوتراپیست ها تمرینات را در برنامه های درمانی برای بهبود ثبات و الگوهای راه رفتن قرار می دهند و به بیماران کمک می کنند تا در حرکات خود اطمینان پیدا کنند.

وی افزود: آموزش وضعیت بدنی و مکانیک حرکتی صحیح به بیماران پوکی استخوان نیز یکی از حوزه های مهم فیزیوتراپی است.

اهوازیان تصریح کرد: فیزیوتراپیست ها نحوه حفظ وضعیت بدنی مناسب و استفاده از تکنیک های حرکتی ایمن در فعالیت های روزانه را به بیماران آموزش می دهند تا استرس وارده به ستون فقرات را کاهش داده و احتمال آسیب را کاهش دهند. این آموزش به افراد این امکان را می‌دهد تا با حفظ سلامت استخوان‌های خود، وظایف روزانه خود را با خیال راحت انجام دهند.

اهوازیان تصریح کرد: در نهایت مدیریت درد و حمایت مداوم جزء لاینفک فیزیوتراپی پوکی استخوان است. تکنیک هایی مانند گرما درمانی، بسته های سرد و سونوگرافی می توانند به کاهش درد مرتبط با پوکی استخوان و شکستگی های قبلی کمک کنند. علاوه بر این، فیزیوتراپیست ها اطلاعات ارزشمندی در مورد پوکی استخوان، تغذیه و تغییرات سبک زندگی ارائه می دهند و به بیماران کمک می کنند شرایط خود را درک کنند و انتخاب های سالم تری داشته باشند.

وی بیان کرد: یکی از مهم ترین پیام های روز جهانی پوکی استخوان، اهمیت رژیم غذایی متعادل و سرشار از کلسیم و ویتامین D است که برای تقویت استخوان ها ضروری است. کلسیم موجود در محصولات لبنی، سبزیجات برگ دار و غذاهای غنی شده به ساخت استخوان ها کمک می کند. و از استخوان ها محافظت می کند، در حالی که ویتامین D که از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید و برخی غذاها به دست می آید به جذب کلسیم کمک می کند. این دو با هم پایه و اساس یک رژیم غذایی سالم برای استخوان ها را تشکیل می دهند.

اهوازیان خاطرنشان کرد: فعالیت بدنی منظم یکی دیگر از ارکان پیشگیری و درمان پوکی استخوان است. علاوه بر ورزش های تحمل وزن مانند پیاده روی و دویدن، ورزش های مقاومتی و تعادلی در تقویت استخوان ها و عضلات، بهبود هماهنگی و کاهش خطر زمین خوردن بسیار مفید است. برنامه های ورزشی شخصی شده، به ویژه آنهایی که توسط فیزیوتراپیست ها طراحی شده اند، می توانند نقشی حیاتی در حفظ تراکم استخوان و سلامت کلی بدن داشته باشند.

وی توصیه کرد: انجام تمرینات ورزشی یکی از مهمترین اقدامات برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان است. بنابراین شعار امسال این است که برای سلامت استخوان ها قدم برداریم که نیاز به ورزش مناسب توسط فیزیوتراپیست های متخصص حرکت شناسی دارد و اگر در خانواده شما فردی مبتلا به پوکی استخوان است توصیه می شود با فیزیوتراپیست مشورت کرده و تحت درمان قرار بگیرید. به دنبال یک برنامه ورزشی مناسب باشید.

وی خاطرنشان کرد: افراد با اطلاعات، منابع و اقدامات صحیح می توانند سلامت استخوان های خود را تحت کنترل درآورند و زندگی فعال و پرباری داشته باشند.